Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
 nr rej. A-35 z 6 sierpnia 1936
| |
 Collegium Iuridicum – widok od strony ul. Grodzkiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Ukończenie budowy | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
 50°03′25,46″N 19°56′17,10″E/50,057072 19,938083
| |
Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego – jeden z najstarszych budynków Uniwersytetu Jagiellońskiego, znajdujący się przy ul. Grodzkiej 53 w Krakowie. Od południa przylega do placu św. Marii Magdaleny, od zachodu do ul. Kanoniczej.
Budynek, powstały z połączenia dwóch domów, jest czteroskrzydłowym założeniem z dwukondygnacyjnym dziedzińcem arkadowym, sklepionym krzyżowo.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na początku XIV na miejscu dzisiejszego Collegium znajdowała się budowla o przeznaczeniu handlowym, której pozostałości widoczne są w piwnicach Collegium. W drugiej połowie XIV na jej miejscu wzniesiono dwie kamienice, które w latach 1403 i 1406 Uniwersytet Krakowski odkupił od ówczesnych właścicieli (Sędziwoja[1] z Szubina oraz Mikołaja i Niemierzy z Irządza) i połączył ze sobą. W Collegium zachowały się liczne gotyckie portale i obramienia okienne.
W XVI, poza Collegium Maius, wykłady uniwersyteckie odbywały się w czterech kolegiach, które były ośrodkami pracy wydziałów: prawa, lekarskiego, teologii i sztuk wyzwolonych (filozofii). Spośród nich przetrwały jedynie Collegium Iuridicum (Prawnicze) i Collegium Minus[2].
W XVII budynek przebudowano, wznosząc arkadowy dziedziniec i boniowany portal na fasadzie. Od 1800 mieściła się tu siedziba urzędu fiskalnego, potem lazaret. W latach 1850–1886 Collegium Iuridicum było siedzibą Uniwersytetu. Od 1890 znajdowało się tu Studium Rolnicze, od 1912 zakłady: antropologii, chemii i paleontologii.
Collegium w XXI wieku[edytuj | edytuj kod]
Od 1992 w Collegium Iuridicum mieszczą się: Instytut Historii Sztuki (Wydział Historyczny UJ), Zakład Postępowania Cywilnego oraz Katedra Prawa Pracy (Wydział Prawa i Administracji UJ).
W podziemiach od 1992 znajduje się wystawa Instytutu Zoologii UJ, na której prezentowane są muszle morskie (ok. 1500 gatunków ofiarowanych UJ przez Bolesława Rączkę w 1984), skamieniałości (ok. 500 gatunków ofiarowanych UJ przez prof. J. Małeckiego i dr R. Tarkowskiego z AGH) i motyle (ok. 2300 gatunków)[3].
14 maja 1996 na dziedzińcu ustawiono rzeźbę Luci di Nara (Światła Nary) Igora Mitoraja (1991), będącą darem artysty dla UJ, przekazanym po wystawie monograficznej w Collegium Iuridicum we wrześniu 1993[4].
-
Krużganki -
Collegium Iuridicum od ul. Kanoniczej i pl. Marii Magdaleny -
Rzeźba Igora Mitoraja na dziedzińcu Collegium z kwiatami w hołdzie dla artysty tuz po jego śmierci.
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szubin, ''...dziedzic Sędziwój Pałuka z Szubina, ststa krakowski'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 58.
- ↑ https://web.archive.org/web/20060930194035/http://www.uj.edu.pl/uniwersytet/inwestycje/chwalba_wyklad_pol.pdf
- ↑ Instytut Zoologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. binoz.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-06)]..
- ↑ Collegium Iuridicum: Igor Mitoraj, Luci di Nara. ihs.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-22)]..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków: PWN, 2000 [hasło: Collegium Iuridicum, s. 125]
- Michał Rożek, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Tomasz Prażuch (ilustr.), Kraków: Wydawnictwo WAM, 2006, s. 267–268, ISBN 83-7318-730-8, OCLC 749673168.