Zełenyj Haj (krater)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zełenyj Haj
Ciało niebieskie

Ziemia

Średnica krateru

3,5 km

Wiek

80 ± 20 Ma

Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zełenyj Haj”
Ziemia48°04′N 32°45′E/48,066667 32,750000

Zełenyj Haj (ukr. Зеленогайський кратер, trb. Zełenohajśkyj krater) – krater uderzeniowy w obwodzie kirowohradzkim na Ukrainie, w pobliżu wsi Zełenyj Haj (pol. Zielony Gaj). Skały krateru nie odsłaniają się na powierzchni ziemi; prowadzone na jego obszarze wiercenia pozwoliły na pobranie próbek skał.

Krater powstał 80 ± 20 milionów lat temu (najprawdopodobniej w późnej kredzie). Utworzył go upadek małej planetoidy, która uderzyła w skały osadowe[1].

Według bazy danych Earth Impact Database, tworzonej przez University of New Brunswick, jest to pojedynczy krater o średnicy ok. 3,5 km. Dane z lat 90. XX wieku sugerują jednak, że jest to para kraterów o średnicach 800 m i 700 m. Jeżeli istotnie tak jest, to mogło utworzyć je uderzenie w Ziemię planetoidy podwójnej. Krater (bądź kratery) po powstaniu został wypełniony przez wodę, tworząc jezioro meteorytowe; gliniaste osady jeziora zawierają pyłki drzew (m.in. sosny i dębu) z paleogenu, przypuszczalnie paleocenu. Głębiej znajduje się brekcja z fragmentami granitu i gnejsów, zawierająca ślady metamorfizmu szokowego[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zeleny Gai. Earth Impact Database. [dostęp 2014-04-08]. (ang.).
  2. Christian Koeberl, Francisca C. Martínez-Ruiz: Impact Markers in the Stratigraphic Record. Springer, 2003, s. 347, seria: Impact Studies. ISBN 3-540-00630-3. ISSN 1612-8338.