Ō-dachi
.png)
 |
Ten artykuł od 2022-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Ō-dachi (jap. 大太刀; dosł. wielki miecz) – japońska długa sieczna broń biała, należąca do grupy tzw. mieczy japońskich (nihon-tō). Ō-dachi był bronią bardzo długą noszoną przez plecy, a jego głownia mierzyła co najmniej 3 shaku (ok. 90 cm). Nie jest jednak dokładnie ustalone, jakie dokładnie rozmiary i parametry kwalifikowały miecz jako ō-dachi.
Wytwarzanie[edytuj | edytuj kod]
Ō-dachi były bronią wyjątkowo trudną do wytworzenia tradycyjnymi metodami ze względu na swoje ogromne rozmiary. Im dłuższa była głownia, tym trudniej było utrzymać ją w temperaturze pozwalającej na swobodne kucie i hartowanie (które często kończyło się jej wypaczeniem). Dodatkowe trudności sprawiało zapotrzebowanie na specjalne, większe paleniska i zbiorniki do hartowania oraz fakt, że do wykucia jednej głowni potrzebny był cały zespół ludzi składający się z kowala i jego pomocników.
Odmienne są także metody polerowania takich głowni. Z racji swoich rozmiarów musi być ona unieruchamiana, a następnie szlifowana, w przeciwieństwie do mniejszych głowni, które były przesuwane po nieruchomych kamieniach szlifierskich.
Współcześnie praktycznie nie wytwarza się już ō-dachi ze względu na ogromne koszty i brak zastosowania. Głównie zamawiają je świątynie, gdyż broń ta jest silnie związana z religią shintō.
Wykorzystanie[edytuj | edytuj kod]
Ō-dachi używano w różnych celach, między innymi jako:
- podarków dla świątyń oraz bóstw. Często wykuwano na nich modlitwy o powodzenie w wojnach lub symbolizowały ważne z punktu widzenia historii kultu ostrza;
- broni bojowej;
- symbolu armii. Można to rozumieć dwojako: z jednej strony ō-dachi mógł być odpowiednikiem sztandaru, a z drugiej często zdarzało się, że broń takich rozmiarów była pozostawiana na polu walki w celu wystraszenia przeciwnika;
- pokazu umiejętności kowala.
Walka ō-dachi polegała przede wszystkim na wykorzystaniu jego rozmiarów i masy do potężnych ciosów z góry. Do bitwy natomiast noszono je na dwa sposoby:
- na plecach, co jednak bardzo utrudniało jej szybkie wydobycie;
- w ręce, oparty o ramię. Często zdarzało się, że wojownik miał pomocnika, który pomagał mu dobywać broni.
Zastosowanie bojowe zaniknęło jednak po 1615 roku, kiedy rozegrała się ostatnia, wielka bitwa kończąca okres Sengoku oraz rozpoczął się okres Edo.