Harz: Różnice pomiędzy wersjami – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wersja z 01:28, 12 maj 2024

Harz – pasmo górskie w środkowych Niemczech (Dolna Saksonia, Saksonia-Anhalt oraz Turyngia), będące częścią Średniogórza Niemieckiego, najwyższy szczyt Brocken (1142 m n.p.m.).

Góry zrębowe zbudowane z granitów i skał metamorficznych, wieku paleozoicznego, wypiętrzone ponownie w trzeciorzędzie w postaci zrębu. Do pierwszego wypiętrzenia doszło w orogenezie hercyńskiej. Od pradziejów był to ważny ośrodek wydobywczy, teraz obszar przede wszystkim turystyczny.

Galeria

Harz
Brocken
Dolina Bodetal
Dolina Bodetal

Zobacz też

Przypisy

Związek Hanzeatycki

Wykaz miast hanzeatyckich

Region nadreński (Ren – Moza)	Dinant Duisburg Düsseldorf Emmerich Grieth KOLONIA^[A] Neuss Nijmegen Roermond Tiel Venlo Wessel Zaltbommel
Region IJssel i Zuiderzee	Arnhem DEVENTER^[B] Doesborg Elburg Harderwijk Hasselt Hattem KAMPEN^[B] Ommen Stavoren Zutphen Zwolle
Wybrzeże Morza Północnego	Groningen BREMA^[B] Stade Buxtehude HAMBURG^[B]
Między Renem i Wezerą (Westfalia)	Ahlen Allendorf Altena Arnsberg Attendorn Beckum Belecke Bielefeld Blankenstein (Hattingen) Bocholt Bochum Bödefeld Borgentreich Borken Brakel Breckerfeld Brilon Coesfeld Dorsten DORTMUND^[A] Drolshagen Dülmen Essen Eversberg Freienohl Fürstenau Geseke Grevenstein Hachen Hagen Haltern Hamm Hattingen Herford Hirschberg Hörde Hüsten Iburg Iserlohn Kallenhardt Kamen Langscheid Lemgo Lüdenscheid Lünen Melle Menden Minden MÜNSTER^[B] Neheim Neuenrade Neustadt Nieheim Oldenzaal Olpe OSNABRÜCK^[B] Paderborn Peckelsheim Plettenberg Quakenbrück Ratingen Recklinghausen Rheine Rüthen Schwerte SOEST^[B] Solingen Sundern Telgte Unna Vörden Vreden Warburg Warendorf Warstein Wattenscheid Werl Werne Westhofen Wetter Wiedenbrück
Między Wezerą i Łabą (Dolna Saksonia)	Alfeld Aschersleben Bockenem BRUNSZWIK^[A] Einbeck Gardelegen GOSLAR^[B] Gronau Halberstadt Hameln Hanower Helmstedt HILDESHEIM^[B] LÜNEBURG^[B] MAGDEBURG^[B] Osterburg Quedlinburg Salzwedel Seehausen Stendal Tangermünde Ulzen Werben
Niemcy środkowe (na południe do Harzu między górną Wezerą i Soławą)	Duderstadt Erfurt Getynga Halle Merseburg Mühlhausen Naumburg Nordhausen Northeim Osterode Uslar
Brandenburgia	Berlin Brandenburg Frankfurt nad Odrą Havelberg Cölln Kyritz Perleberg Pritzwalk
Południowe wybrzeże Bałtyku w granicach cesarstwa	Kilonia LUBEKA^[A] WISMAR^[B] ROSTOCK^[B] STRALSUND^[B] Greifswald Demmin Gützkow Szczecin Białogard Darłowo Goleniów Gryfice Kamień Kołobrzeg Koszalin Sławno Słupsk Stargard Trzebiatów Wolin
Prusy, Polska	Braniewo Chełmno GDAŃSK^[A] Elbląg KRÓLEWIEC^[B] TORUŃ^[B] Wrocław Kraków
Inflanty	DORPAT^[B] Goldingen Kokenhusen Lemsal Parnawa REWEL^[B] Roop RYGA^[B] Valmiera Viljandi Wenden Windawa
Szwecja	Kalmar Nyköping SZTOKHOLM^[B] VISBY^[A]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f miasto-przywódca rejonu lub okręgu
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Plik:Harz map.png|thumb|250px|Mapa Harzu]]
 {{Współrzędne|51°45′N 10°38′E|umieść=na górze}}
-'''Harz''' ([[język polski|pol.]] hist. ''Góry Smolne''<ref>Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII w. przez Wilhelma Bogusławskiego. T. 2 Poznań 1889 r. s.25</ref>) – [[pasmo górskie]] w środkowych [[Niemcy|Niemczech]] ([[Dolna Saksonia]], [[Saksonia-Anhalt]] oraz [[Turyngia]]), będące częścią [[Średniogórze Niemieckie|Średniogórza Niemieckiego]], najwyższy szczyt [[Brocken]] (1142 m [[n.p.m.]]).
+'''Harz''' – [[pasmo górskie]] w środkowych [[Niemcy|Niemczech]] ([[Dolna Saksonia]], [[Saksonia-Anhalt]] oraz [[Turyngia]]), będące częścią [[Średniogórze Niemieckie|Średniogórza Niemieckiego]], najwyższy szczyt [[Brocken]] (1142 m [[n.p.m.]]).
 [[Góry zrębowe]] zbudowane z [[granit]]ów i [[skały metamorficzne|skał metamorficznych]], wieku [[paleozoik|paleozoicznego]], wypiętrzone ponownie w [[trzeciorzęd]]zie w postaci zrębu. Do pierwszego wypiętrzenia doszło w [[Orogeneza hercyńska|orogenezie hercyńskiej]]. Od pradziejów był to ważny ośrodek wydobywczy, teraz obszar przede wszystkim turystyczny.