Święty Benedykt (męczennik)
pustelnik i męczennik | |
Obraz z XVIII w. św. Benedykta w kościele przycmentarnym w Koszycach. | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
ok. 1037 |
Czczony przez | |
Kanonizacja | |
Wspomnienie | |
Patron | |
Szczególne miejsca kultu |
Święty Benedykt, męczennik (zm. ok. 1037 na Skałce, nad Wagiem, k. Trenczyna) – uczeń i towarzysz św. Andrzeja Świerada, eremita, męczennik i święty Kościoła katolickiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Źródłem wiedzy o jego życiu jest opis powstały ok. 1064 roku, autorstwa bp. Maurusa powstały na podstawie relacji św. Benedykta. Święty Benedykt prowadził życie pustelnicze wraz ze św. Andrzejem już w Tropiu, a następnie wyruszyli do benedyktyńskiego klasztoru św. Hipolita na górze Zobor nad Nitrą.
Inni utrzymują, że św. Benedykt był Słowakiem, a pustelnicy spotkali się dopiero w benedyktyńskim opactwie na górze Zobor w ówczesnym Królestwie Węgier)[1]. Benedykt był przydzielony jako uczeń św. Andrzeja do pustelni, gdzie ćwiczyli się w ascezie i pracy przy karczowaniu lasów. Na każdą sobotę i niedzielę wracali do wspólnoty klasztornej. Po śmierci Świerada Benedykt kontynuował życie pustelnicze przez trzy lata. Pewnego dnia napadli na niego półdzicy rozbójnicy, zawlekli w okolice Skałki koło Trenczyna, zabili a ciało wrzucili do Wagu. Legenda głosi, że przyleciał wtedy olbrzymi orzeł, który strzegł ciała przez cały rok, a gdy mnisi je znaleźli było w stanie nienaruszonym.
Pochowano go obok św. Andrzeja Świerada w opackim klasztorze.
Kult
[edytuj | edytuj kod]Około 1064 roku, Benedykt i Świerad zostali uroczyście proklamowani przez biskupów Węgier świętymi. Wtedy zapewne przeniesiono ich ciała z klasztoru na górze Zobor do katedry w Nitrze, gdzie spoczywają.
Obaj święci są pierwszymi Polakami, wyniesionymi do chwały ołtarzy[2] przez Grzegorza VII.
Kult świętych ogłosił legat papieski na synodzie węgierskim w Ostrzyhomiu w 1083 roku[3].
- Patronat
Święty jest patronem diecezji nitrzańskiej i tarnowskiej.
- Dzień obchodów
Wspomnienie liturgiczne św. Benedykta w Kościele katolickim obchodzone jest 13 lipca, razem ze św. Świeradem[4].
W diecezji tarnowskiej ma rangę wspomnienia obowiązkowego.
Na Słowacji wspomnienie świętych obchodzone jest 17 lipca. Taką datę (17 lipca) zapisano wcześniej w Brewiarzu krakowskim w 1427 roku[5].
Kult obu świętych jest żywy w Polsce i na Słowacji.
- Relikwie
Ich relikwie znajdują się w srebrnej trumnie w kaplicy św. Barbary w katedrze św. Emerama w Nitrze.
- Ikonografia
W ikonografii często ukazuje się obu świętych razem.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- żywoty budzisławskie
- męczennicy chrześcijańscy
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Benedykt – inne znane postaci noszące to imię
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ o. Hugo Hoever SOCist: Żywoty świętych pańskich na każdy dzień roku. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989, s. 490-493.
- ↑ po polskich kamedułach z eremu międzyrzeckiego: Izaaku, Mateuszu i Kryspinie, kanonizowanych przez papieża Jana XVIII (1004-1009)
- ↑ Święci Andrzej Świerad i Benedykt, pustelnicy na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 28.06.2010]
- ↑ przed reformą kalendarza liturgicznego (1969) 21 lipca
- ↑ Kalendarium historyczne Parafii Tropie i Sanktuarium śś. Świerada i Benedykta. na opoka.org.pl
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 403/404. ISBN 83-7097-271-3.
- Święci Świerad i Benedykt nad Dunajcem,relikwie św Świerada i innych świętych i Skałka nad Wagiem na stronie Sanktuarium śś. Pustelników Andrzeja i Bernarda w Tropiu
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Braterstwo kościołów i szkół śś. Świerada i Benedykta w Polsce i na Słowacji
- Tropie, kościół pw. śś. Andrzeja Świerada i Benedykta Pustelnika. tarnowskiekoscioly.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-26)]. – tarnowskie kościoły
Literatura uzupełniająca
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Semkowicz, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 423. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0