Żelazna dziewica
 |
Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Żelazna dziewica (dziewica norymberska) – urządzenie do wykonywania kary na honorze, należące do kategorii płaszcza hańby. Było to pudło o kształcie i rozmiarze dopasowanym do ciała ludzkiego, zaopatrzone w żelazne, dwuskrzydłowe drzwi.
Na początku XIX wieku powątpiewano w istnienie tego urządzenia. Sytuację miał ustalić kustosz archiwum w Norymberdze, który w roku 1832 odnalazł dokumenty potwierdzające, że używano żelaznej dziewicy w miejscowym zamku[1]. Według Tadeusza Maciejewskiego pierwsza zachowana pisemna wzmianka o egzekucji z użyciem żelaznej dziewicy pochodzi z dzieła Gustawa Freytaga „Bilder aus der deutschen Vergangenheit” (1515). Znajduje się tam opis wyroku, jaki wykonano na pewnym fałszerzu, którego zamknięto we wnętrzu sarkofagu na trzy dni[2].
Powszechnie uważa się, jakoby to urządzenie wyposażane było w ostre kolce umieszczone na wewnętrznej stronie zamocowanych zawiasowo klap, które wbijały się w ciało torturowanego w miarę zamykania urządzenia, dotkliwie raniąc, jednak nie naruszając ważnych dla życia organów. W krajach protestanckich rozpowszechniony jest pogląd, że w czasach Inkwizycji z urządzenia korzystano dla podawania torturom kobiet posądzonych o czary, jak również wykorzystywano je w torturowaniu heretyków[3]. Ostre kolce powodowały kłucie po całym ciele, a w konsekwencji zranienia wnętrzności, wkłucie oczu oraz ogólne wykrwawienie[3]. Wbrew opiniom, że przy użyciu żelaznych dziewic zadawano śmierć (wyjątkowo okrutną, nazywaną pocałunkiem dziewicy), było to narzędzie kary na honorze. Większość żelaznych dziewic stanowi XIX-wieczne falsyfikaty, powstałe poprzez dodanie wewnątrz kolców lub sztyletów dla większego zainteresowania turystów.
Najsłynniejsze z tych urządzeń prezentowano do 1945 w muzeum w Norymberdze. W znajdującej się w muzeum w Rothenburg ob der Tauber dziewicy usunięto ostrza, co do których stwierdzono, że zostały dodane później.
Zwykle wynalazek żelaznej dziewicy z kolcami we wnętrzu przypisuje się Elżbiecie Batory[potrzebny przypis]. Według legendy Elżbieta Batory kąpała się we krwi młodych dziewic, by zyskać wieczną młodość, a wymyślona przez nią machina miała za zadanie przede wszystkim wydobyć krew z ofiary.
Do żelaznej dziewicy w swojej nazwie odwołuje się brytyjski zespół heavymetalowy – Iron Maiden.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Łyjak, Dawne narzędzia kar i tortur, Kraków: Wydawnictwo PiT, 1998, ISBN 83-86219-64-5, OCLC 750702899.
- Robert A. Haasler: Zbrodnie w imieniu Chrystusa, Wydawnictwo Forum Sztuk, 2000, ISBN 83-87864-26-9