Österreichische Luftstreitkräfte
Państwo | |
---|---|
Siły zbrojne | |
Data utworzenia |
1957 |
Znak rozpoznawczy | |
Liczebność |
ok. 4300 |
Siły Powietrzne Austrii (Österreichische Luftstreitkräfte) – jeden z rodzajów Austriackich Sił Zbrojnych. Siły opierają się na 15 samolotach myśliwskich Eurofighter Typhoon.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Siły Powietrzne Federalnych Sił Zbrojnych jako osobny rodzaj sił zbrojnych powstały w 1957[1]. Na przestrzeni lat użytkowały one sprzęt od wielu producentów, pochodzący zarówno z krajów NATO (Kanada, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania czy Włochy), neutralnych (Szwecja) oraz w latach 50. i 60. XX wieku Układu Warszawskiego (Czechosłowacja i ZSRR)[2]. Samoloty dostarczane przez szwedzką firmę SAAB – m.in. Saab J29 Tunnan i Saab J35 Draken – służyły w jednostkach obrony powietrznej kraju do grudnia 2005, a ich lotniska znajdowały się w Linzu-Horsching i Grazu-Thalerhof. 28 samolotów (z 40 dostarczonych) typu Saab 105 pełniło służbę do 2020 roku[3].
W 2002 roku zapadła decyzja o zakupie 18 myśliwców Eurofighter Typhoon drugiej serii produkcyjnej Tranche 2, ale w 2007 zamówienie zredukowano i w latach 2007–2009 odebrano 15 Eurofighter Tranche 1 Block 2 z czego 6 było nowych, a 9 służyła wcześniej w Luftwaffe. W 2004 roku wypożyczono ze Szwajcarii na okres przejściowy 12 myśliwców F-5 Tiger II, zwrócono je w 2008 roku.
Pozostały sprzęt lotniczy pełni tylko funkcje pomocniczo-transportowe, kontroli powietrznej, dyspozycyjno-łącznikowe oraz szkoleniowe. Do transportu używa się obecnie 3 samolotów Lockheed C-130 Hercules i 8 samolotów Pilatus PC-6B Turbo Porter[4][5]. Austria użytkuje także śmigłowce: 21 sztuk Alouette III 316B (mają zostać zastąpione przez 36 sztuk AgustaWestland AW169[6]) i 23 sztuki Agusta-Bell 212. Funkcje szkoleniowe spełnia 10 śmigłowców Bell OH-58 Kiowa (również mają być zastąpione przez AW169) i 4 sztuki samolotów Diamond DA40 NG[7][8].
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Samoloty
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Nazwa | Pochodzenie | Wersja | Liczba | Służba od | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
Samoloty bojowe | ||||||
Eurofighter Typhoon[9][10] | Wielka Brytania Niemcy Włochy Hiszpania |
Transza 1 | 15 | 2007 | ||
Samoloty transportowe | ||||||
Embraer KC-390[11] | Brazylia | b.d. | 0 (planowane 4) |
2026 (planowane) |
W 2023 rozstrzygnięto przetarg, planowane podpisanie umowy w 2024[11]. | |
Lockheed C-130 Hercules[10][12] | Stany Zjednoczone | C-130K | 3 | 2003[4] | Pozyskane z Royal Air Force[13]. Planowane zastąpienie przez 4 samoloty Embraer KC-390 od 2026/2027[12] | |
Pilatus PC-6[10] | Szwajcaria | Turbo Porter | 8[5] | 1970 | ||
Samoloty szkolno-treningowe | ||||||
Diamond DA40[14] | Austria | b.d. | 4 | 2018 | ||
Pilatus PC-7[10] | Szwajcaria | Turbo Trainer | 16[15] | 1983 |
Śmigłowce
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Nazwa | Pochodzenie | Wersja | Liczba | Służba od | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
AgustaWestland AW169 | Włochy | AW169B, AW169M.A. | 5[16] | 2022 | docelowo do 2028 36 egzemplarzy: 12 w wariancie AW169B, 24 w wariancie AW169M.A.[17] | |
Sikorsky UH-60 Black Hawk[10] | Stany Zjednoczone | S-70A-42 | 12 | 2002 | W tym trzy używane egzemplarze zakupiono od Jordańskich Sił Powietrznych[18]. Docelowo po 2028 24 egzemplarze, które zastąpią śmigłowce Agusta-Bell 212[19] | |
Agusta-Bell 212[10] | Włochy | b.d. | 22 | 1980 | docelowo zastąpione przez Sikorsky UH-60 Black Hawk do 2030[19] | |
Bell OH-58 Kiowa | Stany Zjednoczone | OH-58B | 10[8] | 1976 | docelowo zastąpione przez AW169[20] |
Systemy przeciwlotnicze
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Nazwa | Pochodzenie | Wersja | Liczba | Służba od | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
Mistral[21] | Francja | b.d. | 59[22] | b.d. | ||
Oerlikon 35-mm-Zwillingskanone | Szwajcaria | b.d. | 24[22] | b.d. | Zintegrowany z radarem Skyguard[23]. W grudniu 2023 rozpoczęła się modernizacja systemu realizowana przez Rheinmetall[24]. |
Systemy radarowe
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Nazwa | Pochodzenie | Wersja | Liczba | Służba od | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
radar Alenia RAT-31S 3D | Włochy | b.d. | 3 | 1983 | Zlokalizowany w Ortsfeste Radarstation Kolomannsberg | |
Selenia 3D-Radargerät MRCS-403 | Włochy | b.d. | b.d. | b.d. |
Wyposażenie historyczne
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Nazwa | Pochodzenie | Wersja | Liczba | Lata służby | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
Samoloty bojowe | ||||||
Northrop F-5 Freedom Fighter[2] | Stany Zjednoczone | F-5E Tiger II | 12 | 2005–2008 | Rozwiązanie pomostowe, leasing od Szwajcarskich Sił Powietrznych jako rozwiązanie pomostowe do czasu dostawy samolotów bojowych Eurofighter Typhoon. Szkolenie pilotów austriackich na samolotach w barwach szwajcarskich rozpoczęło się w 2004[25]. | |
Saab J35 Draken[2] | Szwecja | J35Ö, J35Ö Mark 2 | 25 | 1987–2005 | Jeden egzemplarz bez silnika[2]. | |
Saab J29 Tunnan[2] | Szwecja | J29F | 30 | 1961–1972 | Jedyne, poza Szwecją, siły zbrojne użytkujące ten typ samolotu[26]. | |
Saab 17[2] | Szwecja | B17A | 1 | 1957–1963 | ||
Samoloty transportowe, łącznikowe i obserwacyjne | ||||||
CASA CN-235[2] | Hiszpania | 235-300 | 1 | 2000–2002 | Rozwiązanie pomostowe, leasing do czasu dostawy samolotów transportowych Lockheed C-130 Hercules[27]. | |
Short SC.7 Skyvan[2] | Wielka Brytania | Skyvan 3M | 2 | 1969–2007 | ||
De Havilland Canada DHC-2 Beaver[2] | Kanada | L-20 | 6 | 1960–1976 | ||
Cessna L-19 Bird Dog[2] | Stany Zjednoczone | 305A (7 egz.), 305C (22 egz.) | 29 | 1958–1997 | ||
Cessna 182[2] | Stany Zjednoczone | 182A (1 egz.), 182B (1 egz.) | 2 | 1957–1966 | ||
Cessna 172 | Stany Zjednoczone | b.d. | 1 | 1957–1958 | ||
Samoloty szkolno-treningowe | ||||||
Saab 105[2] | Szwecja | 105Ö | 20 | 1970–2020 | Jedyne, poza Szwecją, siły zbrojne użytkujące ten typ samolotu[28]. Wycofane z użytku bez następcy, a szkolenie pilotów od 2021 odbywa się we współpracy z Aeronautica Militare na samolotach Aermacchi MB-339 oraz Alenia Aermacchi M-346[29]. | |
Saab 91 Safir[2] | Szwecja | 91D | 24 | 1964–1993 | ||
Fouga CM.170 Magister[2] | Francja | b.d. | 18 | 1959–1972 | ||
North American T-6 Texan[2] | Stany Zjednoczone | T-6G | 10 | 1959–1968 | ||
Piaggio P.149[2] | Włochy | P.149D | 1 | 1958–1965 | ||
De Havilland DH.115 Vampire Trainer[2] | Wielka Brytania | T.11 (4 egz.), T.55 (5 egz.)[30] | 9 | 1957–1972 | Zastąpione przez samoloty Saab 105[30]. | |
Piper PA-18 Super Cub[2] | Stany Zjednoczone | PA18-95 | 9 | 1957–1965 | ||
Zlín Z-26 Trenér[2] | Czechosłowacja | 126 | 4 | 1957–1965 | ||
Fiat G.46[2] | Włochy | 4B | 5 | 1957–1963 | Używane egzemplarze zakupione od Aeronautica Militare[31]. | |
Jakowlew Jak-11[2] | ZSRR | b.d. | 4 | 1956–1965 | ||
Jakowlew Jak-18[2] | ZSRR | b.d. | 4 | 1955–1960 | ||
Śmigłowce | ||||||
Sikorsky CH-53 Sea Stallion[2] | Stany Zjednoczone | S-65C-2 / S-65Ö | 2 | 1970–1981 | Drugi operator tego typu śmigłowców poza Stanami Zjednoczonymi[32]. Oba egzemplarze sprzedano Siłom Powietrznym Izraela w 1981[2] | |
Agusta-Bell AB206[2] | Włochy | AB-206A „Jet-Ranger“ | 13 | 1969–2009 | ||
Aérospatiale Alouette III | Francja | A316, A319 | 21[8] | 1967–2024[33] | Zastąpione przez AgustaWestland AW169[33]. | |
Agusta-Bell AB-204[2] | Włochy | AB-204B | 26 | 1963–1982, 1993–2001 | ||
Bell H-13 Sioux[2] | Stany Zjednoczone | OH-13H | 17 | 1960–1967 | ||
Aérospatiale Alouette II[2] | Francja | SE 3130 | 16 | 1958–1975 | ||
Westland Whirlwind[2] | Wielka Brytania | S-55 Series 2 | 10 | 1958–1965 | 5 egzemplarzy sprzedano Nigeryjskim Siłom Powietrznym w latach 1964–1965[2] | |
Agusta-Bell 47[2] | Włochy | AB47G-2 | 9 | 1957–1969 | ||
Bell 47[2] | Stany Zjednoczone | 47G-2 | 1 | 1956–1976 | ||
Szybowce | ||||||
Musger Mg19[2] | Austria | Mg.19A | 4 | 1962–1977 | ||
Hirth Grunau Baby[2] | Niemcy | IIb | 2 | 1959–b.d. |
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Typoheads GmbH , Geschichte ab 1955 [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Alle Luftfahrzeuge des österr. Bundesheeres von gotech.at [online], www.gotech.at [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Austria to phase out its Saab 105 fighter jets, no decision on successor, „Reuters”, 6 lipca 2020 [dostęp 2022-06-06] (ang.).
- ↑ a b Samolot transportowy C-130 Hercules w Europie [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM [dostęp 2024-01-22] (pol.).
- ↑ a b Pilatus Porter Current Status - www.pc-6.com [online], www.pc-6.com [dostęp 2024-01-22] .
- ↑ BMLVS-Abteilung Kommunikation- Referat 3, Austrian Armed Forces Procure New Helicopters [online], bundesheer.at [dostęp 2022-06-06] (ang.).
- ↑ BMLVS-Abteilung Kommunikation- Referat 3, Neue Schulflugzeuge und Löschfahrzeuge an Truppe übergeben [online], bundesheer.at [dostęp 2022-06-06] (niem.).
- ↑ a b c World Air Forces 2021 [online], Flightglobal Insight (ang.).
- ↑ Austria eyes F-35 for future Eurofighter replacement [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
- ↑ a b c d e f Typoheads GmbH , Waffen und Gerät [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-22] (niem.).
- ↑ a b Austria: Embraer C-390 nowym samolotem transportowym [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-01-29] (pol.).
- ↑ a b Austria: Embraer C-390 nowym samolotem transportowym [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
- ↑ Samolot transportowy C-130 Hercules w Europie [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM [dostęp 2024-01-23] (pol.).
- ↑ Neue Schulungsflugzeuge für das Österreichische Bundesheer [online], Bundesministerium für Landesverteidigung, 28 września 2018 (niem.).
- ↑ Pilatus PC-7 Turbo Trainer [online], Airforce Technology [dostęp 2024-01-22] (ang.).
- ↑ Militaer Aktuell , Leonardo liefert den fünften AW169 an das Bundesheer - Militär Aktuell - Sicherheit im Fokus [online], 26 października 2023 [dostęp 2024-01-22] (niem.).
- ↑ Austria finalises additional AW169 helo buy from Italy [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
- ↑ Austria awaits US approval of three UH-60L helicopters from Jordan [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
- ↑ a b Typoheads GmbH , Zwölf neue Black Hawk Hubschrauber für das Bundesheer [online], www.bundesheer.at, 3 lipca 2024 [dostęp 2024-09-23] (niem.).
- ↑ Leonardo AW-169 | Österreich kauft weitere 18 Hubschrauber in Italien [online], www.kleinezeitung.at, 29 listopada 2022 [dostęp 2024-01-22] (niem.).
- ↑ Typoheads GmbH , Leichte Fliegerabwehrlenkwaffe "Mistral" [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
- ↑ a b angekündigten Investitionen in das Bundesheer | Parlament Österreich [online], www.parlament.gv.at [dostęp 2024-01-24] (niem.).
- ↑ Typoheads GmbH , Feuerleitgerät 98 "Skyguard" [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
- ↑ Typoheads GmbH , 35 mm-Luftabwehrsystem wird modernisiert [online], www.bundesheer.at, 12 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-25] (niem.).
- ↑ OuinetAdmin, Austrian Pilots Train on Swiss F-5E Fighters (June 16) [online], Defense aerospace, 15 czerwca 2004 [dostęp 2024-01-23] (ang.).
- ↑ Saab Saab-29 Tunnan - Specifications - Technical Data / Description [online], www.flugzeuginfo.net [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ AIRTECH CN-235 [online], janes.migavia.com [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Saab 105Ö — [online], 15 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-23] (ang.).
- ↑ Doppeladler, Der letzte Einsatz der SAAB 105 OE | DOPPELADLER.COM [online], 16 stycznia 2021 [dostęp 2024-01-25] (niem.).
- ↑ a b [2.0] Vampire In Foreign Service [online], www.airvectors.net [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Fiat G-46 von www.gotech.at [online], www.gotech.at [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Sikorsky S-65 – Igor I Sikorsky Historical Archives [online] [dostęp 2024-01-23] (ang.).
- ↑ a b Verteidigungsministerin Tanner informierte über die neuen Hubschrauber AW169 [online], Bundesministerium für Landesverteidigung, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-25] (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lindsay T Peacock: Lotnictwo wojskowe świata. Ilustrowany przegląd sił powietrznych świata. Gdańsk: OTiK, 1994. ISBN 83-900902-2-8.