(25143) Itokawa
| |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
26 września 1998[1] |
| Numer kolejny |
25143 |
| Oznaczenie tymczasowe |
1998 SF36 |
| Charakterystyka orbity (2022-08-09) | |
| Przynależność obiektu |
|
| Półoś wielka | |
| Mimośród |
0,2801[1] |
| Peryhelium | |
| Aphelium | |
| Okres obiegu wokół Słońca |
1 rok 191 dni 7[1] godzin |
| Średnia prędkość |
25,37 km/s |
| Inklinacja |
1,62[1]° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Średnica |
0,535×0,294×0,209[1] km |
| Masa |
3,51±0,7×1010 kg |
| Średnia gęstość |
1,9±0,13[1] g/cm3 |
| Okres obrotu | |
| Albedo |
0,53 |
| Jasność absolutna | |
| Typ spektralny | |
| Średnia temperatura powierzchni |
~206 K |
| Satelity naturalne |
brak |
(25143) Itokawa – planetoida z grupy Apolla należąca do obiektów NEO i zaliczana do PHA[2].
Odkrycie
[edytuj | edytuj kod]Planetoida została odkryta 26 września 1998 w programie LINEAR.
Obiekt ten nazwano na cześć Hideo Itokawy, japońskiego specjalisty od techniki rakietowej. Przed nadaniem nazwy planetoida nosiła oznaczenie (25143) 1998 SF36.
Orbita
[edytuj | edytuj kod]Orbita (25143) Itokawa jest nachylona do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 1,62°. Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje 1 rok i 191 dni, krążąc w średniej odległości 1,32 j.a. od Słońca[1]. Średnia prędkość orbitalna tej planetoidy to 25,37 km/s.
Właściwości fizyczne
[edytuj | edytuj kod]
Itokawa ma nieregularny, owalny kształt, jego rozmiary to 535×294×209 m. Planetoida ta ma albedo 0,53, jej jasność absolutna wynosi około 19,26m. Obraca się ona raz na 12 godzin i 8 minut wokół własnej osi.
Powierzchnia (25143) Itokawy zawiera przede wszystkim krzemiany; planetoida ta zalicza się do typu S. Na tym małym obiekcie możemy dostrzec wiele większych lub mniejszych kamieni i głazów, miejsc równinnych – podobnych do mórz księżycowych – i obszarów wyżynnych, na których dominują kilkunastometrowe wzniesienia. Widoczne są także liczne małe kratery.
Eksploracja
[edytuj | edytuj kod]W sierpniu 2005 roku japońska sonda kosmiczna Hayabusa dotarła do tej planetoidy, stając się jej sztucznym satelitą i przeprowadzając jej badania. Sonda dwukrotnie wylądowała na jej powierzchni (20 i 26 listopada 2005). Dokonano także próby pobrania próbek gruntu, które jednak zakończyły się niepowodzeniem, ze względu na problemy techniczne w trakcie obu lądowań. Naukowcy mieli nadzieję, że mimo to do urządzenia pobierającego próbki dostało się nieco pyłu w trakcie manewrów sondy, nie było jednak co do tego pewności. Kapsuła powrotna sondy wylądowała pomyślnie 13 czerwca 2010 w Australii, kończąc trwającą 7 lat misję[3]. 16 listopada 2010 Japońska Agencja Eksploracji Aerokosmicznej potwierdziło, że około 1500 drobinek materii znalezionych w pojemniku pochodzi z planetoidy[4].
Formacje geologiczne na powierzchni (25143) Itokawa
[edytuj | edytuj kod]Regiony
[edytuj | edytuj kod]| Region | Nazwa pochodzi od |
|---|---|
| Arcoona Regio | Arcoona, Australia |
| LINEAR Regio | Lincoln Near-Earth Asteroid Research |
| MUSES-C Regio | MUSES-C, nazwa sondy Hayabusa |
| Ohsumi Regio | półwysep Ōsumi (również nazwa pierwszego satelity japońskiego) |
| Sagamihara Regio | Sagamihara, miasto w Japonii, gdzie znajduje się Institute of Space and Astronautical Science (Instytut Badań Kosmicznych i Astronautycznych). |
| Uchinoura Regio | Uchinoura, miasto w Japonii (obecnie część Kimotsuki), siedziba Uchinoura Space Center (Centrum Kosmiczne Uchinoura), miejsce startu sondy Hayabusa |
| Yoshinobu Regio | miejsce startu, kosmodrom Tanegashima, Japonia. |
Kratery
[edytuj | edytuj kod]| Krater | Nazwa pochodzi od |
|---|---|
| Catalina | Catalina Observatory (Catalina Sky Survey) |
| Fuchinobe | Fuchinobe w Sagamihara, Japonia |
| Gando | Gando, Wyspy Kanaryjskie |
| Hammaguira | kosmodrom Centre interarmées d'essais d'engins spéciaux, Hammaghir |
| Kamisunagawa | Kamisunagawa, Hokkaido |
| Kamoi | Kamoi, Jokohama |
| Komaba | Komaba w Meguro |
| Laurel | Laurel, Maryland |
| Miyabaru | radar w Uchinoura Space Center w Japonii |
| San Marco | platforma San Marco, która rozpoczęła włoski program kosmiczny |
Naukowcy, pracujący w zespole „Hayabusa”, używają także roboczych nazw dla innych mniejszych formacji na Itokawie, które nie są jednak zatwierdzone oficjalnie przez IAU: [1] [2]
![[1]](http://www.isas.jaxa.jp/e/snews/2006/image/0602/b/08.jpg){kind=link}
![[2]](http://www.isas.jaxa.jp/e/snews/2006/image/0602/b/09.jpg){kind=link}
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.) [dostęp 2022-10-05]
- ↑ List Of The Potentially Hazardous Asteroids (PHAs). IAU Minor Planet Center. [dostęp 2010-11-30]. (ang.).
- ↑ Rozpoczęto wydobywanie zebranych przez sondę Hayabusa cząstek pyłu. „Astronomia. Przegląd Wiadomości Astronomicznych”, s. 56, 2010.
- ↑ Asahi Shimbun: Asteroid dust confirmed in space probe (ang.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (25143) Itokawa w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Diagram orbity (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- Informacje i zdjęcia [3] (ang.)
- Hayabusa (Muses-C) (ang.)
- USGS: Itokawa nomenclature (ang.)
- Obraz stereoskopowy planetoidy (25143) Itokawa w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia