Śląska Partia Regionalna
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
ŚPR |
| Przewodniczący |
Ilona Kanclerz |
| Data założenia |
21 czerwca 2017 |
| Adres siedziby |
ul. 3 Maja 22/2c, |
| Ideologia polityczna | |
| Liczba członków |
ok. 300 (marzec 2019)[1] |
| Młodzieżówka |
Młodzi Regionaliści Śląscy |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Śląska Partia Regionalna (ŚPR, śl. Ślōnskŏ Partyjŏ Regiōnalnŏ[2]) – polska partia polityczna, skupiająca regionalistów ze śląskich organizacji regionalnych. Została założona 21 czerwca 2017. 12 kwietnia 2018 została zarejestrowana sądownie, a 11 stycznia 2023 wyrejestrowana, przy czym ze względu na wniesione przez ugrupowanie odwołanie orzeczenie o wykreśleniu z ewidencji pozostaje nieprawomocne.
W partii skupiono członków Ruchu Autonomii Śląska, Związku Górnośląskiego, Ślōnskiej Ferajny, Demokratycznej Unii Regionalistów Śląskich, Związku Ślązaków, Przymierza Śląskiego oraz niezależnych samorządowców i lokalnych liderów[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Utworzenie partii zapowiedzieli 21 czerwca 2017 członek zarządu województwa śląskiego, radny sejmiku tego województwa i wiceprzewodniczący Ruchu Autonomii Śląska Henryk Mercik oraz prezes Związku Górnośląskiego Grzegorz Franki[4]. Ten drugi jednak w listopadzie 2017 wycofał się z udziału w inicjatywie, w związku z przystąpieniem do Platformy Obywatelskiej[5]. Liderami ŚPR zostali Henryk Mercik i Ilona Kanclerz, a rzecznikiem prasowym Janusz Dubiel[6]. Tymczasowo funkcję przewodniczącego zarządu głównego objął Waldemar Murek. Czołowym działaczem partii został także przewodniczący RAŚ Jerzy Gorzelik. Wniosek o rejestrację partii złożono 13 października 2017, a sąd dokonał rejestracji 12 kwietnia 2018[7]. Cztery dni później w Katowicach odbyła się konwencja programowa ŚPR[8]. W maju tego samego roku klub radnych RAŚ w sejmiku przekształcono na klub ŚPR. 12 czerwca wybrano władze partii. Powołano 15-osobową radę polityczną, której przewodniczącym został Henryk Mercik, a wiceprzewodniczącym Joachim Otte. W jej składzie znaleźli się też m.in. Dietmar Brehmer i Marian Makula. Spośród członków rady wyłoniono zarząd główny ugrupowania. Przewodniczącym został Marek Nowara, wiceprzewodniczącą Ilona Kanclerz, sekretarzem generalnym Jerzy Gorzelik, skarbnikiem Rafał Adamus, a pozostałymi członkami Waldemar Murek i Piotr Snaczke[9].
W wyborach samorządowych w 2018 ŚPR wystartowała do sejmików w województwach śląskim i opolskim. Uzyskała odpowiednio 3,1% (przegrywając m.in. z inną regionalną partią Ślonzoki Razem, która zdobyła 3,23%) i 1,13%, co przełożyło się na 0,38% w skali kraju (14. wynik wśród wszystkich komitetów). ŚPR zdobyła natomiast 3 mandaty w radach powiatów (2 w rybnickim i 1 w bieruńsko-lędzińskim) oraz 11 mandatów radnych gminnych, w tym 5 w gminie Lyski (2. wynik), gdzie także kandydat ŚPR został wybrany na wójta. Bez powodzenia na włodarzy startowało 7 innych kandydatów partii (4 na prezydentów miast, 1 na burmistrza i 2 na wójtów).
2 marca 2019 odbył się konwent ŚPR, na którym wybrano nowe władze ugrupowania. Przewodniczącym został Rafał Adamus, wiceprzewodniczącym Zenon Lis, sekretarzem Piotr Snaczke, a skarbnikiem Łukasz Giertler. W zarządzie zasiadł także m.in. Dietmar Brehmer[10].
W wyborach parlamentarnych w tym samym roku działacze ŚPR (troje do Sejmu i Henryk Mercik do Senatu) wystartowali z ramienia Koalicji Obywatelskiej[11][12], nie uzyskując mandatów. Kandydaci ŚPR do sejmu, na listach KO, uzyskali łącznie 2452 głosy (co stanowi 0,01% w skali kraju)[13].
18 lutego 2021 wybrano nowe władze partii. Po ustąpieniu z funkcji przewodniczącego Rafała Adamusa, jego następcą został Henryk Mercik. Ówczesnego sekretarza Romana Kubicę zastąpił Tomasz Skowron[14]. W kwietniu 2022 odwołano sekretarza Tomasza Skowrona[15] oraz wiceprzewodniczącą Martę Bainkę. Nowym sekretarzem została Ilona Kanclerz, wiceprzewodniczącym Marek Bromboszcz, a skarbnikiem Marek Polok.
W efekcie poparcia udzielonego przez Henryka Mercika w przedterminowych wyborach na prezydenta Rudy Śląskiej posłowi PiS Markowi Wesołemu, w sierpniu 2022 opuszczenie partii ogłosił przewodniczący RAŚ Jerzy Gorzelik[16], a 18 października tego samego roku Henryk Mercik został odwołany z funkcji przewodniczącego ŚPR. P.o. przewodniczącego został wówczas Marek Bromboszcz. Część partii na czele z Henrykiem Mercikiem nie uznała tej decyzji[17], a kilka dni później przegłosowała odwołanie z zarządu ŚPR Marka Bromboszcza i Ilony Kanclerz oraz samorozwiązanie partii[18]. Formalnie jednak przewodniczącym partii został Ryszard Ucher, którego wpisał do ewidencji Sąd Okręgowy w Warszawie[19]. 11 stycznia 2023 sąd ten, z powodu złożenia przez partię po terminie sprawozdania finansowego za 2019 rok, wyrejestrował ŚPR. Ugrupowanie nie zaprzestało jednak działalności. 15 kwietnia 2023 wybrano nowe władze ŚPR. Przewodniczącą została Ilona Kanclerz, a sekretarzem Piotr Wolff. Do zarządu dołączył m.in. Dietmar Brehmer[20]. W wyniku pozostawania nieuprawomocnioną decyzji sądu o wyrejestrowaniu partii, sąd zarejestrował Ilonę Kanclerz jako przewodniczącą[21]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku ugrupowanie zapowiedziało wystawienie kandydatów do Senatu w okręgach katowickim i tyskim[22], do czego ostatecznie nie doszło. ŚPR jedynie poparła w wyborach grupę kandydatów – głównie z ramienia Koalicji Obywatelskiej, ponadto pojedynczych z Nowej Lewicy i Trzeciej Drogi[23].
W wyborach samorządowych w 2024 trzy kandydatki ŚPR (w tym przewodnicząca Ilona Kanclerz) startowały do sejmiku śląskiego z list TD (z ramienia Koalicji Polskiej – w ramach puli PSL), ponadto 7 kandydatów ugrupowania kandydowało do rad na niższych szczeblach z ramienia KO bądź komitetów lokalnych[24]. Po jednym mandacie kandydaci ŚPR uzyskali w radach miejskich Wodzisławia Śląskiego i Lędzin. Ilona Kanclerz wystartowała także w ramach puli PSL z listy TD w wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku[25].
Przewodniczący ŚPR
[edytuj | edytuj kod]- od 12 czerwca 2018 do 2 marca 2019 – Marek Nowara
- od 2 marca 2019 do 18 lutego 2021 – Rafał Adamus
- od 18 lutego 2021 do 18 października 2022 – Henryk Mercik
- od 18 października 2022 tymczasowo – Marek Bromboszcz (p.o.)
- od 2022 do 15 kwietnia 2023 – Ryszard Ucher
- od 15 kwietnia 2023 – Ilona Kanclerz
Poparcie w wyborach
[edytuj | edytuj kod]| Wybory | Głosy | Mandaty | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | |
| 2018 | 54 092 | 3,10 (8.) | – | 0/45
|
– |
| Wybory | Głosy | Mandaty | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | |
| 2018 | 4034 | 1,13 (9.) | – | 0/30
|
– |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Śląska Partia Regionalna wybrała władze. Rafał Adamus przewodniczącym. Jerzy Gorzelik zrezygnował [online], dziennikzachodni.pl, 3 marca 2019.
- ↑ Ślōnskŏ Partyjŏ Regiōnalnŏ zaregistrowanŏ [online], wachtyrz.eu, 11 maja 2018 (śl.).
- ↑ Skupiamy regionalistów z liczących się organizacji regionalnych na Śląsku [online], facebook.com, 1 sierpnia 2018.
- ↑ Michał J. Cieśla, Powstaje Śląska Partia Regionalna! [online], silesion.pl, 21 czerwca 2017.
- ↑ Kamil Zatoński, Grzegorz Franki poza Śląską Partią Regionalną. Jest oświadczenie [online], radiopiekary.pl, 28 listopada 2017.
- ↑ Informacje na stronie ŚPR.
- ↑ Andrzej Zazgórnik, Śląska Partia Regionalna zarejestrowana! Czekali 181 dni! [online], radiopiekary.pl, 10 maja 2018.
- ↑ W Katowicach odbyła się konwencja programowa Śląskiej Partii Regionalnej [online], portalsamorzadowy.pl, 16 kwietnia 2018.
- ↑ Nowe władze Śląskiej Partii Regionalnej [online], partiaslaska.pl, 13 czerwca 2018.
- ↑ Rafał Adamus przewodniczącym ŚPR [online], wachtyrz.eu, 2 marca 2019.
- ↑ Paweł Pawlik, Ruch Autonomii Śląska na listach Koalicji Obywatelskiej [online], onet.pl, 9 sierpnia 2019.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019.
- ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 [online], pkw.gov.pl.
- ↑ Marcin Zasada, Henryk Mercik nowym przewodniczącym Śląskiej Partii Regionalnej. „Pracujemy nad szerszą formułą startu w wyborach samorządowych” [online], dziennikzachodni.pl, 19 lutego 2021.
- ↑ Patryk Osadnik, Henryk Mercik nie czuje się leśnym dziadkiem. „Regionaliści są potrzebni w Sejmiku” [online], slazag.pl, 5 lipca 2022.
- ↑ Arkadiusz Nauka, Jerzy Gorzelik odchodzi ze Śląskiej Partii Regionalnej. „Trwanie w niej byłoby dla mnie niezręczne” [online], slazag.pl, 19 sierpnia 2022.
- ↑ Patryk Osadnik, Przewodniczący Śląskiej Partii Regionalnej odwołany? Henryk Mercik: „W ŚPR zawiązała się grupa kabaretowa” [online], slazag.pl, 20 grudnia 2022.
- ↑ Marcin Zasada, Marcin Zasada: Śląska Partia Regionalna przestaje istnieć. To był projekt jak włam w filmie „Kevin sam w domu” [online], slazag.pl, październik 2022.
- ↑ Pozycja 64732 [online], Monitor Sądowy i Gospodarczy nr 245/2022, 20 grudnia 2022.
- ↑ Nowe władze Śląskiej Partii Regionalnej [online], partiaslaska.pl, 17 kwietnia 2023.
- ↑ Śląska Partia Regionalna [online], bip.warszawa.so.gov.pl.
- ↑ Post na profilu ŚPR. facebook.com, 24 sierpnia 2023.
- ↑ Wybory parlamentarne 2023 [online], partiaslaska.pl, 13 października 2023.
- ↑ Kandydaci ŚPR w wyborach samorządowych [online], partiaslaska.pl, 6 marca 2024.
- ↑ Trzecia Droga przedstawiła listy do Parlamentu Europejskiego! [online], polska2050.pl, 30 kwietnia 2024.