6 Pułk Litewski Przedniej Straży
| ||
Historia | ||
Państwo | ![]() | |
Sformowanie | 1792 | |
Rozformowanie | 1794 | |
Tradycje | ||
Rodowód | 2 Pułk Ułanów Nadwornych | |
Dowódcy | ||
Pierwszy | Jakub Azulewicz | |
Ostatni | Achmatowicz | |
Działania zbrojne | ||
Powstanie kościuszkowskie | ||
Organizacja | ||
Dyslokacja | Stanowiska[1]: Kobryń Łomna (grudzień 1792) Janów | |
Rodzaj wojsk | Jazda |

6 Pułk Litewski Przedniej Straży – oddział jazdy armii Wielkiego Księstwa Litewskiego wojska I Rzeczypospolitej.
Spis treści
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Sformowany w maju 1792 z 2 Pułku Ułanów Nadwornych[1]. Znany wcześniej jako Pułk Tatarski Jakuba Azulewicza albo 1 Pułk Tatarski.
Status nadwornych oddziałów królewskich regulowały uchwały sejmowe z 1776 roku[2]:
![]() |
W lutym 1777 roku, według etatu pułk ułanów w trzech szwadronach miał liczyć 411ludzi, a faktycznie liczył 269 [3].
Ustalenia te zmieniła uchwała Sejmu Czteroletniego z 3 września 1789 roku[2]:
![]() |
Ostateczne rozwiązanie milicji nadwornych nastąpiło na sejmie 15 maja 1792 roku[2]:
![]() |
We wrześniu 1792 roku pułk etatowo liczył 411 głów, a faktycznie służyło 407 żołnierzy. W dniu 31 marca 1794 roku pułk liczył według etatu 612 ludzi, a faktycznie 465[4].
Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]
Etatową obsadę oficerską normował etat stutysięczny wojska, według którego w pułku powinni się znajdować: pułkownik, podpułkownik, dwóch majorów, kwatermistrz, audytor, dwóch adiutantów, czterech rotmistrzów z chorągwiami, czterech rotmistrzów sztabowych, ośmiu poruczników, ośmiu chorążych[5]. Większość stanowili Tatarzy. Było ich około 73 %[6].
Pułkownicy:
- Abraham Skirmont (-1775)[3]
- Jakub Azulewicz (1775-poległ 11 sierpnia 1794 w obronie Wilna)
- Achmatowicz[1]
Bitwy i potyczki[edytuj | edytuj kod]
Jego żołnierze walczyli pod Wilnem (11 sierpnia 1794)[1].
Sztandar pułku[edytuj | edytuj kod]
Sztandar pułku był przechowywany w meczecie w Studziance (tam również na cmentarzu muzułmańskim (mizarze) był grób płk. Azulewicza). W 1915 wycofujące się z Królestwa Polskiego wojska rosyjskie spaliły drewniany meczet[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Gembarzewski 1925 ↓, s. 15.
- ↑ a b c Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 242.
- ↑ a b Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 243.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 244.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 163.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 245.
- ↑ Przegląd Tatarski nr 2/2009 s. 8
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki: Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sztab, kawaleria, artyleria, wojska inżynieryjne i piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-239-4.
- Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.
- Leonard Ratajczyk, Jerzy Teodorczyk: Wojsko powstania kościuszkowskiego w oczach współczesnych malarzy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07090-3.
|
|