Przejdź do zawartości

Österreichische Luftstreitkräfte

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Österreichische Luftstreitkräfte
Państwo

 Austria

Siły zbrojne

Bundesheer

Data utworzenia

1957

Znak rozpoznawczy

Liczebność

ok. 4300

Siły Powietrzne Austrii (Österreichische Luftstreitkräfte) – jeden z rodzajów Austriackich Sił Zbrojnych. Siły opierają się na 15 samolotach myśliwskich Eurofighter Typhoon.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Siły Powietrzne Federalnych Sił Zbrojnych jako osobny rodzaj sił zbrojnych powstały w 1957[1]. Na przestrzeni lat użytkowały one sprzęt od wielu producentów, pochodzący zarówno z krajów NATO (Kanada, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania czy Włochy), neutralnych (Szwecja) oraz w latach 50. i 60. XX wieku Układu Warszawskiego (Czechosłowacja i ZSRR)[2]. Samoloty dostarczane przez szwedzką firmę SAAB – m.in. Saab J29 Tunnan i Saab J35 Draken – służyły w jednostkach obrony powietrznej kraju do grudnia 2005, a ich lotniska znajdowały się w Linzu-Horsching i Grazu-Thalerhof. 28 samolotów (z 40 dostarczonych) typu Saab 105 pełniło służbę do 2020 roku[3].

W 2002 roku zapadła decyzja o zakupie 18 myśliwców Eurofighter Typhoon drugiej serii produkcyjnej Tranche 2, ale w 2007 zamówienie zredukowano i w latach 2007–2009 odebrano 15 Eurofighter Tranche 1 Block 2 z czego 6 było nowych, a 9 służyła wcześniej w Luftwaffe. W 2004 roku wypożyczono ze Szwajcarii na okres przejściowy 12 myśliwców F-5 Tiger II, zwrócono je w 2008 roku.

Pozostały sprzęt lotniczy pełni tylko funkcje pomocniczo-transportowe, kontroli powietrznej, dyspozycyjno-łącznikowe oraz szkoleniowe. Do transportu używa się obecnie 3 samolotów Lockheed C-130 Hercules i 8 samolotów Pilatus PC-6B Turbo Porter[4][5]. Austria użytkuje także śmigłowce: 21 sztuk Alouette III 316B (mają zostać zastąpione przez 36 sztuk AgustaWestland AW169[6]) i 23 sztuki Agusta-Bell 212. Funkcje szkoleniowe spełnia 10 śmigłowców Bell OH-58 Kiowa (również mają być zastąpione przez AW169) i 4 sztuki samolotów Diamond DA40 NG[7][8].

Wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Samoloty

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie Nazwa Pochodzenie Wersja Liczba Służba od Uwagi
Samoloty bojowe
Eurofighter Typhoon[9][10]  Wielka Brytania
 Niemcy
 Włochy
 Hiszpania
Transza 1 15 2007
Samoloty transportowe
Embraer KC-390[11]  Brazylia b.d. 0
(planowane 4)
2026
(planowane)
W 2023 rozstrzygnięto przetarg, planowane podpisanie umowy w 2024[11].
Lockheed C-130 Hercules[10][12]  Stany Zjednoczone C-130K 3 2003[4] Pozyskane z Royal Air Force[13]. Planowane zastąpienie przez 4 samoloty Embraer KC-390 od 2026/2027[12]
Pilatus PC-6[10]  Szwajcaria Turbo Porter 8[5] 1970
Samoloty szkolno-treningowe
Diamond DA40[14]  Austria b.d. 4 2018
Pilatus PC-7[10]  Szwajcaria Turbo Trainer 16[15] 1983

Śmigłowce

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie Nazwa Pochodzenie Wersja Liczba Służba od Uwagi
AgustaWestland AW169  Włochy AW169B, AW169M.A. 5[16] 2022 docelowo do 2028 36 egzemplarzy: 12 w wariancie AW169B, 24 w wariancie AW169M.A.[17]
Sikorsky UH-60 Black Hawk[10]  Stany Zjednoczone S-70A-42 12 2002 W tym trzy używane egzemplarze zakupiono od Jordańskich Sił Powietrznych[18]. Docelowo po 2028 24 egzemplarze, które zastąpią śmigłowce Agusta-Bell 212[19]
Agusta-Bell 212[10]  Włochy b.d. 22 1980 docelowo zastąpione przez Sikorsky UH-60 Black Hawk do 2030[19]
Bell OH-58 Kiowa  Stany Zjednoczone OH-58B 10[8] 1976 docelowo zastąpione przez AW169[20]

Systemy przeciwlotnicze

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie Nazwa Pochodzenie Wersja Liczba Służba od Uwagi
Mistral[21]  Francja b.d. 59[22] b.d.
Oerlikon 35-mm-Zwillingskanone  Szwajcaria b.d. 24[22] b.d. Zintegrowany z radarem Skyguard[23]. W grudniu 2023 rozpoczęła się modernizacja systemu realizowana przez Rheinmetall[24].

Systemy radarowe

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie Nazwa Pochodzenie Wersja Liczba Służba od Uwagi
radar Alenia RAT-31S 3D  Włochy b.d. 3 1983 Zlokalizowany w Ortsfeste Radarstation Kolomannsberg
Selenia 3D-Radargerät MRCS-403  Włochy b.d. b.d. b.d.

Wyposażenie historyczne

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie Nazwa Pochodzenie Wersja Liczba Lata służby Uwagi
Samoloty bojowe
Northrop F-5 Freedom Fighter[2]  Stany Zjednoczone F-5E Tiger II 12 2005–2008 Rozwiązanie pomostowe, leasing od Szwajcarskich Sił Powietrznych jako rozwiązanie pomostowe do czasu dostawy samolotów bojowych Eurofighter Typhoon. Szkolenie pilotów austriackich na samolotach w barwach szwajcarskich rozpoczęło się w 2004[25].
Saab J35 Draken[2]  Szwecja J35Ö, J35Ö Mark 2 25 1987–2005 Jeden egzemplarz bez silnika[2].
Saab J29 Tunnan[2]  Szwecja J29F 30 1961–1972 Jedyne, poza Szwecją, siły zbrojne użytkujące ten typ samolotu[26].
Saab 17[2]  Szwecja B17A 1 1957–1963
Samoloty transportowe, łącznikowe i obserwacyjne
CASA CN-235[2]  Hiszpania 235-300 1 2000–2002 Rozwiązanie pomostowe, leasing do czasu dostawy samolotów transportowych Lockheed C-130 Hercules[27].
Short SC.7 Skyvan[2]  Wielka Brytania Skyvan 3M 2 1969–2007
De Havilland Canada DHC-2 Beaver[2] Kanada Kanada L-20 6 1960–1976
Cessna L-19 Bird Dog[2]  Stany Zjednoczone 305A (7 egz.), 305C (22 egz.) 29 1958–1997
Cessna 182[2]  Stany Zjednoczone 182A (1 egz.), 182B (1 egz.) 2 1957–1966
Cessna 172  Stany Zjednoczone b.d. 1 1957–1958
Samoloty szkolno-treningowe
Saab 105[2]  Szwecja 105Ö 20 1970–2020 Jedyne, poza Szwecją, siły zbrojne użytkujące ten typ samolotu[28]. Wycofane z użytku bez następcy, a szkolenie pilotów od 2021 odbywa się we współpracy z Aeronautica Militare na samolotach Aermacchi MB-339 oraz Alenia Aermacchi M-346[29].
Saab 91 Safir[2]  Szwecja 91D 24 1964–1993
Fouga CM.170 Magister[2]  Francja b.d. 18 1959–1972
North American T-6 Texan[2]  Stany Zjednoczone T-6G 10 1959–1968
Piaggio P.149[2]  Włochy P.149D 1 1958–1965
De Havilland DH.115 Vampire Trainer[2]  Wielka Brytania T.11 (4 egz.), T.55 (5 egz.)[30] 9 1957–1972 Zastąpione przez samoloty Saab 105[30].
Piper PA-18 Super Cub[2]  Stany Zjednoczone PA18-95 9 1957–1965
Zlín Z-26 Trenér[2]  Czechosłowacja 126 4 1957–1965
Fiat G.46[2]  Włochy 4B 5 1957–1963 Używane egzemplarze zakupione od Aeronautica Militare[31].
Jakowlew Jak-11[2]  ZSRR b.d. 4 1956–1965
Jakowlew Jak-18[2]  ZSRR b.d. 4 1955–1960
Śmigłowce
Sikorsky CH-53 Sea Stallion[2]  Stany Zjednoczone S-65C-2 / S-65Ö 2 1970–1981 Drugi operator tego typu śmigłowców poza Stanami Zjednoczonymi[32]. Oba egzemplarze sprzedano Siłom Powietrznym Izraela w 1981[2]
Agusta-Bell AB206[2]  Włochy AB-206A „Jet-Ranger“ 13 1969–2009
Aérospatiale Alouette III  Francja A316, A319 21[8] 1967–2024[33] Zastąpione przez AgustaWestland AW169[33].
Agusta-Bell AB-204[2]  Włochy AB-204B 26 1963–1982, 1993–2001
Bell H-13 Sioux[2]  Stany Zjednoczone OH-13H 17 1960–1967
Aérospatiale Alouette II[2]  Francja SE 3130 16 1958–1975
Westland Whirlwind[2]  Wielka Brytania S-55 Series 2 10 1958–1965 5 egzemplarzy sprzedano Nigeryjskim Siłom Powietrznym w latach 1964–1965[2]
Agusta-Bell 47[2]  Włochy AB47G-2 9 1957–1969
Bell 47[2]  Stany Zjednoczone 47G-2 1 1956–1976
Szybowce
Musger Mg19[2]  Austria Mg.19A 4 1962–1977
Hirth Grunau Baby[2]  Niemcy IIb 2 1959–b.d.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Typoheads GmbH, Geschichte ab 1955 [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Alle Luftfahrzeuge des österr. Bundesheeres von gotech.at [online], www.gotech.at [dostęp 2024-01-23].
  3. Austria to phase out its Saab 105 fighter jets, no decision on successor, „Reuters”, 6 lipca 2020 [dostęp 2022-06-06] (ang.).
  4. a b Samolot transportowy C-130 Hercules w Europie [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  5. a b Pilatus Porter Current Status - www.pc-6.com [online], www.pc-6.com [dostęp 2024-01-22].
  6. BMLVS-Abteilung Kommunikation- Referat 3, Austrian Armed Forces Procure New Helicopters [online], bundesheer.at [dostęp 2022-06-06] (ang.).
  7. BMLVS-Abteilung Kommunikation- Referat 3, Neue Schulflugzeuge und Löschfahrzeuge an Truppe übergeben [online], bundesheer.at [dostęp 2022-06-06] (niem.).
  8. a b c World Air Forces 2021 [online], Flightglobal Insight (ang.).
  9. Austria eyes F-35 for future Eurofighter replacement [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  10. a b c d e f Typoheads GmbH, Waffen und Gerät [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-22] (niem.).
  11. a b Austria: Embraer C-390 nowym samolotem transportowym [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-01-29] (pol.).
  12. a b Austria: Embraer C-390 nowym samolotem transportowym [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  13. Samolot transportowy C-130 Hercules w Europie [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM [dostęp 2024-01-23] (pol.).
  14. Neue Schulungsflugzeuge für das Österreichische Bundesheer [online], Bundesministerium für Landesverteidigung, 28 września 2018 (niem.).
  15. Pilatus PC-7 Turbo Trainer [online], Airforce Technology [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  16. Militaer Aktuell, Leonardo liefert den fünften AW169 an das Bundesheer - Militär Aktuell - Sicherheit im Fokus [online], 26 października 2023 [dostęp 2024-01-22] (niem.).
  17. Austria finalises additional AW169 helo buy from Italy [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  18. Austria awaits US approval of three UH-60L helicopters from Jordan [online], Janes.com [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  19. a b Typoheads GmbH, Zwölf neue Black Hawk Hubschrauber für das Bundesheer [online], www.bundesheer.at, 3 lipca 2024 [dostęp 2024-09-23] (niem.).
  20. Leonardo AW-169 | Österreich kauft weitere 18 Hubschrauber in Italien [online], www.kleinezeitung.at, 29 listopada 2022 [dostęp 2024-01-22] (niem.).
  21. Typoheads GmbH, Leichte Fliegerabwehrlenkwaffe "Mistral" [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
  22. a b angekündigten Investitionen in das Bundesheer | Parlament Österreich [online], www.parlament.gv.at [dostęp 2024-01-24] (niem.).
  23. Typoheads GmbH, Feuerleitgerät 98 "Skyguard" [online], www.bundesheer.at [dostęp 2024-01-23] (niem.).
  24. Typoheads GmbH, 35 mm-Luftabwehrsystem wird modernisiert [online], www.bundesheer.at, 12 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-25] (niem.).
  25. OuinetAdmin, Austrian Pilots Train on Swiss F-5E Fighters (June 16) [online], Defense aerospace, 15 czerwca 2004 [dostęp 2024-01-23] (ang.).
  26. Saab Saab-29 Tunnan - Specifications - Technical Data / Description [online], www.flugzeuginfo.net [dostęp 2024-01-23].
  27. AIRTECH CN-235 [online], janes.migavia.com [dostęp 2024-01-23].
  28. Saab 105Ö — [online], 15 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-23] (ang.).
  29. Doppeladler, Der letzte Einsatz der SAAB 105 OE | DOPPELADLER.COM [online], 16 stycznia 2021 [dostęp 2024-01-25] (niem.).
  30. a b [2.0] Vampire In Foreign Service [online], www.airvectors.net [dostęp 2024-01-23].
  31. Fiat G-46 von www.gotech.at [online], www.gotech.at [dostęp 2024-01-23].
  32. Sikorsky S-65 – Igor I Sikorsky Historical Archives [online] [dostęp 2024-01-23] (ang.).
  33. a b Verteidigungsministerin Tanner informierte über die neuen Hubschrauber AW169 [online], Bundesministerium für Landesverteidigung, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-25] (niem.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Lindsay T Peacock: Lotnictwo wojskowe świata. Ilustrowany przegląd sił powietrznych świata. Gdańsk: OTiK, 1994. ISBN 83-900902-2-8.