Żądania narodu słowackiego
| Autor |
Michal Miloslav Hodža (podpis) |
|---|---|
| Tematyka |
słowackie dążenie niepodległościowe |
| Typ utworu |
memorandum |
| Data powstania |
1848 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
10 maja 1848 |
Żądania narodu słowackiego (słowac. Žiadosti slovenského národa) – memorandum[1], pierwszy dokument wyrażający słowackie dążenia narodowe, ogłoszony 10 maja 1848[2].
Dokument powstał podczas wydarzeń Wiosny Ludów, kiedy to zwolennicy Ľudovíta Štúra sformułowali pierwszy polityczny program narodu słowackiego, co było odpowiedzią na brak zainteresowania sprawą słowacką ze strony władz węgierskich[3]. Żądania podpisane zostały w Liptowskim Mikułaszu przez Michala Miloslava Hodžę, prezesa Słowackiej Rady Narodowej[4].
Naród słowacki w ramach Królestwa Węgier po ponad dziewięciu wiekach snu czuje się jak pranaród w tym kraju, uświadamiając sobie, że ta święta ziemia i kraj matka, będący źródłem i kolebką minionej sławy jego przodków oraz teatrem, na którego scenie ojcowie jego i bohaterowie za koronę przelewali krew, był jeszcze do niedawna jedynie jego macochą, obchodzącą się z nim bez serca i trzymającą jego mowę i narodowość na łańcuchu wstydu i zhańbienia[4].
Dokument skupia w sobie wszelkie, narosłe przez długi czas, słowackie tęsknoty narodowe oraz poczucie krzywdy związane z „tysiącletnią” niewolą. Retoryka i argumentacja dzieła wskazuje na antykolonializm jako linię strategiczną słowackiego romantyzmu[4].
Formułując program w obszarze wychowania i oświaty, twórcy Żądań stawiali sobie za cel zmianę stosunków feudalnych na wsi oraz ukształtowanie niezależnego narodu słowackiego[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Karol Hollý, Memorandum národa slovenského ako historiografický prameň, „Studia Academica Slovaca”, Bratysława: Univerzita Komenského, 2011, s. 101, ISBN 978-80-223-3068-8.
- ↑ Józef Ciągwa, Rada Narodowa Republiki Słowackiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa, 1998, s. 5, ISBN 83-7059-376-3
- ↑ a b Ida Zubácka, Wpływ działalności oświatowo-wychowawczej L'udovita Stura i jego naśladowców, „Annales Academiae Pedagogicae Cracoviensis” (3), 2001, s. 80.
- ↑ a b c Peter Káša, ROMANTYZM SŁOWACKI Z PERSPEKTYWY POSTKOLONIALNEJ (KONTEKSTY HISTORYCZNE I KULTUROWE), „Świat Tekstów. Rocznik Słupski” (4), 2016, s. 37-38, ISSN 2083-4721.