3 Dywizja Strzelców Polskich (WP na Wschodzie)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. Gustaw Ostapowicz |
| Działania zbrojne | |
| Wojna domowa w Rosji | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
3 Dywizja Strzelców Polskich (3 DSP) – wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego na Wschodzie.
3 Dywizja Strzelców Polskich została sformowana jesienią 1917 roku w Jelni, w składzie I Korpusu Polskiego w Rosji[1]. 18 sierpnia 1917 roku do Dowództwa 2 Kaukaskiej Dywizji Grenadierów we wsi Łowcowicze przybył generał Józef Leśniewski wraz z kilkuosobową grupą oficerów celem przejęcia majątku dywizji[2]. 11 lutego 1918 roku dywizja wyruszyła z Jelni i 2 marca przybyła do Żłobina. W czasie przemarszu dywizja poniosła trudne do oszacowania straty[3].
Skład organizacyjny[edytuj | edytuj kod]
W nawiasach podano nazwy repolonizowanych oddziałów armii rosyjskiej.
- Dowództwo 3 Dywizji Strzelców Polskich (2 Kaukaska Dywizja Grenadierów, ros. 2-я Кавказская гренадерская дивизия)
- 9 pułk strzelców polskich (23 Manglisski Pułk Piechoty, ros. 23-й гренадерский Манглисский полк)
- 10 pułk strzelców polskich (24 Nawtługski Pułk Piechoty, ros. 24-й гренадерский Навтлугский полк)
- 11 pułk strzelców polskich (703 Suramski Pułk Piechoty, ros. 703-й гренадерский Сурамский полк → Surami)
- 12 pułk strzelców polskich (704 Rioński Pułk Piechoty, ros. 704-й гренадерский Рионский полк)
- 3 Brygada Artylerii
- 3 dywizjon parkowy
- kompania inżynieryjna
- tabor dywizyjny
- 1 lazaret 3 Dywizji Strzelców Polskich (2 Lazaret 11 Syberyjskiej Dywizji Strzelców, ros. 2-й лазарет 11-й Сибирской стрелковой дивизии)
- oddział opatrunkowy 3 Dywizji Strzelców Polskich (rozformowany z końcem marca 1918 roku)
- 1 czołówka 14 Oddziału Czołowego (rozformowana 28 grudnia 1917 roku)
- 42 oddział epidemiczny WZZ - dr Kazimierz Parnowski
- szpital polowy PKPS (rozformowany 8 kwietnia 1918 roku)
- 72 oddział czołowy PKPS (rozformowany 8 kwietnia 1918 roku)
- 72 czołówka sanitarna PKPS
W grudniu 1917 dywizja etatowo liczyła: 320 oficerów, 29 lekarzy, 44 urzędników, 14771 żołnierzy frontowych, 2002 żołnierzy niefrontowych, około 2350 koni. Stan faktyczny wynosił odpowiednio: 329, 10, 22, 2264, 1151, ok. 1590[4]
Obsada personalna dowództwa 3 DSP[edytuj | edytuj kod]
- Dowódcy dywizji
- gen. mjr Gustaw Ostapowicz (od 5 IX 1917)
- gen. mjr Józef Leśniewski (IX – XII 1917)
- gen. mjr Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański (od 10 XII 1917[5])
- Zastępca dowódcy dywizji
- gen. Adolf Kuczewski[6]
- Szef sztabu
- ppłk Julian Kobyłecki[6]
- Szefowie intendentury
- ppłk Lassotowicz
- płk Józef Wencel
- Naczelni lekarze dywizji
- dr Rudziński (cz.p.o. od 1 X 1917)
- płk dr Michał Niedźwiecki (do 13 III 1918[a])
- dr Żołądkowski
- Naczelni lekarze Oddziału Opatrunkowego 3 DSP
- dr Edmund Boczkowski
- dr Tadeusz Sroczyński
- Naczelni lekarze 1 Lazaretu 3 DSP
- ppłk dr Jan Świątecki
- płk dr Kazimierz Kardaszewicz (V - VII 1918)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Płk dr Michał Niedźwiecki został przez dowódcę I Korpusu Polskiego usunięty ze stanowiska naczelnego lekarza dywizji za to, że w czasie marszu z Jelni do Żłobina, wbrew rozkazowi dowódcy dywizji, pojechał do Moskwy zamiast do Mińska. → Adrian Konopka, Służba zdrowia ..., s. 60.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 154.
- ↑ Adrian Konopka, Służba zdrowia ..., s. 51.
- ↑ Adrian Konopka, Służba zdrowia ..., s. 56, 59.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 171.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 246.
- ↑ a b Jarno 2020 ↓, s. 229.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1921.
- Witold Jarno: Przemarsz 3 Dywizji Strzelców Polskich z Jelni do Żłobina w lutym 1918 roku. W: Oblicza wojny. Tadeusz Grabarczyk (red.) Magdalena Pogońska-Pol (red.). T. 2: Armia kontra natura. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020. ISBN 978-83-8220-057-7.
- Adrian Konopka, Służba zdrowia 3 Dywizji Strzelców Polskich I Korpusu Polskiego (sierpień 1917 - maj 1918), Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska w Białymstoku nr 12, Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, Białystok 1998, ISSN 1230-9338.
- Polskie formacje wojskowe w Rosji 1914-1920 w świetle dokomentów CAW. archiwumcaw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. dostęp 11.10.2008