Przejdź do zawartości

Štiavnické Bane

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Štiavnické Bane
Ilustracja
Państwo

 Słowacja

Kraj

 bańskobystrzycki

Powiat

Bańska Szczawnica

Starosta

Stanislav Neuschl[1]

Powierzchnia

10,16[2] km²

Wysokość

670 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


832[3]
81,11[4] os./km²

Nr kierunkowy

045

Kod pocztowy

969 81

Tablice rejestracyjne

BS

Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego
Mapa konturowa kraju bańskobystrzyckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Štiavnické Bane”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Štiavnické Bane”
48°26′21″N 18°52′12″E/48,439167 18,870000
Strona internetowa
Štiavnické Bane; na pierwszym planie Tajch Evička, w centrum szczyt Farárova hôrka, na ostatnim planie szczyt Malý Tanád

Štiavnické Bane (węg. Hegybánya) – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Szczawnica. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1559[5].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Štiavnické Bane leżą w Górach Szczawnickich, w środkowej, najwyższej części tzw. Hodrušskej hornatiny, w obszarze źródłowych toków potoków Štiavnica i Richnava, ok. 3-5 km na południowy zachód od Bańskiej Szczawnicy[6].

Rozrzucona zabudowa miejscowości ciągnie się wzdłuż południowo-wschodnich stoków grzbietu, idącego od szczytu Paradajs w kierunku południowo-zachodnim przez szczyty Tanád (939 m n.p.m.), Malý Tanád (867 m n.p.m.), Farárova hôrka (849 m n.p.m.) i Kanderka (862 m n.p.m.) po Sedlo Pleso (ok. 770 m n.p.m.)[7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pod obecną nazwą miejscowość istnieje od 1948 r. W jej skład weszło kilka różnych jednostek osadniczych: Piarg (znany początkowo jako Siglisberg lub Sigelsberg), Vindšachta, Horná roveň i Galizon. Piarg po raz pierwszy wspominany był (właśnie jako Siglisberg) w 1352 r. Należał do feudalnego „państwa” z siedzibą na zamku Šašov[6]. Pozostałe górnicze osady należały pierwotnie do Bańskiej Szczawnicy i funkcjonowały jako zewnętrzne (w stosunku do centrum miasta obwiedzionego murami obronnymi) „ulice”[8].

Piarg był ożywionym ośrodkiem wydobycia złota, srebra i rud innych metali oraz znaczącym centrum rozwoju techniki górniczej. W XVII i XVIII w. wprowadzono tu do użycia nowe rodzaje pomp odwadniających kopalnie, rozpoczęto stosowanie czarnego prochu strzelniczego do rozsadzania skał, wybudowano system zbiorników wodnych (tzw. tajchów) gromadzących wodę niezbędną do napędu pomp i kruszarek rudy wraz z systemem zasilających je kanałów[8].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Według danych z dnia 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwały 794 osoby, w tym 396 kobiet i 398 mężczyzn[9].

W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[10]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-02-20]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 10,16S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).
  6. a b Kelemen Albert a kolektív: Štiavnické vrchy. Turistický sprievodca ČSSR, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1986, s. 234-235
  7. Wg mapy.cz [1]
  8. a b Adamec Vladimír, Jedličková Nora: Slovensko. Turistický lexikon, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1991, ISBN 80-7096-152-X, s. 236
  9. Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).
  10. Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).