Znak drogowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 08:36, 15 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Znaki drogowe przed wjazdem do tunelu na wyspę Magerøya w Norwegii:
znak ostrzegawczy "sygnały świetlne" z tabliczką ostrzegająca przed zamykaniem tunelu podczas niskich temperatur[1]; tabliczka informująca o stromym zjeździe z nachyleniem 9% i napis zalecający przełączenie na niższy bieg (low gear); dalej niebieska tablica informacyjna, przekazująca komunikat o długości (6870 m) i głębokości (212 m p.p.m.) tunelu; dalej widoczne żółto-czarne strzałki kierunkowe na zakręcie

Znak drogowy – znak obowiązujący w ruchu drogowym, którego znaczenie i zakres obowiązywania określone jest w przepisach prawa – na terytorium Polski znaki drogowe normowane są zapisami rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych[2].

Znaki drogowe sytuowane są po prawej stronie jezdni, po jej lewej stronie, na niej bądź też nad nią. Dzielą się na:

  • znaki pionowe w postaci tarcz, tablic z napisami lub symbolami, które występują również w postaci znaków świetlnych,
  • znaki poziome w postaci linii, napisów i symboli umieszczonych na nawierzchni drogi.

Oprócz powyższych znaków, stosuje się znaki związane z oznaczeniem pasa drogowego, obiektów drogowych i oznaczenia w postaci urządzeń bezpieczeństwa ruchu, w szczególności w związku z zamknięciem drogi lub jej części dla ruchu, a w razie potrzeby – znaki z napisami wskazującymi sposób korzystania z drogi.

Rys historyczny

Słup drogowy w Koninie (1151)

Większość krajów europejskich posługuje się jednolitym systemem powszechnie zrozumiałych znaków (symboli). Różnice między poszczególnymi krajami nie są znaczne i wynikają raczej z lokalnej specyfiki (np. znak ostrzegający przed reniferami w krajach skandynawskich albo różnice wynikające z ruchu lewostronnego w W. Brytanii i Irlandii). System stosowany w USA i wielu innych krajach jest odmienny, często polegający na informacjach tekstowych, a nie na symbolach jak w Europie.

W Polsce znaki drogowe pojawiły się w 1908 r. (5 rodzajów)[3]. Prawidłowa jazda była jednak jeszcze w l. 20. i 30. egzekwowana jedynie w obrębie miast[4].

W krajach europejskich (ze względu na posługiwanie się różnymi językami) przyjęto, że niezrozumienie dodatkowej informacji tekstowej pod znakiem nie powinno prowadzić do sytuacji, gdy użytkownik drogi mógłby popełnić wykroczenie. Z tego wynika, że dodatkowe informacje pod znakami zakazu powinny łagodzić zakaz ("Nie dotyczy...", "Dotyczy tylko..."), a nigdy rozszerzać ("Dotyczy również..."). Opierając się na tej zasadzie usunięto oznakowanie np. miejsc parkingowych znakiem D-18 ("parking") z dopiskiem "tylko w dni świąteczne", a zastąpiono je znakami B-35 ("zakaz postoju") z dopiskiem "nie dotyczy dni świątecznych"; choć oba oznakowania są równoważne, to osoby nie znające polskiego nie rozumiejąc dopisku pod D-18 mogłyby popełnić wykroczenie, a nie rozumiejąc dopisku pod B-35 poszukają parkingu gdzie indziej.

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Podział znaków drogowych

Znaki drogowe pionowe[5] dzielą się na:

  • znaki ostrzegawcze – trójkątne w czerwonym obramowaniu(1), czarny (w niektórych znakach – kolorowy) symbol na żółtym tle (w większości krajów tło tych znaków jest białe)
  • znaki zakazu – okrągłe w czerwonym obramowaniu, czarny (w niektórych znakach – kolorowy) symbol na białym tle(2),(3),(4) (w niektórych krajach tło tych znaków jest żółte)
  • znaki nakazu – okrągłe, niebieskie, z białym symbolem na niebieskim tle(5)
  • znaki informacyjne – prostokątne, niebieskie (ew. z białym polem na tle niebieskim), z białym lub czarnym symbolem na niebieskim lub białym tle(6)
  • znaki kierunku i miejscowości, zwane popularnie drogowskazami – o różnym kształcie i kolorze zależnym od sytuacji
  • opisy znaków – małe prostokątne, białe lub żółte tabliczki z czarnym napisem lub symbolem, umieszczone pod znakiem.
    (1) Trójkąty te skierowane są wierzchołkiem ku górze z wyjątkiem znaku A-7 (ustąp pierwszeństwa przejazdu); rozwiązanie to zapewnia jednoznaczne rozumienie tego znaku także przy patrzeniu na niego od tyłu (por. B-20)
    (2) wyjątek: B-20 (STOP) ma kształt ośmiokąta; rozwiązanie to zapewnia jednoznaczne rozumienie tego znaku także przy patrzeniu na niego od tyłu (por. A-7)
    (3) znaki B-39 (strefa ograniczonego postoju) i B-43 (strefa ograniczonej prędkości) wymalowane są na prostokątnych tablicach podobnie, jak ich odwołania (B-40, B44)
    (4) odwołania zakazów mają wygląd podobny do zakazu, ale brak w nich czerwonego obramowania, a symbol jest szary i przekreślony grubą czarną linią
    (5) wyjątek: znak C-17 (nakazany kierunek jazdy pojazdów z materiałami niebezpiecznymi) namalowany jest na prostokątnej tablicy
    (6) wyjątki: znaki D-1 i D-2, które są żółtymi kwadratami w białym obramowaniu; dodatkowo kwadraty te skierowane są jednym z wierzchołków do góry, co daje dodatkową informację o nich także osobom, patrzącym na te znaki od tyłu (por. A-7 i B-20), oraz znaki od D-42 do D-47, które są dużymi białymi prostokątami.

Rozmiary i wysokość umieszczenia tablic ze znakami drogowymi nie są identyczne we wszystkich krajach, nie są też identyczne we wszystkich miejscach w granicach tego samego kraju. Kryterium branym pod uwagę przy ich umieszczaniu jest dostateczna ich widoczność z odległości pozwalającej zbliżającemu się do znaku kierowcy: dostrzec go, zarejestrować w pamięci, zrozumieć i podjąć adekwatną decyzję.

W Polsce wielkość znaków drogowych, szczegółowe warunki ich ustawiania, w tym także m.in. wzory tablic znaków pionowych opisuje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 3 lipca 2003 "w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach"[6].

Znaki drogowe pionowe

Najczęściej spotykany w Polsce rozmiar znaków drogowych pionowych zdefiniowany w Rozporządzeniu jako „średni” to w przypadku tablic okrągłych (zakazy i nakazy) tablica o średnicy 80 cm; w przypadku trójkątnych (ostrzegawczych) – bok trójkąta długości 90 cm, kwadratowych lub prostokątnych (informacyjnych) – bok kwadratu lub krótszy bok prostokąta długości 60 cm.

Przykłady znaków drogowych pionowych stosowanych w Polsce
Przykłady analogicznych znaków w Niemczech
Przykłady z innych krajów

Znaki drogowe poziome

Znaki drogowe poziome malowane są tak, aby z perspektywy kierowcy patrzącego na jezdnię były łatwo czytelne i rozróżnialne, toteż napisy i symbole mają bardzo wydłużony kształt. Zasadniczo znaki malowane są w Polsce farbą białą, czasem – np. na czas remontów dróg – malowane są (lub doklejane) tymczasowe znaki i linie żółte. W takich przypadkach współistniejące z nimi linie białe przestają obowiązywać.

Przykłady znaków drogowych poziomych

Zobacz też

Przypisy

  1. Kuldeport oznacza dosłownie "zimne wrota" albo "blokada zimna", jest to rodzaj bramy zamykającej wjazd do tunelu zapobiegającej jego wychłodzeniu
  2. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2002 r. nr 170, poz. 1393, z późn. zm.).
  3. Historia prawa jazdy
  4. Maja i Jan Łozińscy, W przedwojennej Polsce. Życie codzienne i niecodzienne, wyd. 2011, s. 185.
  5. Opis znaków w tej sekcji odnosi się do systemów przyjętych w większości krajów europejskich; systemy te na ogół nieznacznie różnią się między sobą kształtem symboli i odcieniami używanych kolorów. W krajach poza Europą (a także np. w Irlandii) spotykane bywają inne systemy, np. w Stanach Zjednoczonych i niektórych innych państwach powszechnie stosuje się znaki ostrzegawcze w kształcie żółtych kwadratów skierowanych narożnikiem do dołu, a znaczna część informacji przekazywana jest kierowcy nie za pomocą piktogramów i symboli, ale także przy pomocy napisów
  6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. (Dz.U. z 2003 r. nr 220, poz. 2181, z późn. zm.)

Linki zewnętrzne