100 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

100 Dywizja Strzelecka 100-я стрелко́вая диви́зия
Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	24 kwietnia 1924 (I formowanie), 18 marca 1942 (II formowanie)
Rozformowanie	18 września 1941 (I formowanie), 1945 (II formowanie)
Nazwa wyróżniająca	Lwowska
Tradycje
Rodowód	45 Terytorialna Dywizja Strzelecka (I formowanie)
Kontynuacja	1 Gwardyjska Dywizja Strzelecka (I formowanie)
Dowódcy
Pierwszy	?. Dobrienko (I formowanie), pułkownik/generał major Franc Pierchorowicz (II formowanie)
Ostatni	generał major Iwan Russijanow (I formowanie), pułkownik/generał major Fiodor Krasawin (II formowanie)
Działania zbrojne
Agresja ZSRR na Polskę, Wojna zimowa, II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	piechota

100 Dywizja Strzelecka (ros. 100-я стрелковая дивизия) – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

I formowanie

Dywizja Strzelców sformowana w Uralskim Okręgu Wojskowym. Brała udział w agresji na Polskę w 1939 i w wojnie zimowej w Finlandii.

W czerwcu 1941 roku w składzie 2 Korpus Strzelecki 13 Armii Frontu Zachodniego.

W 1941 w jej skład wchodziły:

• 85 pułk strzelecki
• 331 pułk strzelecki
• 355 pułk strzelecki
• 34 pułk artylerii
• 46 pułk artylerii haubic
• 81 pułk artylerii przeciwpancernej
• 397 dywizjon moździerzy
• 183 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
• 69 batalion rozpoznawczy
• 90 batalion saperów
• 29 batalion łączności
• 23 batalion medyczno-sanitarny
• 2 batalion transportowy
• 62 kompania chemiczna

Po walkach pod Jelnią, na bazie resztek dywizji utworzono 1 Dywizję Strzelecką Gwardii.

II formowanie

Dywizja ponownie sformowana 18 marca 1942 w Wołogdzie w Archangielskim Okręgu Wojskowym. Żołnierze pochodzili głównie z okręgów wojskowych: Wołogdy, rejonów Archangielska i regionów Republiki Komi. Za zdobycie Lwowa w ramach operacji lwowsko-sandomierskiej dywizja otrzymała miano „lwowskiej”. W zimie 1945 w trakcie operacji sandomiersko-śląskiej żołnierze dywizji wyzwolili niemiecki obóz Auschwitz w dniu 27 stycznia 1945 roku. Jako pierwsi do obozu dotarli żołnierze 454 pułku piechoty. Przed południem zwiadowcy dywizji weszli na teren podobozu Monowitz. W południe oswobodzono centrum Oświęcimia, a ok. godz. 15.00, po krótkiej potyczce z wycofującymi się Niemcami, weszli jednocześnie na teren KL Auschwitz I i do oddalonego o mniej więcej 2 km Birkenau. W walkach o wyzwolenie Auschwitz, Birkenau, Monowitz oraz miasta Oświęcimia zginęło ponad 200 żołnierzy radzieckich.

W jej skład wchodziły:

• 454 pułk piechoty
• 460 pułk piechoty
• 472 pułk piechoty
• 1031 pułk artylerii
• 408 samodzielny dywizjon przeciwpancerny
• 189 kompania rozpoznawcza
• 326 batalion inżynieryjny
• 676 samodzielny batalion łączności (640 samodzielna kompania łączności)
• 246 batalion medyczno-sanitarny
• 346 samodzielny batalion przeciwchemiczny
• 530 kompania transportu samochodowego
• 374 piekarnia polowa
• 845 dywizyjny szpital weterynaryjny (walczyły też psy i konie)
• 1973 polowa stacja pocztowa (poczta polowa)
• 1153 Polowa Kasa Banku Państwowego.

Bibliografia

• Wiktor Krzysztof Cygan: Kresy we krwi. Obrona północno-wschodniej Polski we wrześniu 1939. Warszawa: Espadon Publishing, 2006. ISBN 978-83-60786-00-0.
• RKKA (ros.). [dostęp 8 grudnia 2016].