3-calowa armata przeciwpancerna M5
 Armata M5 w Fort Sam Houston, w Teksasie | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy |
1941 |
| Produkcja seryjna |
1942–1944 |
| Wyprodukowano |
~2500 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber | |
| Długość lufy | |
| Donośność | |
| Prędkość pocz. pocisku | |
| Długość | |
| Szerokość | |
| Wysokość | |
| Masa | |
| Kąt ostrzału | |
| Szybkostrzelność | |
M5 (3-inch Gun M5) – holowana armata przeciwpancerna kalibru 76,2 mm (3 cale) produkcji amerykańskiej, wykorzystywana przez US Army w ograniczonym zakresie podczas II wojny światowej[1].
Prace projektowe rozpoczęły się w 1940 roku. Działo opracowywane było z myślą o zastąpieniu 37-mm armat M3, których kaliber był niewystarczający do skutecznej penetracji pancerza ówczesnych niemieckich czołgów[2]. W celu skrócenia prac rozwojowych wykorzystano elementy konstrukcyjne istniejących dział – lufę prototypowej armaty przeciwlotniczej T9 oraz łoże, oporopowrotnik i zamek z haubicy M101[1]. Prototyp, noszący oznaczenie T10, gotowy był we wrześniu 1941 roku. Produkcja seryjna odbywała się w latach 1942–1944. Wyprodukowano około 2500 egzemplarzy, z czego 250 w 1942 roku, 1250 w 1943 i 1000 w 1944[2].
Pierwsze egzemplarze trafiły do oddziałów frontowych w 1943 roku, przed rozpoczęciem kampanii włoskiej, gdzie przeszły one chrzest bojowy. Działa wykorzystywane były później także na froncie zachodnim, m.in. podczas ofensywy w Ardenach. Znajdowały się one wyłącznie na wyposażeniu batalionów niszczycieli czołgów[a][3]; do ich holowania najczęściej używano pojazdów M3 Half-Track[2]. Działa wykazały się zadowalającą skutecznością w zwalczaniu broni pancernej. Dużym mankamentem był jednak brak mobilności, który przyczynił się do dużych strat wśród obsługujących je załóg, szczególnie w porównaniu do wykorzystywanych równolegle dział samobieżnych M10[2][3].
Tuż po zakończeniu wojny w 1945 roku działa zostały wycofane ze służby[1]. Od 1953 roku kilka armat znajduje się na wyposażeniu prezydenckiej baterii salutowej (Presidential Salute Battery), gdzie wykorzystywane są w celach ceremonialnych, do oddawania salw honorowych[2][4].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Choć terminem „niszczyciel czołgów” (ang. tank destroyer) przyjęło się określać przeciwpancerne działa samobieżne, niektóre jednostki używały dział holowanych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m M5 3 Inch Antitank Gun. olive-drab.com. [dostęp 2021-11-07]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o M5 3-inch AT. Military Factory. [dostęp 2017-02-07]. (ang.).
- ↑ a b 3-inch Gun M5. Museum of American Armor. [dostęp 2021-11-07]. (ang.).
- ↑ RIA Self-Guided Tour: M5 3IN Anti-Tank Gun. U.S. Army. [dostęp 2021-11-07]. (ang.).