Zofia Rosenblum-Szymańska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Rosenblum-Szymańska
Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1888
Łódź

Data i miejsce śmierci

4 listopada 1978
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarz pediatra

Grób Zofii Rosenblum-Szymańskiej na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie
Budynek, w którym mieścił się Instytut Moralnie Zaniedbanych Dzieci, w którym pracowała Zofia Rosenblum-Szymańska

Zofia Rosenblum-Szymańska (ur. 25 czerwca 1888 w Łodzi, zm. 4 listopada 1978 w Warszawie) – polska lekarz pediatra, neuropsychiatra i psycholog dziecięcy żydowskiego pochodzenia, współtwórczyni opieki zdrowotnej nad dziećmi w Polsce.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Łodzi w rodzinie żydowskiej. W 1915 ukończyła studia medyczne w Paryżu. Tam też doktoryzowała się na podstawie pracy Du developpement du systeme nerveux au cours de l'enfance, w czasie studiów była młodszą asystentką Józefa Babińskiego[1]. Po ukończeniu studiów wyjechała do Rosji, gdzie pracowała w klinice neurologicznej w Moskwie pod kierunkiem prof. Rossolimo. W 1918 wróciła do Polski i utworzyła pierwszą w kraju Poradnię Pedologiczną w Warszawie, którą kierowała w latach 1923–1939. Zorganizowała z ramienia Centosu (Centrali Związku Towarzystw Opieki nad Sierotami i Dziećmi Opuszczonymi) Zakład dla Dzieci Specjalnej Troski w Otwocku, którego w latach 1928–1939 była lekarzem naczelnym. W latach 1918–1920 współpracowała z Januszem Korczakiem badając rozwój psychopedagogiczny wszystkich wychowanków jego sierocińca. Współpracowała także z Gustawem Bychowskim, Janiną Perl-Neudingową i Heleną Merenholc. Przed 1932 rokiem była stażystką na oddziale neurologicznym Edwarda Flataua w Szpitalu Starozakonnych na Czystem, później prowadziła połowę sali kobiecej na tym oddziale i zajmowała się badaniami epidemiologicznymi[2].

Po wybuchu II wojny światowej wraz z Adolfem Bermanem i Józefem Gitlerem organizowała zarząd Centosu – została jego lekarzem naczelnym, wszystkie placówki dziecięce podlegały jej pod względem sanitarnym. W październiku 1940 znalazła się w getcie warszawskim. W lipcu 1942 była świadkiem zastrzelenia na ulicy getta doktora Szteinkalka, kiedy szedł do pacjenta. Po I Wielkiej Akcji Wysiedleńczej Centos został zlikwidowany, co spowodowało, że została bez pracy. W sierpniu 1942 razem z siostrzenicą Jasią przedostała się na aryjską stronę. Pomogła im w tym znajoma Polka – pani Łeszeżanka, pracownik Zarządu Miejskiego, która zapisała Szymańską do kolumny pracowników Wydziału Opieki Społecznej Zarządu Miejskiego. Pracowała w zakładzie dla chłopców moralnie zaniedbanych przy ulicy Puławskiej 97. Początkowo ukrywała się u Ireny Solskiej, następnie przez 17 dni w klasztorze sióstr Niepokalanek przy ulicy Kazimierzowskiej, a potem w klasztorze Sióstr Urszulanek w Ożarowie Mazowieckim, gdzie doczekała końca wojny.

Po zakończeniu wojny w latach 1945–1949 pracowała w Departamencie Opieki nad Dzieckiem przy Ministerstwie Oświaty. Następnie w latach 1949–1971 była kierownikiem Poradni dla Dzieci i Młodzieży w Instytucie Higieny Psychicznej w Warszawie. Jako delegat Ministerstwa Zdrowia występowała na międzynarodowych kongresach.

Zmarła w Warszawie. Jest pochowana na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 67, rząd 5)[3][4].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Byłam tylko lekarzem... (1979)
  • Dziecko nieznośne czy chore (1969)
  • Psychiatria wieku dziecięcego i młodzieńczego (1967)
  • Dziecko nieznośne czy chore (1965)
  • Mój tatuś pije (1962)
  • Dziecko wykolejone (1959)
  • Dziecko trudne (1957)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Pużyński (red.): Leksykon psychiatrii. Warszawa: PZWL, 1993, s. 556; s. 469. ISBN 83-200-1712-2.
  2. Zofia Rosenblum-Szymańska: Byłam tylko lekarzem.... Warszawa: Pax, 1979. ISBN 83-21-10021-X.
  3. Grób Zofii Rosenblum-Szymańskiej w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  4. Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]