Rotunda św. Gotarda w Strzelinie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Gotarda w Strzelinie
A/1320/139 z dnia 10.03.1950
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Strzelin

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego w Strzelinie

Wezwanie

św. Gotarda

Położenie na mapie Strzelina
Mapa konturowa Strzelina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Gotarda w Strzelinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Gotarda w Strzelinie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Gotarda w Strzelinie”
Położenie na mapie powiatu strzelińskiego
Mapa konturowa powiatu strzelińskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Gotarda w Strzelinie”
Położenie na mapie gminy Strzelin
Mapa konturowa gminy Strzelin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Gotarda w Strzelinie”
Ziemia50°46′52″N 17°04′24″E/50,781111 17,073333
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Gotarda – średniowiecznego pochodzenia kościół w Strzelinie, którego najstarszą częścią jest romańska rotunda. Z tego powodu nazywany często "rotundą św. Gotarda".

Murowana z kamienia rotunda powstała prawdopodobnie w pierwszej połowie XIII w., choć bywa datowana także na drugą połowę stulecia poprzedniego[1]. Prezentowała typ niewielkiego kościoła na planie centralnym, którego pochodzenie wiąże się z Czechami i Morawami. Na Śląsku ma jeszcze dwie zachowane analogie: w Cieszynie i w Stroni koło Oleśnicy, poza tym na ziemiach polskich podobne rotundy powstały w Strzelnie na Kujawach i Grzegorzewicach na Kielecczyźnie.

Podczas przebudowy w XIV w. w miejsce dawnego, półkolistego prezbiterium zbudowano prostokątną, również kamienną nawę, nakrytą dwuprzęsłowym sklepieniem i dwuspadowym dachem. W XV w. do istniejącej nawy dobudowano bliźniaczą nawę południową. Samą rotundę nadbudowano później murowanym, ośmiobocznym piętrem i zamieniono na dzwonnicę[1]. Dokonane w ciągu wieków przebudowy zatarły jego pierwotny kształt do tego stopnia, że niektórzy dawni badacze sądzili, iż kolista wieża jest pozostałością baszty obronnej.

Przez wiele wieków strzeliński kościółek służył Polakom z tutejszej polskiej wyspy językowej. Do XIX w. określano go jako Polnische Kirche. Od 1574 r. służył luteranom. W 1698 r. odzyskali go katolicy, jednak w 1709 r. ponownie przeszedł w ręce protestantów. Po II wojnie światowej przez długi czas nie używany, w 1992 r. został przejęty przez strzelińską parafię Podwyższenia Krzyża Świętego[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Janusz Czerwiński: Wrocław i okolice. Przewodnik. Wyd. I. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 159-160.
  2. ↑ Wg informacji na tablicy na obiekcie (2014 r.)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rotunda_św._Gotarda_w_Strzelinie&oldid=72152069”