16 Pułk Piechoty (Księstwo Warszawskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
16 Pułk Piechoty
Historia
Państwo

 Księstwo Warszawskie

Sformowanie

1809

Rozformowanie

1813

Tradycje
Rodowód

5 pułk piechoty galicyjsko-francuskiej

Dowódcy
Pierwszy

Konstanty Adam Czartoryski

Ostatni

mjr Ignacy Bolesta

Organizacja
Dyslokacja

Warszawa; Rawa (2 bp)

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

16 Dywizja - 1812
26 Dywizja - 1813

16 Pułk Piechotyoddział piechoty Armii Księstwa Warszawskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Latem 1809 roku, podczas wojny polsko-austriackiej, sformowano sześć nowych pułków piechoty. By nie zadrażniać stosunków z Rosją, nadano im nazwę „galicyjsko-francuskich”. 16 pułk piechoty sformowany został w Galicji w 1809 roku nosił nazwę 4 pułku piechoty galicyjsko-francuskiej. Dowodził nim płk Kęszycki[1]. Pod koniec grudnia 1809 włączony w skład armii Księstwa Warszawskiego otrzymał numer 16. Wkrótce pułk został rozwiązany[2], a numer 16 otrzymał sformowany w 1809 z Polaków, jeńców z wojska austriackiego kosztem księcia Konstantego Czartoryskiego na terenach galicyjskich[3] 5 pułku piechoty galicyjsko-francuskiej[2]. Pod koniec 1809 roku pułk liczył 2333 żołnierzy[4]. Po wojnie polsko austriackiej stacjonował w Warszawie i Rawie[5][2]. Według etatu z 1810 roku, pułk składał się ze 27 osobowego sztabu i trzech batalionów piechoty po 6 kompanii. Sztaby batalionów liczyć miały 4 osoby, a kompanie 136 żołnierzy. W sumie w pułku powinno służyć 2487 żołnierzy. Faktycznie stan osobowy oddziału był nieco mniejszy[2].

Zgodnie z zarządzeniem Napoleona z 17 maja 1811 roku, na terenie Księstwa Warszawskiego utworzono trzy dywizje. Pułk wszedł w skład 1 Dywizji[2].

W czasie przygotowań do inwazji na Rosję 1812 roku pułk włączony został w strukturę 16 Dywizji Józefa Zajączka z V Korpusu Wielkiej Armii ks. Józefa Poniatowskiego[6].

Po przegranej kampanii rosyjskiej 1812 roku, powtórnie odtworzono pułk w składzie dwóch batalionów po 700 żołnierzy. Wszedł w skład 27 Dywizji dowodzonej przez Izydora Krasińskiego. Komendę nad pułkiem przejął płk Ignacy Bolesta[7].

Po abdykacji Napoleona, car Aleksander I wyraził zgodę na odesłanie oddziałów polskich do kraju. Miały one stanowić bazę do tworzenia Wojska Polskiego pod dowództwem wielkiego księcia Konstantego. 13 czerwca 1814 roku pułkowi wyznaczono miejsce koncentracji w Lublinie[8]. Pułk nie został jednak odtworzony, bowiem etat armii Królestwa Polskiego przewidywał tylko 12 pułków piechoty. Nowe pułki piechoty sformowano dopiero po wybuchu powstania listopadowego. Rozkaz dyktatora gen. Józefa Chłopickiego z 10 stycznia 1831 roku nakładał obowiązek ich organizowania na władze wojewódzkie. W województwie lubelskim tworzony był 2 Pułk Województwa Lubelskiego przemianowany później na 16 pułk piechoty liniowej[9].

Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]

Pułkiem dowodzili[10]:

Walki pułku[edytuj | edytuj kod]

Pułk brał udział w walkach w okresie inwazji na Rosję 1812 roku i kampanii 1813 roku.

Bitwy i potyczki[10]:

  • Smoleńsk (17 sierpnia 1812),
  • Możajsk (5 września 1812),
  • Czeryków (29 września 1812),
  • nad Berezyną (28 listopada 1812),
  • Chemnitz (9 października 1813).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wimmer 1978 ↓, s. 431.
  2. a b c d e Wimmer 1978 ↓, s. 439.
  3. Zych 1961 ↓, s. 206.
  4. Zych 1961 ↓, s. 207.
  5. Zych 1961 ↓, s. 205.
  6. Wimmer 1978 ↓, s. 443.
  7. Wimmer 1978 ↓, s. 446.
  8. Wimmer 1978 ↓, s. 455.
  9. Gembarzewski 1925 ↓, s. 73.
  10. a b Gembarzewski 1925 ↓, s. 57.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]