8 Pułk Strzelców Konnych (II RP)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ten artykuł dotyczy 8 Pułku Strzelców Konnych (II RP). Zobacz też: 8 Pułk Strzelców Konnych.
8 Pułk Strzelców Konnych
Ilustracja
Historia
Państwo  II Rzeczpospolita
Sformowanie 1921
Rozformowanie 1939
Nazwa wyróżniająca Pomorskich[1]
Patron nie posiadał
Tradycje
Święto 12 czerwca
Nadanie sztandaru 1924
Kontynuacja 1 Lęborski batalion zmechanizowany im. gen. Jerzego Jastrzębskiego
Dowódcy
Ostatni płk dypl. Jerzy Jan Jastrzębski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja Chełmno
Rodzaj sił zbrojnych wojsko
Rodzaj wojsk kawaleria
Podległość Okręg Korpusu Nr VIII
XV Brygada Kawalerii
Brygada Kawalerii „Toruń”
Brygada Kawalerii „Bydgoszcz”
Pomorska Brygada Kawalerii
Pułk walczył w składzie PBK
Członek grupy rekonstrukcyjnej 8 PSK w czasie pokazów
Członek grupy rekonstrukcyjnej w mundurze ułana 8 PSK
Członek grupy rekonstrukcyjnej w mundurze oficera 8 PSK

8 Pułk Strzelców Konnych (8 psk) – oddział kawalerii Wojska Polskiego II RP.

Historia pułku[edytuj | edytuj kod]

8 pułk strzelców konnych został sformowany w 1921 roku, w garnizonie Chełmno, a jego kadra szwadronu zapasowego we Włocławku. W latach 1921-1924 był jednostką jazdy dywizyjnej, podporządkowaną dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu, a pod względem wyszkolenia dowódcy VII Brygady Jazdy.

W kwietniu 1924 roku wraz z pozostałymi pułkami strzelców konnych przeformowany został w oddział kawalerii samodzielnej i podporządkowany dowódcy nowo powstałej XV Brygady Kawalerii.

W marcu 1929 roku pułk podporządkowany został dowódcy Brygady Kawalerii „Toruń”, która w 1934 roku przemianowana została na Brygadę Kawalerii „Bydgoszcz”, a 1 kwietnia 1937 roku na Pomorską Brygadę Kawalerii.

 Osobny artykuł: Święta wojskowe w Polsce.

19 maja 1927 roku minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 29 września, jako datę święta pułkowego[2]. 6 czerwca 1928 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zmienił datę święta pułkowego 8 psk z dnia 29 września na dzień 12 czerwca[3].

W kampanii wrześniowej 1939 walczył w składzie Pomorskiej Brygady Kawalerii (Armii „Pomorze”). Wziął udział w bitwie nad Bzurą, walczył pod Ozorkowem (12 września). Jeden szwadron przebił się do Warszawy, bronił stolicy w rejonie Dolnego Mokotowa.

Kadra pułku[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy pułku
  • ppłk / płk kaw. Aleksander I Wasilewski (29 IX 1921 - 17 VII 1925 → zastępca dowódcy 3 psk[4])
  • ppłk kaw. Witold Walicki (p.o. 17 VII 1925 - 23 V 1927 → komendant Miasta Łódź[5])
  • płk SG Bronisław Wzacny (23 V 1927 - 28 I 1931 → Rejonowy Inspektor Koni w Kaliszu[6])
  • ppłk kaw. Władysław II Müller (28 I 1931 - 7 VI 1934 → w stan spoczynku z dniem 31 VIII 1934[7])
  • płk dypl. Jerzy Jan Jastrzębski (7 VI 1934[8] - VIII 1939)
Zastępcy dowódcy pułku (od 1938 roku - I zastępca dowódcy)
  • ppłk Wacław I Wysocki (od 1 X 1922[9][a])
  • płk Mikołaj Karatiejew (do 17 VI 1925 → zastępca dowódcy 20 puł[b])
  • ppłk tyt. płk Jan Bronikowski (od 17 VI 1925[c])
  • mjr Andrzej Paweł Kunachowicz (1928)
  • mjr dypl. kaw. Medard Cibicki (31 III 1930 - 30 IX 1931 → stan spoczynku)
  • mjr / ppłk kaw. Marian Skrzynecki (3 VIII 1931 - 8 IV 1937 → I zastępca dowódcy 7 puł)
  • ppłk Jerzy Janusz Staniszewski (1939)
Kwatermistrzowie pułku (od 1938 roku - II zastępca dowódcy)
  • mjr kaw. Tadeusz Tułasiewicz (od 26 IV 1928[10])
  • mjr kaw. Stanisław Szeliski (do 1937)
  • mjr kaw. Czesław Święcicki (1937 - IX 1939)
Oficerowie pułku
Obsada personalna pułku 1 września 1939 roku
  • dowódca pułku - płk dypl. kaw. Jerzy Jan Jastrzębski †24 IV 1944 Venafro
  • zastępca dowódcy - ppłk kaw. Jerzy Janusz Staniszewski †1940 Katyń
  • kwatermistrz - mjr Czesław Święcicki
  • adiutant - rtm. Stanisław Siedlecki
  • oficer ordynansowy - ppor. rez. Antoni Ike-Duninowski
  • oficer informacyjny - por. Emil Stefan Rosywać †17 VI 1940 Vancourt na płn. od Lunéville
  • oficer broni gazowej - por. Emil Stefan Rosywać ( podwójne stanowisko ?)
  • dowódca szwadronu gospodarczego - por. rez. Janusz Mały
  • szef szwadronu - st. wachm. Mankiewicz
  • oficer żywnościowy - por. Stanisław Michał Lindner
  • oficer gospodarczy (płatnik) - por. Stanisław Wójcik
  • lekarz medycyny - kpt. dr med. Jan Kryska
  • lekarz weterynarii - mjr lek. wet. Bohdan Janczyczyński
  • dowódca taborów - rtm. Edmund Edward Radajewski
  • kapelan - ks. kapelan rez. Józef Bigus
  • szef kancelarii - NN

1 szwadron

  • dowódca szwadronu - por. Stanisław Dworecki
  • dowódca I plutonu - ppor. Julian Janas †1940 Charków
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Konrad Józef Lesiński †11 IX 1939 rej. Chociszew-Ozorków
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Jan Marian Dąbski
  • szef szwadronu - wachm. Stanisław Wojciechowski

2 szwadron

  • dowódca szwadronu - rtm. Stanisław Wiśniewski †18 IX 1939 Kutno
  • dowódca I plutonu - ppor. Bolesław Patrycy Wierzbowski
  • dowódca II plutonu - pchor. rez. Jerzy Gniazdowski
  • dowódca III plutonu - pchor. / ppor. Zdzisław Rogala 3 IX 1939 Topolno
  • szef szwadronu - wachm. Józef Płotnicki

3 szwadron

  • dowódca szwadronu - rtm. Antoni Pacewicz
  • dowódca I plutonu - ppor. rez. Zdzisław Kazimierz Czernik 3 IX 1939 Poledno
  • dowódca II plutonu - pchor. / ppor. Jan Zawiślak 3 IX 1939 Poledno
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Michał Szajewski
  • szef szwadronu - wachm. Feliks Fredyk

4 szwadron

  • dowódca szwadronu - por. Władysław Andrzej Piszczkowski
  • dowódca I plutonu - ppor. Roman Marceli Bąk (Bąkowski)
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Wacław Dziliński †11 IX 1939 rej. Chociszew-Ozorków
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Tadeusz Krzymuski †18 III 1946 Bolonia
  • szef szwadronu - wachm. Feliks Ratajczak

szwadron ciężkich karabinów maszynowych

  • dowódca szwadronu - rtm. Kazimierz Zubicki †3 IX 1939 Luszkowo
  • dowódca I plutonu - ppor. Zygmunt Gniazdowski
  • dowódca II plutonu - ppor. Kazimierz Antoni Natoński
  • dowódca III plutonu - wachm. Jan Czernik
  • szef szwadronu - wachm. Józef Wiejaczko

szwadron kolarzy

  • dowódca szwadronu - por. kaw. Czesław Andrzej Begale (ur. 31 V 1910, †23 I 1943 Oflag II C Woldenberg
  • dowódcy plutonów - NN
  • szef szwadronu - wachm. Jan Bromka

pluton łączności

  • dowódca - por. rez. Stanisław Zawistowski

pluton przeciwpancerny

  • dowódca - por. Edmund Żak †11 IX 1939 rej. Chociszew-Ozorków

Symbole pułku[edytuj | edytuj kod]

Odznaka pamiątkowa
17 września 1927 roku generał dywizji Daniel Konarzewski w zastępstwie Ministra Spraw Wojskowych zatwierdził „wzór pamiątkowej odznaki pułkowej 8 Pułku Strzelców Konnych”[11]. Odznaka o wymiarach 44x44 mm ma kształt krzyża maltańskiego, którego ramiona pokryte są emalią oliwkową z białym obrzeżem i złotymi krawędziami. Pośrodku nałożone emaliowane na niebiesko koło w otoku złotego wieńca laurowego, na którym wpisano numer i inicjały „8 SK”. Odznaka oficerska, dwuczęściowa, wykonana w srebrze i emaliowana. Wykonawcą odznaki był Józef Michrowski z Warszawy[12].

Barwy pułku:
Prop 8psk 1.png proporczyk - szmaragdowo-biały z żyłką chabrową pośrodku.

Otok biały.png Czapka rogatywka – otok biały[13].

Spod 2pszw.png Szasery ciemnogranatowe, lampasy białe, wypustka biała

Prop dow 8psk.png proporczyk dowództwa w 1939

Prop 1szw 8psk.png proporczyk 1 szwadronu w 1939

Prop 2szw 8psk.png proporczyk 2 szwadronu w 1939

Prop 3szw 8psk.png proporczyk 3 szwadronu w 1939

Prop 4szw 8psk.png proporczyk 4 szwadronu w 1939

Prop 5szwckm 8psk.png proporczyk 5 szwadronu ckm w 1939

Prop plutlaczn 8psk.png proporczyk plutonu łączności w 1939

Żurawiejka

Choć najmłodszy z naszej broni
po mistrzowsku zawsze goni.
Lance do boju, szable w dłoń ...
"Ósmy" Strzelców – to nie treny,
wyścigowcy i sportsmeny,
Lance do boju, szable w dłoń ...
Słuchaj: striełcy my z Syberii
sławni z szarż, burd i brewerii.
Lance do boju, szable w dłoń ...

Nawiązania[edytuj | edytuj kod]

Siedziba, otoczenie i żołnierze pułku zostali przedstawieni w odc. 6 serialu telewizyjnego Pogranicze w ogniu.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Wacław Wysocki urodzony 25 września 1877 roku figurował w ewidencji wojskowej jako Wacław I Wysocki w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko. Wacław I Wysocki został 3 maja 1922 roku zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów jazdy. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 668, 675. Wacław II Wysocki urodzony 9 października 1891 roku, porucznik rezerwy lekarz, 3 Batalion Sanitarny w Grodnia, Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1143, 1234.
  2. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 64 z 17 czerwca 1925 roku, s. 323. Mikołaj Karatiejew urodzony 18 grudnia 1872 roku został zweryfikowany 3 maja 1922 roku w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów jazdy.
  3. ↑ Jan Bronikowski urodzony 1 sierpnia 1878 roku został 3 maja 1922 roku zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 43. lokatą w korpusie oficerów jazdy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 48 nazwa „8 Pułk Strzelców Konnych Pomorskich” nie została zatwierdzona przez MSWojsk..
  2. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 174.
  3. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 15 z 6 czerwca 1928 roku, poz. 175.
  4. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 74 z 17 lipca 1925 roku, s. 388.
  5. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 146.
  6. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 13.
  7. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 143.
  8. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 160.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 7 października 1922 roku, s. 759.
  10. ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 48.
  11. ↑ Rozkaz L. G.M. 30605/26 I. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 26 z 17 września 1927 roku, poz. 3262.
  12. ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 222.
  13. ↑ Dziennik Rozkazów MS Wojsk. nr 6 z 24 lutego 1928 roku

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
  • "Almanach oficerski": praca zbiorowa, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1923
  • "Księga jazdy polskiej": pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1993
  • "Pomorska Brygada Kawalerii" Stanisław Krasucki, Wydawnictwo Redakcji Historyczno-Wojskowej Oficyny Wydawniczej "Ajaks", ​ISBN 83-85621-59-8​, Pruszków 1994
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=8_Pułk_Strzelców_Konnych_(II_RP)&oldid=54072346”