12 Brygada Zmechanizowana
 Odznaka pamiątkowa | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1996 |
| Patron |
gen. broni Józef Haller |
| Tradycje | |
| Święto | |
| Nadanie sztandaru | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Grzegorz Duda |
| Obecny |
gen. bryg. Roman Łytkowski |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
| Strona internetowa | |
.jpg)
.jpg)
12 Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Hallera (12 BZ) – związek taktyczny wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Brygada powstała w 1996 na bazie 5 pułku zmechanizowanego jako jednostka 12 Dywizji Zmechanizowanej[3][4]. 12 Brygada Zmechanizowana należy do największych i najnowocześniejszych jednostek w wojskach lądowych. W 2006 roku otrzymała transportery opancerzone Rosomak.
Tradycje[edytuj | edytuj kod]
Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 51 z 10 kwietnia 1996 dla zachowania w pamięci czynów żołnierzy jednostek piechoty oznaczonych cyfrą „5” oraz żołnierzy pułków wchodzących w skład 12 Dywizji Piechoty II Rzeczypospolitej przejęła tradycje[5][6]:
- regimentu artylerii koronnej 1673-1775
- 5 regimentu fizylierów 1775-1786
- 5 batalionu piechoty Legionów gen. J.H. Dąbrowskiego 1797-1803
- 5 pułku piechoty Księstwa Warszawskiego 1806-1814
- 5 pułku piechoty liniowej 1815–1831
- 5 pułku piechoty 1 Brygady Legionów J. Piłsudskiego 1914–1917
- 5 pułku piechoty Legionów 1918–1939
- 5 pułku piechoty 1943-1962
- 5 pułku zmechanizowanego 1962-1995
- 51 pułku piechoty strzelców kresowych 1918–1939
- 52 pułku piechoty strzelców kresowych 1918–1939
- 54 pułku piechoty strzelców kresowych 1918–1939
- 12 kresowego pułku artylerii lekkiej (dla dywizjonu artylerii mieszanej) 1919-1939
W 2007 12 Brygada Zmechanizowana przejęła tradycje rozformowanej 6 Brygady Kawalerii Pancernej ze Stargardu Szczecińskiego.
Święto brygady obchodzone jest 15 maja, w celu upamiętnienia daty powrotu do kraju oddziałów Armii Polskiej we Francji w 1919 oraz dla zachowania w pamięci daty 15 maja 1949, kiedy to pododdziały 5 Pułku Piechoty przybyły i rozpoczęły służbę w garnizonie Szczecin.
Struktura organizacyjna (2010)[edytuj | edytuj kod]
- dowództwo i sztab – Szczecin
- batalion dowodzenia – Szczecin
- 1 batalion piechoty zmotoryzowanej – Szczecin
- 14 batalion Ułanów Jazłowieckich (2 batalion piechoty zmotoryzowanej) – Stargard
- 3 batalion piechoty zmotoryzowanej – Stargard
- dywizjon przeciwlotniczy – Stargard
- dywizjon artylerii samobieżnej – Choszczno
- kompania rozpoznawcza – Szczecin
- 2 batalion saperów – Stargard
- batalion logistyczny – Szczecin
- Grupa Zabezpieczenia Medycznego – Szczecin
Uzbrojenie[edytuj | edytuj kod]
- kołowe transportery opancerzone Rosomak
- samobieżne moździerze 120 mm Rak[7]
- bojowe wozy piechoty BWP-1
- samobieżne armatohaubice Dana
- rozpoznawcze samochody opancerzone BRDM-2
- samochody terenowe Honker
- przeciwpancerne pociski kierowane Spike
- karabiny wyborowe Bor, Tor, Alex, Sako TRG 22
- armaty przeciwlotnicze ZU-23-2 „Hibneryt”
- PPZR „Grom”
- Stacje radiolokacyjne NUR -22[8] i ZDPSR Soła[9]
- wozy dowodzenia i kierowania ogniem (Łowcza-3K, Rega 1, 2, 3)[8]
Dowódcy brygady[edytuj | edytuj kod]
- ppłk dypl. Grzegorz Duda (1995-1999)
- płk dypl. Andrzej Malinowski (1999-2002)
- gen. bryg. Marek Ojrzanowski (2002-2005)
- gen. bryg. Piotr Pcionek (2005-2007)
- gen. bryg. Tomasz Bąk (2007-2008)
- gen. bryg. Janusz Adamczak (2008-2010)
- gen. bryg. Andrzej Tuz (2010-2013)
- gen. bryg. Dariusz Górniak (2014-2017)
- gen. bryg. Piotr Trytek (2017-2019)
- gen. bryg. Sławomir Dudczak (2019-2020)
- cz.p.o. płk Roman Brudło (2020-2021)
- gen. bryg. Roman Łytkowski (2021-)
Symbole brygady[edytuj | edytuj kod]
Sztandar
23 czerwca 1996 prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, na Wałach Chrobrego w Szczecinie, wręczył dowódcy brygady ppłk. dypl. Grzegorzowi Dudzie sztandar[1]. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli członkowie Zarządu Okręgowego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Szczecinie: prof. dr hab. Tadeusz Mieczkowski ps.Bończa i kpt. w st. spocz. Roman Wilczek ps. Lupus.
Płat sztandaru to biała tkanina w kształcie kwadratu o wymiarach 75×75 cm, po której obu stronach znajduje się krzyż kawalerski wykonany z tkaniny czerwonej. Jeden bok sztandaru wszyty jest w białą skórę. Boki sztandaru obszyte złotą frędzlą. Na stronie głównej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajdują się dwie gałązki wawrzynu, haftowane złotym szychem. Pośrodku wieńca umieszczony wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu z numerem jednostki – 12.
Na stronie odwrotnej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis „BÓG HONOR OJCZYZNA” w wieńcu z wawrzynu. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu, a w ich polach[10]:
- w prawym górnym wizerunek Krzyża Pamiątkowego AK
- w prawym wizerunek odznaki pamiątkowej 12 Brygady Zmechanizowanej
- w lewym dolnym wieńcu wawrzynu litery JH
- w lewym górnym odwzorowanie herbu Szczecina
Odznaka pamiątkowa
Odznaka nawiązuje do kształtu odznaki 54 pułku piechoty Strzelców Kresowych. Ma kształt równoramiennego krzyża o wymiarach 40x40 mm. Ramiona pokryte są granatową emalią z żółtym obrzeżem. Na ramionach znajdują się napisy: 12, BZ, 5 pz oraz herb Szczecina. Na środku krzyża nałożona jest odznaka oficerska Armii Polskiej we Francji w kształcie zielonego rombu, a na nim stylizowany orzeł piastowski. Ramiona krzyża są złączone wieńcem laurowo dębowym[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Faszcza 2005 ↓, s. 64.
- ↑ Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 225.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 35.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 355.
- ↑ Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 131.
- ↑ Ciechanowski 2018 ↓, s. 161.
- ↑ Raki w Błękitnej Brygadzie, polska-zbrojna.pl [dostęp 2019-08-23].
- ↑ a b ..:: 12 Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Hallera :: dywizjon przeciwlotniczy ::.., archiwum-12bz.wp.mil.pl [dostęp 2019-08-23].
- ↑ Dostawy stacji radiolokacyjnych w 2015 roku, DziennikZbrojny.pl [dostęp 2019-08-23] (pol.).
- ↑ a b Tradycje. 12bz.wp.mil.pl. [dostęp 2018-12-29].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Ciechanowski: Tradycje wojskowe związków taktycznych Wojsk Lądowych na Pomorzu Zachodnim. W: Pomorze militarne. Stulecie odrodzenia polski a region. T. IX. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo „Pogranicze”, 2018. ISBN 978-83-89341-98-3.
- Dariusz Faszcza: Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
- Kazimierz Kozłowski: Pomorze Zachodnie w latach 1945 – 2010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
- Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
- Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego: czas przemian. Warszawa: „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08588-9.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- 12 Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Hallera. wojsko-polskie.pl/12bz. [dostęp 2020-01-24].
- 12 Brygada Zmechanizowana. jednostki-wojskowe.pl.
| Skład |
|
|---|
- Strona internetowa: 12 BZ
| Korpusy (rozformowane) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Dywizje |
| ||||
| Brygady |
| ||||
| Pułki (rozformowane) |
| ||||
| Szkoły |
| Struktura | |
|---|---|
| Szkoły Wojsk Lądowych | |
| Pozostałe |
