Śnieżna Pantera
Śnieżna Pantera (ros. Снежный барс, Snieżnyj bars) – radzieckie, potem rosyjskie, wyróżnienie alpinistyczne nadawane za zdobycie pięciu siedmiotysięczników, które w przeszłości znajdowały się w granicach Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Wyróżnienie powstało w czasach istnienia ZSRR, jednak nadal jest uznawane przez kraje Wspólnoty Niepodległych Państw.
Wymagane szczyty
[edytuj | edytuj kod]Lista szczytów, których zdobycie było wymagane do przyznania tytułu, zmieniała się w zależności od czynników politycznych i wojskowych. Obecnie są to następujące szczyty, wymienione w kolejności od powszechnie uważanego za najtrudniejszy, do najłatwiejszego:
| Nazwa Szczytu | Inne/dawne nazwy | Pasmo | Państwa | Wysokość | Wybitność |
| Szczyt Zwycięstwa[1] | Pik Pobiedy
Dżengisz czokusu |
Tienszan |  Kirgistan Chiny
|
7439 m n.p.m. | 4148 m |
| Chan Tengri[2] | Tienszan |  Kazachstan Kirgistan Chiny
|
7010 m n.p.m. | 1685 m | |
| Szczyt Ismaila Samaniego | Pik Komunizma | Pamir |  Tadżykistan
|
7495 m n.p.m. | 3402 m |
| Szczyt Korżeniewskiej | Pamir | Tadżykistan
|
7105 m n.p.m. | 1650 m | |
| Szczyt Lenina | Szczyt Awicenny | Pamir | Tadżykistan Kirgistan
|
7134 m n.p.m | 2790 m |
Przed rokiem 1984 lista wymaganych wierzchołków nie obejmowała Chan Tengri. W latach 1985–1989 zamknięcie Piku Pobiedy spowodowało wykluczenie go z listy, zamiast niego dodano Chan Tengri. Począwszy od roku 1990 na liście znajduje się wszystkie pięć szczytów[3].
Zdobywcy wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na koniec roku 2015, Śnieżną Panterę zdobyło 626 osób w wieku od 20 do 69 lat (w chwili skompletowania listy wymaganych szczytów, a więc część osób otrzymała wyróżnienie zdobywając tylko cztery szczyty), w tym 31 kobiet – jedyną kobietą, która zdobyła wyróżnienie trzykrotnie jest Elwira Nasonowa[4].
W najkrótszym czasie (29 dni 17 godzin 5 minut, licząc od wyjścia z ABC 15 lipca) wszystkie pięć szczytów Śnieżnej Pantery zdobył Polak Andrzej Bargiel latem 2016.
Najstarszym zdobywcą jest Rosjanin Boris Korszunow (ur. 31.08.1935), który w chwili zdobycia tytułu (po raz 9) miał 69 lat.
Polscy zdobywcy
[edytuj | edytuj kod]- Amalia Kapłoniak – w 1989 r., jako 21 kobieta i pierwsza osoba z Polski[5]
- Marcin Hennig[6] – w 2006 r., pierwszy polski zdobywca wszystkich pięciu szczytów
- Marcin Miotk – w 2007 r.[7]
- Marcin Kaczkan – w 2008 r.[8]
- Maciej Stańczak – w 2009 r.[8]
- Aleksandra Dzik[9] – w 2010 r. jako dwudziesta szósta kobieta i pierwsza Polka, która zdobyła wszystkie pięć szczytów z listy
- Andrzej Bargiel – w 2016 r. w rekordowym czasie[10]
- Mariusz Baskurzyński – w 2018 r.[11]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykluczony z listy w latach 1985-1989
- ↑ Od roku 1984
- ↑ Lista zdobywców (Portal russianclimb.com).
- ↑ Евгения Волункова, Единственная в мире [online], 7 grudnia 2020 [dostęp 2023-03-10] (ros.).
- ↑ W wersji bez Piku Pobiedy
- ↑ Marcin Hennig – śnieżny bars.
- ↑ „Śnieżna Pantera” dla Marcina Miotka (Portal wspinanie.pl).
- ↑ a b Czwarty Polak z tytułem „Śnieżnej Pantery” (Portal wspinanie.pl).
- ↑ Pik Pobiedy – szczyt zdobyty. Polska damska Śnieżna Pantera. (Portal wspinanie.pl).
- ↑ 29 dni 17 godzin 5 minut
- ↑ Mariusz Baskurzyński – ósma polska Śnieżna Pantera [online], wspinanie.pl [dostęp 2020-02-03] (pol.).