Święty Sebastian

Święty Sebastian Sebastianus
męczennik
Święty Sebastian na obrazie El Greca z 1578
Miejsce urodzenia	Narbona
Data i miejsce śmierci	~288 Rzym
Czczony przez	Kościół katolicki i Cerkiew prawosławną
Wspomnienie	20 stycznia 18 grudnia 31 grudnia
Atrybuty	krucyfiks, palma męczeństwa, włócznia, miecz, tarcza, dwie strzały w dłoniach, przybity wyrok śmierci nad głową
Patron	m.in. w chorobach zakaźnych, inwalidów wojennych, kamieniarzy, konwisarzy, łuczników, myśliwych, ogrodników, żołnierzy, Gwardii Szwajcarskiej

Święty Sebastian w Dusznikach-Zdroju

Święty Sebastian - katedra w Amiens

Święty Sebastian (zm. ok. 288 w Rzymie) – męczennik chrześcijański i święty Kościoła katolickiego oraz prawosławnego.

Życie

Wiadomości o życiu Sebastiana dostarcza anonimowy Opis męczeństwa z roku 354 i komentarz św. Ambrożego z Mediolanu do Psalmu 118. Według tych źródeł ojciec Sebastiana pochodził z rodziny urzędniczej w Narbonie, matka zaś z Mediolanu. Dzięki starannemu wychowaniu i stanowisku ojca, Sebastian został przywódcą gwardii cesarza Marka Aurelego Probusa (panującego 276-282). Według św. Ambrożego Sebastian miał być dowódcą przybocznej straży Dioklecjana (panującego 284-305).

Za wyznawanie nauki Chrystusa został przywiązany do słupa (drzewa) i przeszyty strzałami.

Według niepotwierdzonej legendy, Sebastian wówczas nie zginął. Kobieta, która postanowiła go pochować, zauważyła oznaki życia i doprowadziła go do zdrowia. Gdy Sebastian wyzdrowiał, poszedł bezpośrednio do cesarza i zarzucił mu barbarzyństwo w stosunku do chrześcijan. Cesarz w przypływie gniewu kazał go bić pałkami, żeby mieć pewność, iż tym razem Sebastian na pewno zginie.

Sebastian zginął prawdopodobnie w roku 288. Ciało męczennika wrzucono do kanałów miejskich.

Patronat

Św. Sebastian, otoczony wielką czcią w całym Kościele, należał do najbardziej znanych świętych. Rzym uczynił go jednym ze swoich głównych patronów.

Św. Sebastian jest patronem chorych na choroby zakaźne, inwalidów wojennych, kamieniarzy, konwisarzy, łuczników, myśliwych, ogrodników, rusznikarzy, strażaków, strzelców, żołnierzy. Również patron Niemiec oraz Gwardii Szwajcarskiej. Jest orędownikiem w czasie epidemii.

Relikwie

Część relikwii św. Sebastiana przechowywana jest w bazylice św. Sebastiana za Murami w Rzymie. Znaczną część relikwii Sebastiana papież Eugeniusz II podarował opactwu św. Medarda w Soissons, a papież Leon IV relikwię głowy świętego rzymskiej bazylice Czterech Koronatów (w pobliżu Koloseum).

Świętego Sebastiana zaliczano do 14 Orędowników.

Dzień obchodów

Wspomnienie liturgiczne św. Sebastiana w Kościele katolickim obchodzone jest 20 stycznia.

Cerkiew prawosławna wspomina męczennika 18/31 grudnia, tj. 31 grudnia według kalendarza gregoriańskiego.

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest, jako piękny, muskularny, obnażony młodzieniec z perizonium na biodrach przywiązany do słupa lub drzewa, przeszyty strzałami; zbroja u nóg, nad głową przybity wyrok śmierci.

Atrybutami świętego są: krucyfiks, palma męczeństwa, włócznia, miecz, tarcza, dwie strzały w dłoniach, przybity wyrok śmierci nad głową.

W tradycji prawosławnej Sebastian przedstawiany jest jako typowy męczennik. Jest mężczyzną w średnim wieku z króciutką, jasnokasztanową brodą i krzyżem (a niekiedy również Ewangelią) w dłoni, ubranym w czerwony płaszcz.

Sposób przedstawienia świętego przez nowożytnych artystów często odbierano jako homoerotyczny. W kulturze LGBT Świętego Sebastiana niekiedy opisuje się jako "gejowską ikonę" i "patrona homoseksualistów". Określenia te odnoszą się jednak wyłącznie do wizerunku męczennika, nie zaś do hagiografii, która nie zawiera żadnych odniesień do homoseksualizmu.

Zobacz też

• Katakumby świętego Sebastiana
• Order Świętego Sebastiana
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni

Bibliografia

• Święty Sebastian, męczennik - materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 12.01.2010]
• męcz. Sebastian na cerkiew.pl (oprac. Jarosław Charkiewicz)