2 Zaporoska Brygada Strzelców
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1920 |
| Rozformowanie |
1922 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
Zaporoski pułk piechoty |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk Iwan Łytwynenko |
| Działania zbrojne | |
| wojna ukraińsko-radziecka wojna polsko-bolszewicka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
2 Zaporoska Brygada Strzelców – oddział piechoty Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1].
Brygada została sformowana na mocy dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 40 z 16 czerwca 1920[2]. W jej skład weszły: Bohuno-Karmelucki kureń piechoty z rozformowanego Zaporoskiego pułku piechoty, samodzielny kureń Niżowych Zaporożców (do 8 czerwca oddział partyzancki) i samodzielny Hajsyńsko-Bracławski kureń piechoty atamana Ananija Wołyńca. Rozkazem dowódcy dywizji nr 57 z 20 lipca 1920 „za dokonane rabunki i gwałty" Hajsyńsko-Bracławski kureń piechoty został rozwiązany, a w jego miejsce rozpoczęto formowanie Bohdano-Doroszenkowskiego kurenia piechoty. 22 października ten ostatni został przeniesiony do składu nowo powstałej 3 Zaporoskiej Brygady Strzelców[3]. Mobilizacja przeprowadzona w powiecie starokonstantynowskim pozwoliła na uzupełnienie Bohdano-Doroszenkowskiego kurenia strzeleckiego, który 1 listopada został podzielony na dwa odrębne kurenie: Bohdanowski i Doroszenkowski.
W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[4]. 21 listopada, pod naporem wojsk sowieckich, 2 Zaporoska Brygada Strzelców przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie. Jej żołnierzy skierowano do obozu internowania w Pikulicach[5][6].
Rozkazem dowódcy dywizji nr 171 z 21 czerwca 1921 kurenie strzelców 4. i 5. zostały połączone w jeden 4 Bohdano-Doroszenkowski kureń zbiorczy. Wraz z dwoma innymi kureniami - Niżowych Zaporożców im. Hetmana Pawła Połubotoka i 4 kureniem im. Atamana Jana Karmeluka stanowił nową 2 Zaporoską Brygadę Zbiorczą.
Rozkazem dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 252 z 6 października 1922, 2 Zaporoska Brygada Strzelców (bez 4 kurenia) została przekształcona w sotnię zbiorczą, a kurenie w czoty zbiorcze. Pododdziały zachowały swoje tradycyjne nazwy[5].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- Organizacja brygady w listopadzie 1920[5]
- dowództwo i sztab
- samodzielna czota konna
- drużyna łączności
- oddział zaopatrzenia
- 4 Zaporoski kureń strzelców im. hetm. Petra Doroszenki
- 5 Zaporoski kureń strzelców im. hetm. Bohdana Chmielnickiego
- 6 kureń strzelecki Niżowych Zaporożców
Żołnierze oddziału[edytuj | edytuj kod]
| Dowódcy brygady | ||
|---|---|---|
| płk Iwan Łytwynenko | 16 VI – 30 VII | |
| sot. lhor Trockyj | 30 VII – 2 X | |
| płk Iwan Łytwynenko | 2 X – koniec wojny | |
| Szef sztabu | ||
| ppłk Porfiryj Czernenko-Czomyj | 16 VI – koniec wojny | |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szajdak 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 262.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 263.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 177.
- ↑ a b c d Rukkas 2020 ↓, s. 264.
- ↑ Odziemkowski i Rukkas 2017 ↓, s. 219.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
- Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.
- Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.
- Sebastian Szajdak: Polsko–ukraiński sojusz polityczno–wojskowy w 1920 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-132-8.