Święto Welesa
.jpg) Obrzęd ku czci Welesa w Krakowie, 2020 | |
| Dzień |
11 lub 24 lutego |
|---|---|
| Typ święta | |
| Religie | |
Święto Welesa, Welesowe, Dzień Welesa – święto ku czci słowiańskiego boga Welesa, obchodzone przez rodzimowierców słowiańskich w lutym.
Zwyczaje[edytuj | edytuj kod]
W trakcie święta zanosi się modły do Welesa o opiekę nad zwierzętami gospodarskimi oraz o zdrowie, składając ofiary z mleka[1][2]. Ważną częścią święta jest biesiada odbywająca się w pobliżu miejsca kultowego (np. świątyni), w trakcie której surowo zabronione jest spożywanie mięsa cielęcego. Głównym daniem spożywanym w trakcie Welesowego jest obficie przyprawiana tłuszczem kasza[2]. Obchodom towarzyszy często organizacja rytualnych walk[1][2].
Święto obchodzi się w okolicach 11[3] lub 24 lutego[1].
W warszawskim Domu Kultury Świt od 2017 odbywa się Ogólnopolskie Święto Welesa, organizowane przez Stowarzyszenie Rodzimowierców Pomorskich „Jantar” oraz gromadę Drzewo Przodków przy współpracy z Wioską Żywej Archeologii, którego stałym elementem są wykłady oraz panele dyskusyjne[4].
Pochodzenie święta[edytuj | edytuj kod]
Podobnie jak inne święta rodzimowiercze, dzień Welesa oparty jest na folklorze[5]. W ludowej obrzędowości chrześcijańskiej świętu Welesa odpowiada dzień świętego Błażeja[6][7]. W tradycji prawosławnej święty Błażej jest opiekunem bydła, a jego święto wypada 11/24[a] lutego; wierzy się również, że zwycięża on nad Zimą-Marzanną[6]. Z kolei w tradycji katolickiej święty patronuje chorobom gardła, a w jego dzień święci się mające od nich chronić jabłka oraz świece zwane błażejkami; wypada ono 3 lutego[8]. Kawałki jabłek poświęconych w dzień św. Błażeja dawano niegdyś również bydłu[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Podwójne datowanie wynika z różnicy między kalendarzem juliańskim (wcześniejsza data) a gregoriańskim (późniejsza data).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Гайворонская 2017 ↓, s. 161.
- ↑ a b c Суровегина 2017 ↓, s. 229.
- ↑ Суровегина 2017 ↓, s. 228.
- ↑ Wszemir Pomorski, Duchowe Plony i Ogólnopolskie Święto Welesa, „Gniazdo. Rodzima wiara i kultura”, 20, 1, Wydawnictwo As Pik, 2020, s. 14–16, ISSN 2081-9072.
- ↑ Theology and Rituals, [w:] Kaarina Aitamurto, Paganism, Traditionalism, Nationalism. Narratives of Russian Rodnoverie, Routledge, 2016, s. 67, ISBN 978-1-3170-8443-3.
- ↑ a b Курьянов, Баранов 2020 ↓, s. 57.
- ↑ Мацьків 2017 ↓, s. 171.
- ↑ a b Skonieczna-Gawlik 2016 ↓, s. 175.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Традиционные славянские праздники солярного цикла, [w:] Анастасия Викторовна Гайворонская, Всероссийский фестиваль науки NAUKA 0+. XXI Международная конференция студентов, аспирантов и молодых ученых «Наука и образование» (г. Томск, 17–21 апреля 2017 г.), Томск: ФГБОУ ВО «ТГПУ», 2017, s. 159–163 (ros.).
- «День Велеса» в праздничном цикле союза общин «Велесов Круг», [w:] Екатерина Сергеевна Суровегина, Религия и общество – 11. сборник научных статей, Могилёв: Могилевский государственный университет имени А.А. Кулешова, 2017, s. 228–230, ISBN 978-985-568-290-6 (ros.).
- Dobrawa Skonieczna-Gawlik, Tropem badaczy Zagłębia Dąbrowskiego, Regionalny Instytut Kultury w Katowicach, 2016.
- Сергей Олегович Курьянов, Александр Васильевич Баранов, Пастух небесных стад и скотий бог: Велес в русской фольклорной картине мира, „Вестник славянских культур”, 56, 2020 (ros.).
- Петро Мацьків, Давні вірування українців: лінгвокультурологічний аспект, „Рідне слово в етнокультурному вимірі”, 2017, ISSN 2411-4758 (ukr.).