Łopuszna (Białoruś)
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 1563 |
| Kod pocztowy |
231473 |
| Tablice rejestracyjne |
4 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°29′13,9″N 25°42′50,2″E/53,487194 25,713944
| |
Łopuszna (biał. Лапушна, ros. Лопушно) – wieś na Białorusi, w rejonie zdzięcielskim obwodu grodzieńskiego, około 21 km na wschód od Zdzięcioła.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W pierwszej połowie XIX wieku Łopuszna należała do dóbr będących własnością rodziny Pileckich. W połowie XIX wieku Teofila Pilecka wyszła za Zenona Narkiewicza-Jodko, a po jego śmierci – za jego brata Tomasza, wnosząc majątek w posagu do rodziny mężów. Odziedziczył go jeden z synów Tomasza i Teofili, Roman. W związku z przedwczesną śmiercią jedynej córki Romana, Teresy (zmarłej w wieku 15 lat w 1898 roku), na mocy testamentu Romana, w 1920 roku Łopuszna przeszła na własność jego siostrzeńca, Zdzisława Poklewskiego-Koziełła (1885–1939), który był ostatnim właścicielem majątku[1].
Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Łopuszna, wcześniej należąca do województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazła się na terenie powiatu nowogródzkiego (ujezdu) guberni słonimskiej, później litewskiej, grodzieńskiej i mińskiej Imperium Rosyjskiego. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Łopuszna wróciła do Polski, znalazła się w gminie Kuszelewo w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[2][3].
W 2009 roku wieś liczyła 189 mieszkańców[4].
Dawny dwór[edytuj | edytuj kod]
Pileccy zbudowali na początku XIX wieku reprezentacyjny dwór. Trójkątny szczyt frontowego, centralnego portyku, z półokrągłym oknem, był podtrzymywany przez sześć doryckich kolumn. Portyk był otoczony przez taras z tralkową balustradą i schodkami po bokach. Od strony ogrodu do domu przylegała weranda o czterech doryckich kolumnach podpierających jednospadowy daszek. Weranda była również otoczona tarasem z balustradą.
W domu było około 20 pokoi, w amfiladzie, z dużym salonem i jadalnią pośrodku[1][5].
Dom był otoczony rozległym parkiem o powierzchni kilkudziesięciu morgów.
Dwór w Łopusznej nie przetrwał II wojny światowej[6]. Pozostały resztki fundamentów zabudowań oraz wybudowana w 1908 roku na wzgórku kaplica grobowa Jodko-Narkiewiczów. Kaplica ma czterokolumnowy portyk szerokości budynku[7].
Majątek w Łopusznej został opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Łopuszna, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 252–2541, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Łopuszna, pow. nowogródzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 728.
- ↑ Łopuszno na stronie Radzima.net. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności – 14 października 2009. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік. Mińsk: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1993, s. 259. ISBN 5-85700-078-5. (biał.).
- ↑ Łopuszno na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ Лопушно na stronie Globus Białorusi. [dostęp 2015-11-20]. (ros.).