Zenit (aparat fotograficzny)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zenit (ros. Зенит) – nazwa rosyjskich (a poprzednio radzieckich) małoobrazkowych aparatów fotograficznych produkowanych w latach 1952-2005.

Konstrukcyjnie Zenit wywodzi się z niemieckiego aparatu dalmierzowego Leica II. Pierwsze wersje aparatu były modyfikacją aparatu Zorkij, w którym zastąpiono jego górną część układem z lustrem i pryzmatem pentagonalnym. Obiektywy wymienne miały pierwotnie mocowanie Leica M39x1, które zostało przesunięte do przodu, by umożliwić ruch lustra. W modelu Zenit E i późniejszych mocowanie M39 zostało zastąpione mocowaniem M42[1]. Zenity są lustrzankami małoobrazkowymi.

Macierzystym zakładem produkującym te aparaty były Zakłady Mechaniczne (KMZ) w Krasnogorsku, obwód moskiewski, w Rosyjskiej SRR. Od 1973 (5?) roku aparat był produkowany także w uproszczonych wersjach w Zakładzie Optycznym i Mechanicznym w Wilejce Białoruskiego Stowarzyszenia Optyczno-Mechanicznego (BelOMO) w Białoruskiej SRR oraz w niektórych innych zakładach Rosji.

Stowarzyszenie optyczno-mechaniczne LOMO Leningrad wykorzystując znak towarowy KMZ wyprodukowało na eksport model Zenit 35F[2]. Bardzo rzadko zdarzają się także modele z napisem LOMO 35F.

Średnioformatowy aparat Salut-S (Салют-С) produkowany w fabryce Arsenal w Kijowie był eksportowany pod nazwą Zenit-80.

Modele produkowane w Krasnogorsku są najbardziej zaawansowane technicznie i według opinii wielu użytkowników najlepsze spośród oferowanych na rynku aparatów tej marki.

Podstawowe dane (z niewielkimi odchyleniami przy różnych modelach)[edytuj | edytuj kod]

  • Migawka: płócienna o przebiegu horyzontalnym (poziomym), w modelach Zenit-18 i Zenit-19 metalowa (lamelkowa) o pionowym przebiegu.
  • Zakres czasów: 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500s, B (czas wciśnięcia spustu), (w modelach Zenit-18 i Zenit-19 dodatkowo dostępne czasy 1s, 1/2s, 1/4s, 1/8s, 1/15s, 1/1000s ).
  • Samowyzwalacz: mechaniczny o czasie ok. 7s, jak podaje instrukcja.
  • Synchronizacja lampy błyskowej: 1/30s (w modelach Zenit-18 i Zenit-19 – 1/125s).
  • Wizjer: pryzmat pentagonalny - system luster pokazuje obraz rzeczywisty. W wypadku nowszych modeli dzięki soczewce Fresnela matówka jest równomiernie oświetlona na całej powierzchni, a raster z klinem ułatwia ręczne ustawianie ostrości. W wypadku starszych Zenitów (B, E, ET itp.) matówka była mniejsza, w efekcie pole widzenia wizjera ograniczone było do około 66%.
  • Pomiar światła:
    • w starszych modelach (E, ET, oraz 11) – zewnętrzny światłomierz selenowy.
    • układ pomiaru światła przez obiektyw (TTL) przez ogniwo CdS, wskaźnik: w modelu TTL – wskazówka (-0+), w modelu 12 XP i 122 – diody świecące widoczna w wizjerze.
  • Czułość filmu 16-500 GOST/13-28 DIN.
  • Licznik zdjęć: mechaniczny od 0 do 36, ręcznie zerowany.
  • Standardowy obiektyw: Helios (zwykle chronologicznie zgodnie z kolejnością ukazywania się aparatów i obiektywów – przy Zenicie E model 44-2, przy TTL model 44M-4), długość ogniskowej: 58 mm (w przypadku mocowania bagnetowego K jest to Helios 44K 58 mm lub Zenitar-K 50 mm), dystans 0,5 m do nieskończoności (dla standardowego obiektywu). Gwint obiektywu 42 mm, obiektywy (jeśli chodzi o przysłonę) początkowo manualne, następnie automatyczne (przysłona przymykana za pomocą pojedynczego pinu), ostatecznie z elektroniką. Ostrość tylko ręczna. Gwint filtra 52 mm (nie dotyczy modelu 44-2, gdzie jest to 49 mm). Starsze modele (niektóre wczesne wersje modelu E) – Industar 50, przysłona – wąski pierścień z przodu, ruchomy podczas nastawy na ostro, ogniskowa – 50 mm, jasność 3,5. Nieskomplikowane powłoki antyrefleksyjne.

Modele aparatu[edytuj | edytuj kod]

Zenit-S (1955r.)
Zenit 3M (1962 r.)
Zenit-E
Zenit TTL
Zenit 122
Jeden z ostatnich modeli, Zenit 412

Wczesne modele[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit (1953 - 1956)
  • Zenit-S (S od "flash sync", 1955 - 1961)
  • Zenit-3 (1960 - 1962)
  • Kristall/Crystal (1961 - 1962)
  • Zenit-3m (1962 - 1970)

Zenit-4 seria aparatów półautomatycznych z migawką centralną i bagnetem «C» (Bessamatic)[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-4
  • Zenit-5
  • Zenit-6

Zenit-E[edytuj | edytuj kod]

modele bez pomiaru światła[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-B (identyczny jak E, ale bez światłomierza)
  • Zenit-BM (identyczny jak EM, ale bez światłomierza)

modele ze światłomierzem selenowym[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-E
  • Zenit-EM
  • Zenit-ET
  • Zenit-10
  • Zenit-11

modele z TTL i mocowaniem obiektywu z gwintem M42[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-TTL
  • Zenit-12
  • Zenit-12m[3]
  • Zenit-12xp
  • Zenit-12S
  • Zenit-122
  • Zenit-122B
  • Zenit-312m
  • Zenit-412DX
  • Zenit-412LS

modele z TTL i mocowaniem bagnetowym Pentax, tzw. bagnet K[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-122K
  • Zenit-212K

Modele z niestandardowym mocowaniem obiektywu[edytuj | edytuj kod]

  • Start
  • Zenit-7
  • Zenit-D

M42 aparaty półautomatyczne[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-14
  • Zenit-16
  • Zenit-19
  • Zenit-18
  • Zenit MT-1 Surpriz

Seria Zenit-Ax (bagnet K)[edytuj | edytuj kod]

  • Zenit-Automat (lub Zenit-Auto)
  • Zenit-AM
  • Zenit-AM2
  • Zenit-APk
  • Zenit KM
  • Zenit-KM plus

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Soviet and Russian Cameras - Zenit-E [online], www.sovietcams.com [dostęp 2023-03-08].
  2. Soviet and Russian Cameras - Zenit-35F [online], sovietcams.com [dostęp 2020-02-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-05].
  3. фотоаппарат "Зенит-12М". ZENITcamera.com. [dostęp 2016-04-22]. (ros.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]