Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Dusznikach-Zdroju
 A/1716/742 z dnia 19.09.1960[1]
| |||||||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
 Fasada kościoła | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Adres |
ul. Kłodzka | ||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
Świętych Apostołów Piotra i Pawła - 29 czerwca | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Dusznik-Zdroju  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |||||||||||||||||||||
 50°24′17,16″N 16°23′31,72″E/50,404767 16,392144
| |||||||||||||||||||||
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do Dekanatu Kudowa-Zdrój diecezji świdnickiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Świątynia murowana powstała w połowie XVI wieku na miejscu dawnej, drewnianej świątyni pochodzącej z 1334 roku[2]. Jej prezbiterium to południowo-wschodnia kaplica obecnej budowli. W 1550 roku odbywały się w niej pierwsze protestanckie kazania. Pod koniec XVI wieku dzięki pomocy cesarskiej świątynia została odnowiona, a w 1598 roku została wzniesiona nowa kazalnica, przeniesiona następnie do kaplicy pod wezwaniem Świętej Trójcy. Na początku XVII wieku budowla została zniszczona przez pożar, po tym zdarzeniu świątynia została odbudowana dopiero w 1629 roku. W 1623 roku kościół został przejęty przez katolików i w ich rękach pozostał do dnia dzisiejszego. W latach 1641-1680 została wybudowana kamienna wieża, istniejąca do dzisiaj, przebudowana w 1656 roku i następnie w 1675 roku. Pod koniec XVII wieku z powodu zniszczenia wewnętrznych drewnianych empor zaplanowano przebudowę świątyni. W 1708 roku został poświęcony kamień węgielny pod budowę nowego kościoła, usytuowanego prostopadle do pierwotnej Budowli. Projekt barokowej świątyni został przygotowany przez Lorensa Meysera z Kłodzka. Budowa została ukończona w 1730 roku. W 1771 roku zostało przebudowane sklepienie w prezbiterium. W 1780 roku został wybudowany nowy chór muzyczny i zostały wykonane polichromie przez malarza Grunda z Dusznik-Zdroju. W 1816 roku została wybudowana obecna dzwonnica, a w 1817 roku kaplica północna. Podczas wielkiego pożaru Dusznik-Zdroju w 1844 roku zostały spalone dachy i runęło sklepienie w wieży.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół to budowla jednonawowa nakryta sklepieniem kolebkowym[2]. Wzdłuż ścian bocznych ciągną się kaplice[2]. Do bogatego wyposażenia świątyni należą m.in.: barokowy ołtarz główny z około 1730 roku wykonany przez M. Kösslera i ozdobiony figurami z lat 1717-25 oraz obrazem wybitnego czeskiego malarza Piotra Brandla „Pożegnanie Apostołów Piotra i Pawła”[2]. Pozostałe ołtarze pochodzą z lat 1720, 1725 i 1780 oraz z początku XIX wieku. Najcenniejszy jest ołtarz „Czternastu Wspomożycieli” ozdobiony figurami wykonanymi zapewne przez M. Kösslera[2]. W świątyni są umieszczone również: chrzcielnica w stylu renesansowym z 1560 roku, ozdobiona ornamentem, liczne rzeźby i obrazy w stylu barokowym z XVIII i XIX wieku, ambona z 1730 roku wykonana zapewne przez M. Kösslera (na zlecenie proboszcza J. Heinela) w kształcie wieloryba z rozwartą paszczą oraz figury Ewangelistów wykonane przez sławnego śląskiego rzeźbiarza M. I. Klahra w 1732 roku[2][3]. Organy tego kościoła zostały zbudowane przez firmę Carla Berschdorfa w 1939 roku w starej szafie prawdopodobnie z XVIII wieku. Posiadają wiatrownice upustowe dolnozaworowe, dwa miechy pływakowe, kontuar wolnostojący sprowadzony przez C. Berschdorfa z Monachium. Do roku 2010 organy były w stanie tragicznym. Instrument wyremontowała firma mgr. Arkadiusza Popławskiego Vox Coelestis[4].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok od południa -
Główne wejście -
-
Ołtarz -
-
Wnętrze kościoła
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 68 [dostęp 2016-04-19].
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-340-8.
- ↑ Kościoły. Urząd Miejski w Dusznikach-Zdroju. [dostęp 2016-04-19]. (pol.).
- ↑ Duszniki-Zdrój ( Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła ) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2023-11-29] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-340-8.