Łzawnik złotawy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łzawnik złotawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Dacrymyces chrysocomus (Bull.) Tul. Annls Sci. Nat., Bot., sér. 3 19: 211 (1853) | |
Łzawnik złotawy, kieliszkówka złotawa (Dacrymyces chrysocomus (Bull.) Tul.) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dacrymyces, Dacrymycetaceae, Dacrymycetales, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1788 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Peziza chrysocoma. Obecną nazwę nadał mu w 1853 r. Louis René Tulasne[1].
Ma 10 synonimów. Niektóre z nich:
- Guepiniopsis chrysocoma (Bull.) Brasf. 1938
- Orbilia chrysocoma var. brassicicola Feltgen1902[2].
W 1996 r. Władysław Wojewoda dla synonimu Guepiniopsis chrysocoma nadał polską nazwę kieliszkówka złotawa, w 1999 r. zmienił ją na kieliszkówka złocista[3]. Obydwie nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową[1]. W internetowym atlasie grzybów podawana jest spójna z nazwą naukową nazwa łzawnik złotawy[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Dacrymyces chrysocomus przez swoich odkrywców nie został wystarczająco dokładnie opisany i na podstawie ich opisu nie można go odróżnić od niektórych innych łzawników. Charakteryzuje się małymi, kopułkowatymi, mózgowato pomarszczonymi owocnikami, dużymi zarodnikami o pogrubionych ścianach i przegrodach. Podobne zarodniki ma Dacrymyces dictyosporus, ale odróżnia się dużym owocnikiem, brakiem sprzążek na strzępkach i obfite włoskami na powierzchni[5].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Łzawnik drobnoowocnikowy występuje w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie. Występuje tu od Morza Śródziemnego po północne krańce Półwyspu Skandynawskiego[6]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył liczne stanowiska[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R– gatunek rzadki, który zapewne w najbliższej przyszłości przesunie się do kategorii zagrożonych wymarciem, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[7].
Grzyb nadrzewny, saprotrof. Występuje w lasach iglastych i mieszanych na martwym drewnie drzew iglastych. W Polsce notowany na świerku pospolitym (Picea abies), limbie (Pinus cembra), sośnie zwyczajnej (Pinus sylvestris), kosodrzewinie (Pinus mugo) i niezidentyfikowanych gatunkach. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-25].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-25].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Aktualne stanowiska łzawnika złotawego w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-25].
- ↑ R.F.R. McNabb, Taxonomic studies in the dacrymycetaceae VIII. Dacrymyces Nees ex Fries, „New Zealand Journal of Botany”, 11 (3), s. 461–524, DOI: 10.1080/0028825X.1973.10430296 [dostęp 2023-01-25].
- ↑ Miejsca występowania Dacrymyces chrysocomus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-25].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.