Sklepienie pięciopodporowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Sklepienie trójpodporowe)

Sklepienie piastowskie (inne nazwy: sklepienie trójpodporowe[1], sklepienie pięciopodporowe[2]) – rodzaj pięciopodporowego sklepienia gotyckiego występującego na ziemiach polskich od połowy XIV wieku[3]. Najprostszą wersją sklepienia piastowskiego jest sklepienie trójdzielne, bardziej złożoną wersją sklepienie przeskokowe z przesuniętym punktem podparcia żebra. Sklepienia piastowskie liczyły od sześciu do dziewięciu trójkątnych tarcz.

9-tarczowe sklepienie trójdzielne ( 1 - tarcza, 2 - żebra, 3 - podpora)

Sklepienie piastowskie to modyfikacja sklepienia krzyżowo-żebrowego, polegająca na dodaniu piątej podpory, wyprowadzane z niego żebra dzielą sklepienie na trzy duże pola, z których każde dodatkowo podzielone jest jeszcze na dwie lub trzy części, co w efekcie tworzy układ sześciu, siedmiu, ośmiu lub dziewięciu trójkątnych tarcz.

Prawdopodobnie pierwsze sklepienia tego typu zastosowano ok. 1346 roku nad wschodnim przęsłem w prezbiterium katedry w Krakowie oraz w latach 1341-1371 nad nawami bocznymi kościoła św. Krzyża we Wrocławiu[3]. Można je znaleźć również w kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu[1] (lata 1334-1390).

Sklepienie piastowskie w prezbiterium katedry na Wawelu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wilfried Koch, Style w architekturze, 1996, s. 158, ISBN 83-7129-288-0.
  2. Midas Browser - Dokument - Tezaurus [online], dk.bu.uni.wroc.pl [dostęp 2024-06-03].
  3. a b Witold Krassowski, Dzieje budownictwa i architektury na ziemiach polski, t. 2, Arkady, 1990, s. 77, ISBN 83-213-3384-2.