30 Pułk Piechoty (austro-węgierski)

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 30
Galizisches Infanterieregiment Nr. 30
	Historia
Państwo	Austro-Węgry
Sformowanie	1725
Rozformowanie	1918
Nazwa wyróżniająca	Galicyjski
	Tradycje
Święto	3 lutego
	Działania zbrojne
	I wojna światowa
	Organizacja
Dyslokacja	garnizon Lwów
Rodzaj sił zbrojnych	c. i k. Armia
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	11 Dywizja Piechoty

Właściciele i szefowie pułku

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 30 (IR. 30) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii, a wcześniej Cesarstwa Austrii.

Historia pułku[edytuj | edytuj kod]

Pułk kontynuował tradycje pułku utworzonego w 1725 roku^[1].

Podczas wojny polsko-austriackiej w 1809 wchodził w skład Brygady Piechoty Karla Civalarta w Dywizji Piechoty Ludwiga Ferdinanda von Mondeta. Posiadał 3 bataliony a jego dowódcą był Carl Fürst de Ligne^[1].

W 1808 roku sztab pułku stacjonował we Lwowie^[2], a w 1810 roku w Samborze^[3]. W następnym roku sztab został przeniesiony do Stanisławowa^[4].

W 1873 roku dowództwo pułku, komenda uzupełnień oraz batalion zapasowy stacjonowały we Lwowie. W latach 1903-1914 dowództwo pułku oraz wszystkie bataliony stacjonowały we Lwowie^[1].

W 1914 roku pułk wchodził w skład 22 Brygady Piechoty we Lwowie należącej do 11 Dywizji Piechoty^[5].

Okręgiem uzupełnień dla pułku był Lwów na terytorium 11 Korpusu^[1].

Skład narodowościowy w 1914 roku 31% – Polacy, 59% – Rusini^[6].

Podczas I wojny światowej pułk został przydzielony do armii gen. Hermanna Kövessa von Kövesshaza^[7]. Brał udział w walkach z Rosjanami na przełomie 1914 i 1915 roku w Galicji. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych nr: 160 w Tuchowie, 164 w Tuchowie-Wołowej oraz 230 w Dęborzynie.

Jednostka zyskała przydomek pułku „dzieci lwowskich”^[8].

Swoje święto pułk obchodził 3 lutego w rocznicę bitwy pod Oberselk stoczonej w 1864 roku, w czasie wojny duńskiej^[1].

Kolory pułkowe: szary (hechtgrau), guziki złote.

Właściciele i szefowie pułku[edytuj | edytuj kod]

Kolejnymi właścicielami i szefami pułku byli:

FZM Johann Anton Prie-Turinetti Marchese de Pancaliere (od 1725),
FZM Wilhelm von Sachsen-Gotha-Altenburg (1753 – †31 V 1771),
FM Carl Fürst de Ligne (1771 – †13 XII 1814),
FM Laval Nugent von Westmeath (1815 – †21 VIII 1862),
FML Joseph Karl Ignaz Martini von Nosedo (1862 – †28 XII 1868),
FZM Joseph von Jablonski del Monte Berico (1869 – †1 II 1876),
FZM Joseph von Ringelsheim (1876 - †2 VI 1893),
FML Joseph von Watteck (1895 – †22 X 1896),
FZM Hans Daniel Matthias von der Schulenburg (1897 – †2 V 1898),
FZM Ferdinand Fiedler (1898 – †18 II 1910),
generał piechoty Franz Schoedler (od 1910)^[1].

Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]

Komendanci pułku

płk Peter Alfons Fusko von Mathalony (1808^[2] – 22 VII 1809 mianowany generałem majorem^[9])
płk Johann Baptist De Meys (1810^[3] – 1812)
płk Friedrich Mumthe von Heldenfels (1813 – )
płk Anton Edler von Nagy (1873)
płk Julian von Krynicki (1876 – 1878 → komendant 37 Brygady Piechoty)
płk Antoni von Dylewski (1889 – XII 1893 → komendant 37 Brygady Piechoty)
płk Stanisław Ocetkiewicz von Julienhort (XII 1893 – 1 V 1898 → stan spoczynku)
płk Wilhelm Schlemüller (1898 – 1901 → komendant 33 Brygady Piechoty)
płk Robert Altmann (1901 – 1906 → komendant 23 Brygady Piechoty)
płk Karl von Rosner (1906 – 1910 → komendant 51 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
płk Hugo Anton Reymann (1910 – 1913 → komendant 20 Brygady Piechoty^[1])
płk Edmund Edler von Rabl (1913 – 1914^[1])
płk Alexander Brunfaut (1915 – 1916 → komendant 11 Brygady Piechoty)
płk Achilles von Philipovich (1916 – 1917 → komendant 60 Brygady Piechoty)

Oficerowie

ppłk Ottokar Gauglitz
ppłk Adam Pirgo
kpt. Aleksander Janicki
kpt. Karol Krauss
kpt. rez. Jan Kuciel
por. Józef Witoszyński
por. rez. Jakub Hanus
por. rez. Władysław Kalkus
por. rez. Władysław Krzyżanowski
por. rez. Józef Lax
por. rez. Piotr Sosialuk
por. rez. Marian Zygmunt Wołodkowicz de Radwan^[a]
ppor. Stanisław Springwald (do 1889 → IR 15)
ppor. Constantin von Wurzbach
ppor. rez. Juliusz Albinowski
ppor. rez. Feliks Joszt
ppor. rez. Sylwester Kruczkowski
ppor. rez. Rudolf Ksander
ppor. rez. Bronisław Laskownicki (1888–1897 → LIR Krakau Nr. 16)
ppor. rez. Jan Minczakowski
ppor. rez. Julian Stelmachów
ppor. rez. Zygmunt Szewera^[b] (Srebrny Medal Waleczności 2 klasy^[13])
ppor. rez. Seweryn Wilimowski
ppor. rez. Edward Zegarski
starszy lekarz Franciszek Bałaszeskul
Karol Roll (wieloletni kapelmistrz)^[14]^[8]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Marian Zygmunt Wołodkowicz de Radwan ur. 1 kwietnia 1890, kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego^[10]^[11].
↑ Zygmunt Szewera (1890–1979), podporucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kapitan Armii Krajowej. Jego imię i nazwisko nosi jedna z ulic w Tarnobrzegu^[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 438.
↑ ^a ^b Militär-Almanach 1808 ↓, s. 148.
↑ ^a ^b Schematismus 1810 ↓, s. 149.
↑ Militär-Almanach 1811 ↓, s. 138.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 103.
↑ Glen Jewison, Jorg C. Steiner: Infanterie-Regimenter 1 - 102 as at July 1914.. [dostęp 2010-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)]. (ang.).
↑ Marian Hełm-Pirgo: Początki kartografii wojskowej w Polsce Odrodzonej (1918–1920). Nowy Jork: Polski Instytut Naukowy w Ameryce, 1971, s. 17-18.
↑ ^a ^b 40-letni jubileusz kapelmistrza. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 9, 28 października 1905.
↑ Schmidt-Brentano 2006 ↓, s. 33.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 243.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 253, 959.
↑ Bogusław Szwedo: Wpisani w historię miasta : Tarnobrzeski Słownik Biograficzny. T. 1. Tarnobrzeg: Wydawnictwo ARMORYKA, 2013, s. 204-209. ISBN 978-83-7950-071-0..
↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 281, 545.
↑ 25-letni jubileusz lwowskiego kapelmistrza. „Nowości Illustrowane”. Nr 19, s. 8, 6 maja 1905.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Militär-Almanach Nr XIX. Schematismus der Kais. Königl. Armée auf das Jahr 1808. Wien: 1808. (niem.).
Schematismus der Osterreichisch Kaiserlichen Armée für das Jahr 1810. Wien: 1810. (niem.).
Militär-Almanach Nr XXI. Schematismus der Osterreichisch Kaiserlichen Armée für das Jahr 1811. Wien: 1811. (niem.).
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wien: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.).
Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wien: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.).
Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wien: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wien: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
Antonio Schmidt-Brentano: Kaiserliche und k.k. Generale (1618-1815). Wien: Österreichisches Staatsarchiv, 2006.
Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914
Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner

[12] Marian Zygmunt Wołodkowicz de Radwan ur. 1 kwietnia 1890, kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego^[10]^[11].

[14] Zygmunt Szewera (1890–1979), podporucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kapitan Armii Krajowej. Jego imię i nazwisko nosi jedna z ulic w Tarnobrzegu^[12].

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1914438-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 438.

[CITEREFMilitär-Almanach1808148-2] Militär-Almanach 1808 ↓, s. 148.

[CITEREFSchematismus1810149-3] Schematismus 1810 ↓, s. 149.

[CITEREFMilitär-Almanach1811138-4] Militär-Almanach 1811 ↓, s. 138.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1914103-5] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 103.

[6] Glen Jewison, Jorg C. Steiner: Infanterie-Regimenter 1 - 102 as at July 1914.. [dostęp 2010-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)]. (ang.).

[7] Marian Hełm-Pirgo: Początki kartografii wojskowej w Polsce Odrodzonej (1918–1920). Nowy Jork: Polski Instytut Naukowy w Ameryce, 1971, s. 17-18.

[NI1905-44-8] 40-letni jubileusz kapelmistrza. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 9, 28 października 1905.

[CITEREFSchmidt-Brentano200633-9] Schmidt-Brentano 2006 ↓, s. 33.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923243-10] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 243.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934253,_959-11] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 253, 959.

[13] Bogusław Szwedo: Wpisani w historię miasta : Tarnobrzeski Słownik Biograficzny. T. 1. Tarnobrzeg: Wydawnictwo ARMORYKA, 2013, s. 204-209. ISBN 978-83-7950-071-0..

[CITEREFRanglisten1918281,_545-15] Ranglisten 1918 ↓, s. 281, 545.

[16] 25-letni jubileusz lwowskiego kapelmistrza. „Nowości Illustrowane”. Nr 19, s. 8, 6 maja 1905.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[b]

[13]

[14]

[10]

[11]

[12]

Dywizje piechoty	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 OK 14 15 16 17 18 19 20 H 21 OK 22 OK 23 H 24 25 26 OK 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 H 38 H 39 H 40 H 41 H 42 H 43 OK 44 OK 45 OK 46 OK 47 48 49 50 51 H 52 53 54 55 56 56 OK 57 58 59 60 61 62 63 64 H 70 H 71 72 73 74 H 81 90 91 92 93 94 95 PR 106 PR 155 H
Brygady piechoty	3 4 5 6 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 OK 26 OK 27 28 29 30 31 32 33 34 37 38 39 H 40 H 41 OK 42 OK 43 OK 44 OK 45 H 46 H 47 48 49 50 51 OK 52 OK 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 H 74 H 75 H 76 H 77 H 78 H 79 H 80 H 81 H 82 H 83 H 84 H 85 OK 86 OK 87 OK 88 OK 89 OK 90 OK 91 OK 92 OK 94 96 97 98 121 122
Brygady górskie	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Pułki cesarskiej i królewskiej Armii	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 110 121 112 123 114 125 116 127 118 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139
Pułki piechoty bośniacko-hercegowińskiej	1 2 3 4
Pułki cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37
Pułki królewsko-węgierskiej Obrony Krajowej	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
Tyrolskie pułki strzelców cesarskich	Tyrolski Pułk Strzelców Cesarskich 1 2 3 4
Pułki strzelców krajowych	I II III
Bataliony strzelców polowych	1 2 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13 16 17 19 20 21 22 23 24 25 28 29 30 31 32
Pułki piechoty Legionów Polskich	1 2 3 4 5 6 7