49°58′38″N 18°59′25″E/49,977222 18,990278Ćwiklice
|
|||
|
|||
 Zabytkowy drewniany kościół w Ćwiklicach |
|||
| Państwo |  Polska |
||
| Województwo | śląskie | ||
| Powiat | pszczyński | ||
| Gmina | Pszczyna | ||
| Liczba ludności (2008) | 2639 | ||
| Strefa numeracyjna | (+48) 32 | ||
| Kod pocztowy | 43-229 | ||
| Tablice rejestracyjne | SPS | ||
| SIMC | 0942268 | ||
Położenie wsi |
|||
|
Położenie na mapie województwa śląskiego
 Ćwiklice
|
|||
|
Położenie na mapie Polski
Ćwiklice
|
|||
| 49°58′38″N 18°59′25″E/49,977222 18,990278 |
|||
Ćwiklice (niem. Cwiklitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Pszczyna.
W latach 1973-75 w gminie Goczałkowice-Zdrój[1][2]. W latach 1975-97 dzielnica Pszczyny[3][4]. Od 1 stycznia 1998 w gminie Pszczyna[5].
Spis treści
Nazwa[edytuj]
Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa pochodzi od polskiej nazwy - "ćwikły" - "von cwikla = Runkelrübe"[6]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Cwiklice podając jej znaczenie "Runkelrübendorf" czyli po polsku "Wieś buraków, ćwikły"[6]. Pierwotna nazwa została później przez Niemców zgermanizowana na Cwiklitz i utraciła swoje znaczenie[6].
Ćwiklice pod staropolską nazwą Czwiklicze figurują na mapie autorstwa Abrahama Orteliusa z 1603 roku. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany pod koniec wieku XIX podaje polską nazwę miejscowości Ćwiklice oraz niemiecką Cwiklitz[7].
Historia[edytuj]
Miejscowość została po raz pierwszy wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod nazwą Czviclicz[8][9].
Według spisu z 1869 roku w miejscowości mieszkało 1643 katolików, 10 ewangelików oraz 5 izraelitów[10].
Jesienią 2007 roku pasjonat historii Ludwik Wojciech zawiadomił Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach o kopcu, którego położenie i forma sugerują istnienie w tym miejscu średniowiecznego gródka rycerskiego. Badania archeologiczne na kopcu w Ćwiklicach rozpoczęto pod kierownictwem dra Pierzaka. Potwierdziła się teza, że w tym miejscu istotnie znajdował się XIV-wieczny gródek rycerski[11].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Zabytki[edytuj]
Główną atrakcją miejscowości jest zabytkowy drewniany kościół barokowy pw. św. Marcina z przełomu XVI i XVII wieku.
Do innych ciekawych miejsc w Ćwiklicach należą schronisko dla chorych zwierząt "Przystań Ocalenie"[12] na Podlesiu - północnej części wsi, "Organistówka" oraz figura archanioła Michała blisko granicy z Pszczyną oraz grób nieznanych żołnierzy na skraju lasu - pamiątka po walkach z września 1939, kiedy to w Ćwiklicach polscy żołnierze stawiali opór armii niemieckiej. W ćwiklickim lesie jest jeszcze kilka takich grobów.
Przypisy
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- ↑ Dz.U. 1975 nr 15 poz. 88
- ↑ Dz.U. 1975 nr 15 poz. 88
- ↑ Dz.U. 1997 nr 116 poz. 742
- ↑ Dz.U. 1997 nr 116 poz. 742
- ↑ a b c Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 45.
- ↑ Ćwiklice - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego
- ↑ Franciszek Maroń. Rozwój sieci parafialnej w diecezji katowickiej aż do końca XV wieku. „Rozwój sieci parafialnej w diecezji katowickiej aż do końca XV wieku”, s. 101-167, 1969.
- ↑ Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 147-150.
- ↑ Ćwiklice - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego
- ↑ W Ćwiklicach odkryto XIV-wieczny dwór - Pszczyna - Naszemiasto.pl
- ↑ www.przystanocalenie.pl
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Ćwiklice w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa, 1880.
|
||||||||||||||
