10 złotych wzór 1975 Bolesław Prus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
10 złotych wzór 1975 Bolesław Prus
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

10 zł

Rocznik

1975, 1976, 1977, 1978, 1981, 1982, 1983, 1984

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

136 324 606 szt.

Data emisji

24 stycznia 1975

Data wycofania

1 stycznia 1995

Projektant

Jerzy Jarnuszkiewicz

Opis fizyczny
Masa

7,7 g

Średnica

25 mm

Materiał

miedzionikiel MN25

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

10 złotych wzór 1975 Bolesław Prus – moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 24 stycznia 1975 r. zarządzeniem z 7 stycznia 1975 r. (M.P. z 1975 r. nr 2, poz. 9), wycofana z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, rozporządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 listopada 1994 r. (M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 541)[1].

Monetę bito w latach 1975–1984[2]. Była bita w ramach serii tematycznej Wielcy Polacy.

Awers[edytuj | edytuj kod]

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, po bokach orła rok bicia, na dole napis „ZŁ 10 ZŁ”, a pod łapą orła znajduje się znak mennicy w Warszawie[1].

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie monety znajduje się lewy profil Bolesława Prusa i napis dookoła „BOLESŁAW PRUS 1847 – 1912”[1].

Nakład[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w Mennicy Państwowej w miedzioniklu MN25, na krążku o średnicy 25 mm, masie 7,7 grama, z rantem ząbkowanym, według projektu Anny Jarnuszkiewicz[1]. W pracy z 2018 r. poświęconej okresowi PRL zamieszczono informację o kwerendzie przeprowadzonej w Narodowym Banku Polskim, w wyniku której stwierdzono, że projektantem tej monety był Jerzy Jarnuszkiewicz[3].

Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[1]:

Rocznik Typ rewersu Nakład (sztuk) Uwagi
10 złotych 1975 Bolesław Prus 35 000 000
10 złotych 1976 Bolesław Prus 20 000 000
10 złotych 1977 Bolesław Prus 25 000 000
10 złotych 1978 Bolesław Prus 4 007 000
10 złotych 1981 Bolesław Prus 2 665 000
10 złotych 1982 Bolesław Prus 16 341 406
10 złotych 1983 Bolesław Prus 14 247 600
10 złotych 1984 Bolesław Prus 19 063 600 w tym roczniku bito również 10 złotych wzór 1984

Opis[edytuj | edytuj kod]

Moneta razem z 10 złotych 1975 Adam Mickiewicz, były pierwszymi dziesięciozłotówkami o średnicy zmniejszonej do 25 mm. Monety dziesięciozłotowe o średnicy 25 mm były bite, z różnymi rewersami, aż do 1988 roku[1].

Po wprowadzeniu tej monety w 1975 roku, jednocześnie z 10 złotych z Adamem Mickiewiczem, monety krążyły w obiegu razem z dziesięciozłotówkami

aż do 1 stycznia 1978 roku, kiedy to wszystkie dziesięciozłotówki o średnicach 31 i 28 mm zostały wycofane.

W 1984 roku moneta była bita jednocześnie z dziesięciozłotówką wzór 1984. Obie monety miały tę samą średnicę[2].

Wersje próbne[edytuj | edytuj kod]

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu (rok 1975), z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnych technologicznych[2]:

  • w miedzioniklu (1975) w nakładzie 40 sztuk,
  • w aluminium (1975) w nieznanym nakładzie,
  • w aluminium (1978), bez napisu „PRÓBA”, w nieznanym nakładzie,
  • w aluminium (1982), bez napisu „PRÓBA”, w nieznanym nakładzie,
  • w aluminium (1983), bez napisu „PRÓBA”, w nieznanym nakładzie.

W serii monet próbnych w niklu wybito, z datą 1974, konkurencyjny projekt Stanisławy Wątróbskiej dziesięciozłotówki z Henrykiem Sienkiewiczem i napisem „ZŁ 10 ZŁ” na rewersie. Projekt ten był również wybity jako próba technologiczna w miedzioniklu, w nakładzie 40 sztuk[2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945–1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989, 2010.
  2. a b c d Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  3. Janusz Parchimowicz, Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 218–222, ISBN 978-83-87355-88-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]