Zusman Segałowicz
.jpg)
Zusman Segałowicz, pseud. Aleksander Jawec, Swengali (jidysz זוסמאן סעגאלאוויטש; ur. 1884 r. w Białymstoku, zm. 1949 r. w Nowym Jorku) – poeta i pisarz żydowski, mąż aktorki żydowskiej Klary z Borodinów Segałowicz. Za młodu był związany z Bundem i z tego powodu był aresztowany. W latach 1906–1914 mieszkał w Łodzi. Po wybuchu I wojny światowej wysiedlony do południowej Rosji. Przebywał w Odessie, na Krymie i na Kaukazie. W latach 1916–1917 służył w pułku kerczeńskim armii rosyjskiej. Był świadkiem rewolucji rosyjskiej.
Twórczość literacka
- 1906 tomik debiutancki
- 1912 In Kazmeż (W Kazimierzu) - znakomity poemat w języku jidisz, osnuty na wątku miłości żydówki Esterki do króla Kazimierza Wielkiego
- 1920 Cajtike trojbn - zbiór liryków miłosnych
- 1920 Fun Rusłand, fun der rewolucje - proza wspomnieniowa
- 1922 Cylka z lasu (1922; wyd. w języku polskim 1929) – powieść prozatorska
- 1929 Bracia Nemzor (1929; wyd. polskie 1936)
- 1924–1926 Zeliks jorn (t. 1-3)
- 1926 Majses fun der rusiszer kazarme
- 1926 Unzer froj (Nasza żona) - powieść zawierająca pierwiastki autobiograficzne (w satyryczny sposób autor pokazuje związek Klary z braćmi Segałowicz)
- 1944 Dortn (1944) - zbiór poetycki
- 1945 A bojm fun Pojłn – poezje
- 1946 Tłomackie 13 (wyd. polskie 2001)
- 1948 Icter, poezja nawiązująca do holokaustu
- 1948 Majne zibn jor in Tel Awiw - autobiografia opisująca życie pisarza w Izraelu
Bibliografia
- O Z. Segałowiczu. Zbiór artykułów, przełożył z Yiddish’u M. Szymel, Warszawa 1936 (zawiera liczne fotografie i omówienia).
- Shmeruk Ch., Segałowicz Zusman, Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVI, Wrocław-Warszawa-Kraków 1995, s. 153-154.
- Prokop-Janiec E., Segałowicz Zusman, w: Tomaszewski J., Żbikowski A. (red.), Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, Warszawa 2001, s. 411;
- Cohen N., Segalovitsh Zusman, w: Hundert G.D. (red.), The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, vol. 2, New Haven-London 2008, s. 1883-1884 (biogram, dalsza bibliografia obcojęzyczna);
Linki zewnętrzne
- Dia–pozytyw: Zusman Segałowicz. [dostęp 2013-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-11)].