AMELX

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

AMELXgen kodujący u człowieka białko będące izoformem X amelogeniny, AMELX (amelogenin, X isoform)[1][2].

Amelogenina to rodzaj białka znajdującego się w macierzy pozakomórkowej, u człowieka kodujące ją geny znajdują się zarówno na chromosomach X, jak i Y. Gen AMELX położony na chromosomie X koduje jeden z izoformów tego białka – amelogeninę X. Uczestniczy ona w procesie amelogenezy, polegającym na tworzeniu się szkliwa zębów. W efekcie alternatywnego splicingu powstają różniące się od siebie warianty transkrypcyjne, które kodują różne izoformy[3][4].

Funkcja[edytuj | edytuj kod]

AMELX zaangażowany jest w proces biomineralizacji podczas rozwoju szkliwa zębów[5]. Gen ten koduje białko współpracujące z białkami związanymi z amelogeniną (amelogenesis-related proteins) w mineralizacji szkliwa zębowego.

Znaczenie kliniczne[edytuj | edytuj kod]

Mutacje genu AMELX mogą skutkować zaburzeniem zwanym amelogenesis imperfecta, w którym dochodzi do nakładania się defektów szkliwa powstających dzięki czynników genetycznym i środowiskowym[6]. Wykazano, że u myszy znokautowanych pod względem genu AMELX rozwija się źle zorganizowane i hipoplastyczne szkliwo[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Entrez Gene: amelogenin (amelogenesis imperfecta 1.
  2. Michael Beyeler i inni, Identification of a fibronectin interaction site in the extracellular matrix protein ameloblastin, t. 316, Elsevier, 2010, s. 1202-1212, DOI10.1016/j.yexcr.2009.12.019 (ang.).
  3. AceView: Gene:AMELX, a comprehensive annotation of human, mouse and worm genes with mRNAs or ESTsAceView.. National Center for Biotechnology Information, United States National Institutes of Health.
  4. Salido EC, Yen PH, Koprivnikar K, Yu LC, Shapiro LJ. The human enamel protein gene amelogenin is expressed from both the X and the Y chromosomes. „American Journal of Human Genetics”. 50 (2), s. 303–316, 1992-02. PMID: 1734713. PMCID: PMC1682460. 
  5. Gibson CW, Yuan ZA, Hall B, Longenecker G, Chen E, Thyagarajan T, Sreenath T, Wright JT, Decker S, Piddington R, Harrison G, Kulkarni AB. Amelogenin-deficient mice display an amelogenesis imperfecta phenotype. „The Journal of Biological Chemistry”. 276 (34), s. 31871–5, Aug 2001. DOI: 10.1074/jbc.M104624200. PMID: 11406633. 
  6. Wright JT. The molecular etiologies and associated phenotypes of amelogenesis imperfecta. „American Journal of Medical Genetics. Part A”. 140 (23), s. 2547–55, 2006-12. DOI: 10.1002/ajmg.a.31358. PMID: 16838342. PMCID: PMC1847600. 
  7. Li Y, Suggs C, Wright JT, Yuan ZA, Aragon M, Fong H, Simmons D, Daly B, Golub EE, Harrison G, Kulkarni AB, Gibson CW. Partial rescue of the amelogenin null dental enamel phenotype. „The Journal of Biological Chemistry”. 283 (22), s. 15056-15062, 2008-05. DOI: 10.1074/jbc.M707992200. PMID: 18390542.