250 Szpital Wojskowy w Dziwnowie
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1949 |
| Rozformowanie |
1951 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Ryszard Kamiński |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
| Skład |
Etat Nr 21/155, 21/159 |
Szpital Chirurgiczny Nr 250 – szpital chirurgiczny ludowego Wojska Polskiego przeznaczony do leczenia uchodźców greckich, a przede wszystkim żołnierzy-partyzantów Demokratycznej Armii Grecji (DSE), rannych i poszkodowanych w czasie wojny domowej w Grecji. Ogółem w szpitalu było leczonych ok. 2000 greckich i macedońskich uchodźców[1].
JW 1904 podlegała instytucji wywiadu wojskowego (Oddziałowi II SG WP), była objęta tajemnicą wojskową i w korespondencji nazwa szpitala nie występowała.
Historia szpitala[edytuj | edytuj kod]
Szpital na ponad tysiąc łóżek zorganizowano w poniemieckiej bazie hydroplanów w Dziwnowie. Wyremontowano 27 budynków mieszkalnych i koszarowych, przygotowano blok operacyjny, oddziały dla ciężko i lekko rannych, oddziały chorób wewnętrznych i zakaźnych, fizykoterapii, rehabilitacji, neurologii i aptekę[2].
Do przetransportowania rannych został wyznaczony drobnicowiec SS „Kościuszko” pod dowództwem kapitana żeglugi wielkiej Kazimierza Lipskiego[3]. Statek został przygotowany w taki sposób, że po przybyciu do albańskiego portu Durrës i rozładunku sprzętu został przekształcony w pływający szpital chirurgiczny na 1000 łóżek[3]. SS „Kościuszko” wypłynął z Durrës w dniu 13 lipca 1949 roku[4].
Pierwszy transport 747 rannych Greków przybył w nocy z 25 na 26 lipca 1949 roku[2][a]. We wrześniu na pokładzie SS „Kościuszko”, przetransportowano do szpitala kolejnych 207 Greków. Kolejnych rannych przywiózł rumuński transatlantyk „Transilvania”[2].
W połowie lipca 1949 roku personel szpitala polowego stanowiło: 14 lekarzy, 6 podoficerów sanitariuszy, 17 pielęgniarek, 18 osób personelu pomocniczego oraz dwa plutony ochrony liczące łącznie 80 marynarzy, w tym wartowników, kierowców i kucharzy[5]. Komendantem szpitala został podpułkownik Ryszard Kamiński. Zastępcą komendanta do spraw leczniczych kapitan lekarz Władysław Barcikowski, a zastępcą do spraw politycznych major Franciszek Szafrański[6].
Pierwsza grupa 102 partyzantów opuściła Dziwnów 2 grudnia 1949 roku. Część została przeniesiona do łódzkiego Szpitala Klinicznego nr 1. Ostatni Grecy opuścili szpital w listopadzie 1950 roku[7].
Zmarli pacjenci grzebani byli w zamkniętym kompleksie koszarowym, na skraju lotniska. Według danych szacunkowych pogrzebano tam około 25 Greków. Obecnie w miejscu tym znajduje się pomnik upamiętniający istnienie szpitala. O obecności Greków w Dziwnowie przypomina również kamień pamiątkowy zlokalizowany na końcu ulicy Parkowej.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szef Oddz. II SG WP generał Wacław Komar w swoim sprawozdaniu sporządzonym 25 marca 1967 roku podał, że rozładunek rannych rozpoczął się około 1 w nocy 24 lipca 1949 roku. Autor sprawozdania obserwował rozładunek rannych w towarzystwie swojego zastępcy pułkownika Stanisława Flato[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Grecy i Macedończycy w PRL – ohistorie [online], ohistorie.eu [dostęp 2020-06-30].
- ↑ a b c 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. s. 123.
- ↑ a b c Garlicki 1990 ↓, s. 13.
- ↑ Władysław Barcikowski, Szpital grecki na wyspie Wolin, s. 31.
- ↑ 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. s. 124.
- ↑ Władysław Barcikowski, Szpital grecki na wyspie Wolin, s. 4, 19, 29.
- ↑ 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. s. 126.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Władysław Barcikowski, Szpital grecki na wyspie Wolin, Szczecin 1989.
- Andrzej Garlicki. Z tajnych archiwów: sekretna pomoc dla greckich komunistów : Sprawozdanie gen. Komara. „Polityka”. 44 (1748), s. 12–13, 1990-11-03. Warszawa.
- 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2013. ISBN 978-83-63755-07-2.