Zegarowe Skały

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Widok z Doliny Wodącej
Widok z Doliny Wodącej

Zegarowe Skały – grupa skał wapiennych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w Dolinie Wodącej, pomiędzy wsiami Smoleń i Złożeniec w gminie Pilica w województwie śląskim oraz wsią Strzegowa w województwie małopolskim. Znajdują się na szczycie wzniesienia i ich białe ściany są widoczne ponad koronami drzew[1]. Są bardzo popularnym obiektem wspinaczki skalnej. Wspinacze wyróżniają sród nich skały: Dolne Skały, Żagiel i Kursowa, Zegarowa, Mała Zegarowa, Lalka, Wieloryb, Siekierezada i Szara Płyta[2]. W obrębie wzgórza ze skałami Zegarowymi oprócz wymienionych powyżej i nazwanych skał znajdują się także inne, nienazwane skały. W skałach (zarówno tych nazwanych, jak i bezimiennych) są jaskinie i schroniska: Zegar, Jaskinia Jasna koło Smolenia, Schronisko Południowe, Schronisko w Cysternie, Schronisko za Majdanem, Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze, Schronisko w Zegarowych Skałach Drugie, Dziura w Ścianie[3]. Wzgórze porasta las. Zegarowe Skały znajdują się w ciągu wzgórz tworzących orograficznie lewe zbocza Doliny Wodącej. W kierunku od północy na południe są to wzgórza: Śmietnik, Pociejówka, Oparanica, Zegarowe Skały, Strzegowa Skała, Grodzisko Chłopskie i Grodzisko Pańskie[4].

Nazwa Skał ma pochodzić od zegara lub dzwonu, którego bicie słychać w wigilię Bożego Narodzenia oraz w Noc Świętojańską w jaskini w Zegarowych Skałach[1].

W namuliskach schronisk i jaskiń wzniesienia Skał Zegarowych prowadzono badania archeologiczne. Znaleziono narzędzia krzemienne i fragmenty kości zwierząt wskazujące, że były one wielokrotnie zasiedlane przez ludzi w okresie od późnego paleolitu do średniowiecza[5].

Piesze szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Na terenie Zegarowych Skał krzyżują się następujące piesze szlaki turystyczne:

szlak turystyczny czerwony Szlak Orlich Gniazd: Olkusz – ruiny zamku w RabsztynieJanuszkowa GóraJaroszowiec OlkuskiGolczowiceBydlin – Zegarowe Skały – ruiny zamku w SmoleniuPilica
szlak turystyczny niebieski Szlak Warowni Jurajskich: WolbromDłużec – Zegarowe Skały – RyczówPodzamczeOgrodzieniec
szlak turystyczny zielony Szlak Jaskiniowców – utworzony 2005 roku w obrębie Skał zielony szlak o długości dziesięciu kilometrów, łączący najciekawsze turystycznie miejsca grupy[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny, Ogrodzieniec: Związek Gmin Jurajskich, 2018, ISBN 978-83-947430-8-6.
  2. Grzegorz Rettinger, Jura Środkowa. Przewodnik wspinaczkowy, wyd. 3, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-3-5.
  3. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-28].
  4. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-06-27].
  5. Maciej T. Krajcarz, Magdalena Sudoł, Magdalena Krajcarz, Krzysztof Cyrek. Stanowisko późnoczwartorzędowych osadów jaskiniowych – Schronisko nad Jaskinią Zegar w Skałach Zegarowych (Wyżyna Częstochowska). Przegląd Geologiczny, vol. 60, nr 10, 2012.