57 Pułk Piechoty (austro-węgierski)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1689 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Tradycje | |
| Święto |
27 czerwca |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
_in_Dienstadjustierung.png)
57 Galicyjski Pułk Piechoty Księcia Fryderyka Saksońskiego Kobursko-Saalfeldzkiego[1] (niem. Infanterieregiment Prinz zu Sachsen-Coburg-Saalfeld Nr.57[2]) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia pułku
[edytuj | edytuj kod]Pułk został utworzony w 1689[3][4]. Swoje święto pułk obchodził 27 czerwca w rocznicę bitwy pod Oświęcimiem stoczonej w 1866[1][4]. Okręg uzupełnień nr 57 Tarnów na terytorium 1 Korpusu[4]. Kolory pułkowe: wyłogi i patki bladoróżowe, guziki złote[5].
Garnizony pułku
[edytuj | edytuj kod]W 1873 roku komenda pułku mieściła się w Wiedniu, natomiast batalion zapasowy oraz batalion uzupełnień w Tarnowie.
W latach 1900–1914 sztab pułku razem z 3. i 4. batalionem stacjonował w Tarnowie, 1. batalion w Bochni, natomiast 2. batalion w 1908 roku został detaszowany z Tarnowa do Travnika, a następnie do Zenicy w Bośni[4].
Pułk w I wojnie światowej
[edytuj | edytuj kod]W przededniu I wojny światowej pułk etatowo niewielki sztab, cztery bataliony po cztery kompanie. Kompania piechoty czasu wojny składała się z czterech plutonów i liczyła około 250 żołnierzy i 5 oficerów. Na szczeblu pułku występowały także cztery oddziały karabinów maszynowych (w każdym 1 oficer i 36 szeregowych) i pluton pionierów. W sumie pułk liczył około 4600 żołnierzy[6].
W tym czasie pułk wchodził w skład 24 Brygady Piechoty należącej do 12 Dywizji Piechoty[7][8].
Skład narodowościowy w 1914 roku: 91% – Polacy, 9% – inne narodowości[9].
Wykorzystując doświadczenia wojenne, w cesarsko-królewskiej armii wspólnej rozpoczęto wprowadzać nowe rozwiązania organizacyjne. W nowej strukturze pułk miał posiadać trzy bataliony, kompanię karabinów maszynowych (8 ckm), kompanię techniczną i kompanię pionierów[10]. W ramach tak zwanej „reformy Conrada”, pułk przekazał jeden batalion do 13 pułku piechoty[11][12].
W czasie I wojny światowej żołnierze pułku brali udział w walkach z Rosjanami w Galicji na przełomie 1914 i 1915 roku. W listopadzie 1914 roku, w czasie jesiennej ofensywy austro-węgierskiej na Królestwo Kongresowe, pułk brał udział w walkach w okolicach Nowej Słupi. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych nr: 314 w Bochni, 315 w Krzeczowie, 74 w Szymbarku oraz na cmentarzu katolickim w Nowej Słupi.
Szefowie pułku
[edytuj | edytuj kod]Kolejnymi szefami pułku byli:
- FML Albrecht III von Sachsen-Coburg (1689 – †6 VIII 1699),
- FML Aleksander Feliks Jabłonowski (1853–1857),
- Fryderyk Franciszek II, wielki książę Meklemburgii i Schwerinu (1857–1883),
- książęta Saksonii-Coburg-Saalfeld (1888–1918). Od 1902 roku szefem pułku był tytularny generał kawalerii Ferdynand Filip Maria August Rafael książę Sachsen-Coburg und Gotha.
W latach 1857–1873 drugim szefem pułku był FML Ferdynand Aleksander von Simbschen[4].
Żołnierze
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy pułku
- płk Wilhelm Ritter von Görtz (1873)
- płk Heinrich Watzka (1903)
- płk Hugo Ubaldini (1904–1905)
- płk Josef Ritter von Gutter (1906–1908)
- płk Emil Gołogórski (1909–1911)
- płk Josef Dostal (1912–1914[4])
- płk Juliusz Bijak (1 III – 15 IX 1914)
- Oficerowie i podoficerowie
- płk Ferdynand Küttner (1912–1918)
- płk Iwan Maksymowycz
- kpt. aud. Ludwik Izierski (do 1913)
- kpt. Bolesław Menderer
- kpt. Ludwik Eugeniusz Stankiewicz
- Egon Busek
- por. Tytus Obłaza[13]
- por. Jan Palewicz[13]
- por. Wilhelm Popelka
- por. rez. Stanisław Hojnowski[14]
- por. rez. Bronisław Kuśnierz
- por. rez. Jan Matuszek
- por. rez. Feliks Ruczka
- por. rez. Benedykt Serafin
- por. rez. Antoni Stawarz
- por. rez. Ignacy Żabnieński
- ppor. Ludwik Dujanowicz
- ppor. rez. Tadeusz Klimecki
- ppor. rez. Norbert Wieliczker
- ppor. rez. Tadeusz Wrześniowski
- ppor. rez. Stanisław Ziołowski
- kad. rez. Józef Zachara
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nowakowski 1992 ↓, s. 81.
- ↑ Pułki piechoty 1–102; luty 1914 ↓, regiment.
- ↑ Pułki piechoty 1–102; luty 1914 ↓, daty powstania.
- ↑ a b c d e f Schematismus 1914 ↓, s. 492.
- ↑ Jung 2020a ↓, s. 35.
- ↑ Jung 2020a ↓, s. 37.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 81.
- ↑ Nowakowski 1992 ↓, s. 14.
- ↑ Pułki piechoty 1‒102; lipiec 1914 ↓, skład narodowościowy.
- ↑ Jung 2020b ↓, s. 13.
- ↑ Jung 2020b ↓, s. 14.
- ↑ Piechota austro-węgierska 1914–1918 ↓, pułki 103–139.
- ↑ a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 642.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 643.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Glenn Jewison, Jörg C. Steiner: Austro-Hungarian Army – Infantry Regiments 1914. [w:] Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 [on-line]. austro-hungarian-army.co.uk/. [dostęp 2025-10-16]. (ang.).
- Glenn Jewison, Jörg C. Steiner: Austro-Hungarian Army – Infantry Regiments 1914 – Nationality. [w:] Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 [on-line]. austro-hungarian-army.co.uk/. [dostęp 2025-10-16]. (ang.).
- Glenn Jewison, Jörg C. Steiner: Austro-Hungarian Infantry Development 1914-1918: The organisation and wartime history of the Austro-Hungarian Infantry 1914-1918. [w:] Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 [on-line]. austro-hungarian-army.co.uk/. [dostęp 2025-10-23].
- Peter Jung: Armia austro-węgierska w I wojnie światowej 1914–1916. T. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2020. ISBN 978-83-8178-241-8.
- Peter Jung: Armia austro-węgierska w I wojnie światowej 1916–1918. T. 2. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2020. ISBN 978-83-8178-242-5.
- Michael R. Lorenz, Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900 - 1914
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.).
- Tomasz Nowakowski: Armia austro-węgierska 1908–1918. Warszawa: Fenix editions, 1992. ISBN 83-900217-4-9.
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.).
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
- Polegli na ziemiach polskich z K.u.K. Infanterie Regiment Nr 57. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].
