25 kopiejek – 50 groszy (1842–1850)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
25 kopiejek – 50 groszy (1842–1850)
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

25 kopiejek – 50 groszy

Rocznik

1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1848, 1850

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

1 498 114 sztuk

Data emisji

15 października 1841

Opis fizyczny
Masa

5,2 g

Średnica

24,5 mm

Materiał

srebro Ag868

Rant

skośnie ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

25 kopiejek – 50 groszy (1842–1850)dwunominałowa moneta o wartości dwudziestu pięciu kopiejek i jednocześnie pięćdziesięciu groszy, przygotowana dla Królestwa Kongresowego w konsekwencji ukazu carskiego z 15 października 1841 r., unifikującego z dniem 1 stycznia 1842 r[1]. systemy monetarne Królestwa i Imperium Rosyjskiego. Była monetą obiegową na całym obszarze Imperium. Bito ją w mennicy w Warszawie, w srebrze, w latach 1842–1850, według rosyjskiego systemu wagowego – zołotnikowego, opartego na funcie rosyjskim[2][3][4][5].

Awers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono orła cesarstwa rosyjskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi tarcza herbowa ze Św. Jerzym na koniu powalającym smoka, wokół tarczy łańcuch z krzyżem Św. Andrzeja, na skrzydłach orła sześć tarcz z herbami – z lewej strony Kazania, Astrachania, Syberii, z prawej strony Królestwa Polskiego, Krymu i Wielkiego Księstwa Finlandii[6]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak mennicy w Warszawie – litery M W, dookoła napis[7]:

ЧИСТАВО СЕРЕБРА 1 ЗОЛОТНИКЪ 5 ¼ ДОЛЕЙ.

W roku 1848 niewielkiej zmianie uległ rysunek orła, szczególnie okolice jego ogona[8].

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie w wieńcach laurowym (z lewej) i dębowym (z prawej) przewiązanych wstążką u dołu, umieszczono nominał „25", pod nim „КОПѢЕКЪ”, poniżej nominał „50", pod nim „GROSZY”, poniżej rok bicia: 1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1847, 1848 lub 1850. Wieńce laurowy i dębowy składają się z sześciu kępek każdy. W wieńcu laurowym umieszczono po kolejnych kępkach jagody – licząc od góry po pierwszej jedna, po drugiej jedna, po trzeciej dwie, po czwartej jedna i piątej dwie jagody. W wieńcu dębowym umieszczono po kolejnych kępkach żołędzie – licząc od góry po pierwszej jeden, po drugiej dwa, po trzeciej jeden, po czwartej i piątej po dwa żołędzie[7]. Rysunek rewersu został zmodyfikowany w 1848 r. Zmianie uległa wtedy konfiguracja jagódek i żołędzi, która dla roczników 1848 i 1850 przedstawiała się następująco[8][9]:

  • w wieńcu laurowym – po kępkach pierwszej, drugiej, trzeciej i piątej po dwie jagody, po czwartej trzy jagody,
  • w wieńcu dębowym – po wszystkich kępkach po dwa żołędzie.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w srebrze próby 868, na krążku o średnicy 24,5 mm, masie 5,2 grama, z rantem skośnie ząbkowanym. Według sprawozdań mennicy w latach 1842–1850 w obieg wypuszczono 1 498 114 monet[4].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Zdjęcie
25 kopiejek – 50 groszy 1842 R2[10] 3001–15 000
25 kopiejek – 50 groszy 1843 R2[11] 3001–15 000
25 kopiejek – 50 groszy 1844 R3[12] 601–3000
25 kopiejek – 50 groszy 1845 R2[13] 3001–15 000
25 kopiejek – 50 groszy 1846 R[14] 80 001–400 000
25 kopiejek – 50 groszy 1847 R[15] 80 001–400 000
25 kopiejek – 50 groszy 1848 R1[16] 15 001–80 000
25 kopiejek – 50 groszy 1850 R1[17] 15 001–80 000

Ponieważ daty na monecie mieszczą się w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[9].

Liczba znanych odmian łącznie z wszystkich lat bicia wynosi 11[18]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. 1841 – Królestwo Polskie 1835–1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-11].
  2. Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Carta Blanca, 2011, s. 242.
  3. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765–1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 146–149,278.
  4. a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 44.
  5. Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 189–190.
  6. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  7. a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99.
  8. a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 34,73.
  9. a b Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 867.
  10. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  11. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  12. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  13. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  14. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  15. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  16. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  17. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  18. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 228, ISBN 978-83-918397-1-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, ISBN 978-83-918397-1-3.