Żaby zielone
Żaby zielone (Rana esculenta complex czyli kompleks żab zielonych) – sztuczna grupa systematyczna (czasami grupuje się je w podrodzaj) powstała z przyczyn praktycznych jako przeciwstawna dla grupy żab brunatnych. Żaby zielone odróżnia się od żab brunatnych po następujących cechach:
| Żaby zielone | porównywany element | Żaby brunatne |
|---|---|---|
| brak | plamy skroniowe (ciemna plama z boku głowy, za okiem) (m. temporales) i plamy kątowe (m. angularis)[1] | obecne |
| obecna | zieleń w ubarwieniu strony grzbietowej[1] | brak |
| obecna | linia kręgowa (linea vertebralis)[1] | brak |
| sięga do czubków palców | błona pławna tylnych stóp | nigdy nie sięgają końca palców |
| postacie dorosłe silne związanie ze środowiskiem wodnym. | środowisko[1] | związanie ze środowiskiem lądowym w większości cyklu życiowego |
| po dłuższym okresie żerowania od opuszczenia zimowiska | okres godowy[1] | nie poprzedzony okresem żerowania |
| gatunki występujące w Polsce |
Trzy gatunki zaliczane do żab zielonych są bardzo trudne do rozróżnienia, a dodatkowo jeden z nich (żaba wodna) jest naturalnym mieszańcem dwóch pozostałych – zjawisko to zwane jest hybrydyzacją. Gatunki te mogą się ze sobą swobodnie krzyżować, a mieszańce są płodne. W czasie powstawania gamet przed mejozą dochodzi jednak do hybrydogenezy. Do gamet przekazywane są niezrekombinowane genomy jednego gatunku rodzicielskiego, zaś genomy drugiego gatunku są usuwane przed zakończeniem gametogenezy. W przypadku osobników diploidalnych usuwany jest genom gatunku Rana lessonae. W rezultacie trwałość większości populacji zapewniona jest dzięki stałemu dopływowi genów obu gatunków. Wyjątek stanowią czyste populacje Rana esculenta, występujące w północnych Niemczech, Danii i południowej Szwecji. Tam geny gatunku Rana ridibunda pochodzą od diploidalnych samic (ridibunda-lessonae), zaś gatunku Rana lessonea od triploidalnych samców (ridibunda-lessonae-lessonae).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Leszek Berger, "Płazy i gady Polski - Klucz do oznaczania" - Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 2000 (ISBN 83-01-13139-X)