Przejdź do zawartości

25 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
25 Dywizja Strzelecka
25-я стрелковая дивизия
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

30 lipca 1918

Rozformowanie

30 lipca 1942

Patron

Wasilij Czapajew

Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
agresja ZSRR na Polskę
front wschodni
obrona Odessy
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Armia Czerwona

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

12 Armia
14 Korpus Strzelecki, 9 Armia

Skład

pięć pułków

Odznaczenia

25 Czapajewska Dywizja Strzelecka (ros. 25-я Краснознаменная стрелковая дивизия им В.И. Чапаева) – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

Jednostka została utworzona 30 lipca 1918. Brała udział w wojnie polsko-bolszewickiej w ramach 12 Armii, na Froncie Południowo-Zachodnim[1].

 Osobny artykuł: 25 Dywizja Strzelców (RFSRR).

Przed napaścią hitlerowską stacjonowała w rejonie delty Dunaju, gdzie odbywała solidne szkolenie, właściwe jednostkom specjalnym[2]. Rozformowana 30 lipca 1942 roku. Ponowne sformowanie nastąpiło w marcu 1943 roku.

25 Dywizja Strzelecka w czerwcu 1941 roku była w składzie 14 Korpusu Strzeleckiego, 9 Armii Okręgu Odeskiego.

W 1941 w składzie Armii Nadmorskiej broniła Krymu. 5 listopada po tygodniach cofania się jej 31 pułk przebił się do Sewastopola. Jej pozostałe pułki rozbiły w nocnym ataku w Ulu Sała awangardę niemieckiej 72 Dywizji Piechoty. 9 listopada 1941 jej 31 pułk bronił drugiego sektora obrony Sewastopola. Dwa pozostałe pułki broniły trzeciego sektora obrony miasta. 7 czerwca 1942 była atakowana przez niemiecką 50 Dywizję Piechoty. 24 czerwca 1942 skierowana do obrony III sektora Sewastopola. 28 czerwca jej oddziały wycofały się z zajmowanych pozycji i przeszły do odwodu, celem wzmocnienia. 29 czerwca jej resztki zostały rzucone by zatrzymać atak niemiecki w II sektorze obronnym, lecz bez rezultatu.

W 54 pułku strzeleckim należącym do 25 Dywizji Strzeleckiej służyła kobieta snajper Ludmiła Pawliczenko która w czasie walk zastrzeliła 309 żołnierzy i oficerów niemieckich[3].

Dowódcy dywizji

[edytuj | edytuj kod]
  • Siergiej P. Zacharow (6.08 – 29.11.1918);
  • Gaspar Woskanow (29.11.1918 – 5.02.1919);
  • Siergiej P. Zacharow (5.02.1919 – 26.02.1919);
  • Michaił Wielikanow (26.02 – 12.03.1919);
  • F. Ługowienko (cz.p.o., 12.03 – 9.04.1919);
  • Wasilij Czapajew (9.04.1919 – 5.09.1919, poległ w walce);
  • Iwan Kutiakow (6.09.1919 – 24.09.1920)[4];
  • Gaspar Woskanow (24.09 – 8.10.1919);
  • Iwan Kutiakow (8.10.1919 – 30.06.1920);
  • Aleksiej Karpowicz Riazancew (cz.p.o., 30.06 – 18.07.1920);
  • Boris Tal (cz.p.o., 18.07 – 4.08.1920);
  • Aleksandr Bachtin (4.08.1920 – 24.09.1920);
  • W. Pawłowski (24.09.1920 – 9.05.1921);
  • Żan Zonberg (08.1922—06.1924)[5];
  • Wiktor Karłson
  • Grigorij Zamiłackij (08.1924 – 01.1930)
  • Władimir Popow (02.1930 – 08.1931)
  • Władimir Kurdiumow (08.1931 – 02.1934)
  • Wasylij Butyrskij (02.1934 – 05.1935)
  • Michaił Ziuk (4.01.1936 – 15.08.1936)
  • Kuźma Trubnikow (06.1935 – 4.01.1936 oraz 08.1936 – 06.1938)
  • Dmitrij Kislicyn[6] (12.1938, 02.1939 – 11.1940)
  • Afanasij Zacharczenko (1.03.1941 – 20.08.1941)
  • Iwan Pietrow (20.08.1941 – 5.10.1941)
  • Trofim Kołomijec (5.10.1941 – 30.07.1942)

Struktura organizacyjna

[edytuj | edytuj kod]

Skład w czasie II wojny światowej:

  • 31 pułk strzelecki
  • 54 pułk strzelecki
  • 263 pułk strzelecki
  • 160 pułk artylerii
  • 246 pułk artylerii, oraz 308 samodzielny batalion czołgów[7], dywizjon przeciwpancerny, dywizjon artylerii przeciwlotniczej, batalion rozpoznawczy, batalion saperów i inne służby.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lech Wyszczelski, Kijów 1920, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1999, ISBN 83-11-08963-9, OCLC 830264438.
  2. Wiktor Suworow, Lodołamacz, Andrzej Mietkowski (tłum.), Piotr Halbersztat (tłum.), Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2008, s. 148, ISBN 978-83-7510-010-5, OCLC 233516923.
  3. Pawliczenko 2018 ↓, s. 6.
  4. Wyszczelski 2009 ↓, s. 124.
  5. Жохов М.. О Чапаевской дивизии. „Военно-исторический журнал”. Nr 2, s. 78-80, 1977. 
  6. Zarzycki 2014 ↓, s. 306.
  7. Zarzycki 2014 ↓, s. 262.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]