Nandinia palmowa
|
||
| Nandinia binotata[1] | ||
| (Gray, 1830) | ||
 |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Podrząd | kotokształtne | |
| Rodzina | nandiniowate | |
| Rodzaj | nandinia | |
| Gatunek | nandinia palmowa | |
| Podgatunki | ||
|
zobacz opis w tekście |
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 |
||
| Zasięg występowania | ||
 |
||
Nandinia palmowa[3], łasza palmowa (Nandinia binotata) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny nadiniowatych (Nandiniidae), której jest jedynym przedstawicielem. Wcześniej był zaliczany do wiwerowatych.
Spis treści
Występowanie[edytuj]
Gatunek występujący pospolicie w lasach Afryki Wschodniej. Zamieszkuje tereny od Gwinei Bissau po Sudan i na południe po Angole oraz Mozambik. Można ją spotkać na wyspie Unguja należącej do Tanzanii. Prawdopodobnie jest obecna na wyspie Bioko (Gwinea Równikowa), lecz w poprzednich latach rzadko tam występowała[4].
Charakterystyka[edytuj]
Niewielki ssak o małych uszach, krótkich i silnych kończynach zakończonych mocnymi pazurami. Kształtem ciała przypomina kota. Szarobrązowe futro jest pokryte ciemnymi cętkami, a na ogonie występują poprzeczne pręgi. Dorosłe osobniki ważą 1,7 do 2,1 kg.
Łasze palmowe większość czasu spędzają w koronach drzew, ale obserwowano je zerujące w podszycie. Poza okresem rozrodu prowadzą zwykle samotniczy tryb życia. W czasie żerowania tworzą luźne grupy bez zauważalnych więzi socjalnych. Aktywne po zmierzchu i przed świtem. W dzień natomiast ukrywają się na drzewach w sieci roślin pnących[5]. Komunikują się wykorzystując sygnały zapachowe. Dojrzałość płciową osiągają około trzeciego roku życia. Ciąża trwa 64 dni. Samica rodzi 2 razy w roku po 2-4 młodych w jednym miocie.
Liczne gatunki łaszowatych posiadają gruczoły zapachowe zlokalizowane przy odbycie. Uście tych gruczołów otwiera się do fałdu skórnego, gdzie gromadzi się nieprzyjemnie pachnąca wydzielina, która jest wykorzystywana w celach obronnych przed innymi organizmami[6].
Łasza palmowa jest gatunkiem wszystkożernym – zjada gryzonie, owady, jaja, opadłe owoce i padlinę. Najchętniej żywi się małymi kręgowcami, bezkręgowcami oraz pokarmem roślinnym[5].
Znaczenie dla gospodarki[edytuj]
Łasza palmowa jest przyczyną zmartwień wielu rolników, ze względu na rodzaj pożywienia jakim się żywi. Zwierzęta te często napadają na klatki z kurczakami lub indykami, co niesie za sobą duże straty gospodarcze związane z hodowlą drobiu[7]. Pomimo że są to zwierzęta zagrożone wyginięciem, często się na nie poluje, by zdobyć ich mięso (są to najczęściej sprzedawani mięsożercy na rynkach w Gwinei Równikowej i Gwinei) oraz futro - zastosowanie dekoracyjne[8].
Podgatunki[edytuj]
Wyróżnia się cztery podgatunki łaszy palmowej[9]:
- N. binotata arborea Heller, 1913
- N. binotata binotata (Gray, 1830)
- N. binotata gerrardi Thomas, 1893
- N. binotata intensa Cabrera & Ruxton, 1926
Przypisy
- ↑ Nandinia binotata, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Van Rompaey, H., Gaubert, P. & Hoffmann, M. 2008, Nandinia binotata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-07-04] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 143. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ San E.D.L., Ferguson A.W., Belant J.L., Hoffmann M., Gaubert P., Angelici F.M., Somers M.J. 2013. Conservation status, distribution and species richness of small carnivores in Africa. Small Carnivore Conservation 48: 4-18.
- ↑ a b Sumiński P., Goszczyński J., Romanowski J., 1993. Ssaki drapieżne Europy. Warszawa.
- ↑ Kowalski K., Krzanowski A., Kubiak H., Rzebik-Kowalska B., Sych L., 1991. Mały słownik zoologiczny, Ssaki. Wiedza powszechna. Warszawa. s. 177-178.
- ↑ Animal Diversity Web, http://animaldiversity.ummz.umich.edu [dostęp 10 listopad 2013]
- ↑ Encyclopedia of Life, 2013. http://eol.org/pages/328048/overview [dostęp 10 listopada 2013]
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Nandinia binotata. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 11 października 2009]
Bibliografia[edytuj]
- Nocon, W.: Nandinia binotata (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 1999. [dostęp 1 stycznia 2008].
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Nandinia binotata. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 1 stycznia 2008]
