ARA San Juan (1983)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ARA San Juan (S-42)
Ilustracja
„San Juan” w Mar del Plata w 2007 r.
Klasa

okręt podwodny

Typ

TR1700

Historia
Stocznia

Nordseewerke, Emden Niemcy

Położenie stępki

18 marca 1982

Wodowanie

20 czerwca 1983

 Armada de la República Argentina
Wejście do służby

19 listopada 1985

Zatonął

15 listopada 2017

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


2080 ton
2280 ton

Długość

65,93 m

Szerokość

7,3 m

Zanurzenie

6,5 m

Zanurzenie testowe

270 m

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowy

Napęd
4 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 4940 kW (6720 KM)
1 silnik elektryczny o mocy 6600 kW (8980 KM), 1 śruba
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


15 węzłów
25 węzłów

Zasięg

12 000 Mm przy prędkości 8 węzłów na chrapach, 460 Mm przy prędkości 6 węzłów w zanurzeniu

Sensory
sonar STN Atlas CSU-3/4
radar nawigacyjny Calypso IV
Uzbrojenie
22 torpedy lub 34 miny
Wyrzutnie torpedowe

6 x 533 mm

Wyposażenie
system kierowania ogniem H.S.A. Sinbads, telefon podwodny, 2 peryskopy
Załoga

29

Multimedia w Wikimedia Commons

ARA San Juan (S-42) – okręt podwodny z lat 80. XX wieku, jedna z dwóch jednostek opracowanego w Niemczech dla Argentyny typu TR1700. Okręt zbudowano w stoczni Nordseewerke w Emden, gdzie został zwodowany 20 czerwca 1983 roku. Jednostkę przyjęto do służby w Armada de la República Argentina 19 listopada 1985 roku. Okręt zaginął na południowym Atlantyku w listopadzie 2017 roku, w związku z czym wszczęto międzynarodową operację poszukiwawczo-ratowniczą. 16 listopada 2018 roku marynarka argentyńska ogłosiła informację, że szczątki jednostki zlokalizowano na wodach Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Półwyspu Valdés na głębokości 800 m.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

ARA „San Juan” należał do niemieckiego eksportowego typu TR1700, zaprojektowanego w biurze konstrukcyjnym stoczni Nordseewerke, konkurencyjnym w stosunku do należącego do Howaldtswerke-Deutsche Werft biura Ingenieurkontor Lübeck[1]. Okręty te, znacznie większe od jednostek typu 209, charakteryzują się dużym zasięgiem umożliwiającym prowadzenie operacji morskich na otwartych wodach południowego Atlantyku i Pacyfiku[2]. Planowano budowę sześciu jednostek, z których pierwsze dwie zwodowano w Niemczech; kolejne cztery miały powstać w argentyńskiej stoczni Domecq García w Buenos Aires, jednak żadnej z nich nie ukończono[1][3].

„San Juan” został zamówiony przez rząd Argentyny 30 listopada 1977 roku i zbudowany w stoczni Nordseewerke w Emden (numer budowy 465)[4][5]. Stępkę okrętu położono 18 marca 1982 roku, a zwodowany został 20 czerwca 1983 roku[6][7].

Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]

„San Juan” był dużym okrętem podwodnym konstrukcji jednokadłubowej o długości całkowitej 65,9 metra, szerokości 7,3 metra (8,36 metra nad statecznikami) i zanurzeniu 6,5 metra[5][6]. Kadłub miał długość 47,44 metra i średnicę 7,3 metra[6]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 2080 ton (bez zbiorników balastowych), a w zanurzeniu – 2280 ton[6][a].

Okręt napędzany był na powierzchni i w zanurzeniu przez trakcyjny silnik elektryczny prądu stałego Siemens 1H4525 o mocy 6600 kW (8980 KM) przy 200 obr./min[5][8], zasilany z ośmiu baterii akumulatorów po 120 ogniw o łącznej pojemności 11 900 Ah (w ciągu czasu rozładowania wynoszącego 10 godzin)[9], ładowanych przez generatory o mocy po 1100 kW, poruszane czterema czterosuwowymi, 16-cylindrowymi silnikami wysokoprężnymi MTU 16V 652 MB80 o łącznej mocy 4940 kW (6720 KM)[5][6]. Jednowałowy i jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 15 węzłów na powierzchni i 25 węzłów w zanurzeniu (na chrapach 13 węzłów)[2][6]. Zasięg wynosił 12 000 Mm przy prędkości 8 węzłów na chrapach i 460 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu (lub 20 Mm przy prędkości maksymalnej)[10][11]. Zbiorniki mieściły maksymalnie 314 ton paliwa[6]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 270 metrów, zaś autonomiczność 30 dób[4][6].

„San Juan” wyposażony był w sześć dziobowych wyrzutni torped kalibru 533 mm, z łącznym zapasem 22 torped (lub 34 min)[6][12]. Jednostka mogła przenosić torpedy typu SST-4 lub Mark 37[12]. Na okręcie zainstalowany był automat ładowania torped, zdolny przeładować wyrzutnie w czasie 50 sekund [11][12]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radar nawigacyjny Thomson-CSF Calypso IV, telefon podwodny, system kierowania ogniem (przelicznik torpedowy) H.S.A. Sinbads, sonar STN Atlas CSU-3/4, bierne urządzenie pomiaru odległości Thomson Sintra DUUX-5 oraz bojowy system przeciwdziałania elektronicznego (ECM) Sea Sentry III[6][12]. Prócz tego okręt miał dwa peryskopy, dwie tratwy ratunkowe, ponton i kotwicę[6].

Załoga okrętu składała się z 8 oficerów oraz 21 podoficerów i marynarzy (na okręcie znajdowało się 12 rezerwowych koi dla maksymalnie 30 żołnierzy sił specjalnych)[6][b].

Służba[edytuj | edytuj kod]

19 listopada 1985 roku jednostkę pod nazwą ARA „San Juan” przyjęto do służby w Armada de la República Argentina[4][9][c]. Początkowo okręt otrzymał numer taktyczny S-34, zmieniony następnie na S-42[6].

W latach 2007–2011 „San Juan” przeszedł w krajowej stoczni CINARA w Buenos Aires remont kapitalny i modernizację, obejmującą m.in. wymianę silników, regenerację baterii akumulatorów, peryskopów i chrap[12]. W 2009 roku okręt bazował w Mar del Plata[12]. Kolejny remont, który miał przedłużyć czas operacyjnego użycia jednostki o 30 lat, „San Juan” przeszedł w 2014 roku[14][15].

Zaginięcie[edytuj | edytuj kod]

Okręt zaginął na południowym Atlantyku 15 listopada 2017 roku podczas rejsu do Mar del Plata[15]. Jego ostatnia znana pozycja to 46°44′S 60°08′W/-46,733333 -60,133333; okręt szedł wówczas z prędkością 5 węzłów kursem 15°[16]. Na pokładzie okrętu znajdowały się 44 osoby[13]. Jednostką dowodził capitán de fragata (komandor porucznik) Pedro Martín Fernández, w składzie załogi znajdowała się również pierwsza Argentynka służąca na pokładzie okrętu podwodnego – teniente de navío (kapitan) Eliana María Krawczyk, zajmująca stanowisko dowódcy działu uzbrojenia[17][18].

Władze argentyńskie rozpoczęły akcję poszukiwawczo-ratowniczą, do której zaangażowano okręty nawodne i lotnictwo, a wsparcia udzieliły także inne kraje, między innymi Stany Zjednoczone (samolot Lockheed P-3 Orion należący do NASA) i Wielka Brytania. Akcję skupiono na obszarze na wschód od Zatoki San Jorge, a następnie dalej na północ i wschód[13][19]. W początkowym okresie poszukiwania odbywały się w bardzo trudnych warunkach pogodowych[19].

17 listopada Argentyna skierowała do akcji ratowniczej wszystkie dostępne jednostki i ogłosiła, że przyjmie pomoc ze strony kolejnych państw[13]. W sobotę 18 listopada odebrano sygnały, które początkowo uznano za dowód, że „San Juan” jest na powierzchni i próbuje nawiązać łączność satelitarną z lądem, lecz ostatecznie okazało się, że sygnały te nie pochodziły z zaginionej jednostki[20][21].

20 listopada pojawiły się informacje, że amerykański samolot patrolowy P-8 Poseidon zaangażowany w akcję ratowniczą oraz dwa argentyńskie okręty nawodne wychwyciły odgłosy, które mogły pochodzić z okrętu podwodnego[21]. Wkrótce stwierdzono jednak, że odgłosy te nie pochodzą z „San Juana” i że są one najprawdopodobniej „dźwiękiem biologicznym”[22]. Fałszywymi tropami okazały się też flary dostrzeżone 21 listopada[19].

23 listopada okręt uznano za utracony, a rodziny marynarzy poinformowano o śmierci krewnych. Jako prawdopodobny moment jego utraty wskazano 15 listopada, krótko po wykryciu podwodnej eksplozji, która – jak oceniono – nastąpiła na pokładzie „San Juana”[23][24]. W następstwie utraty okrętu sędzia federalna Caleta Olivia, Marta Yáñez, wydała nakaz zabezpieczenia wszelkich dokumentów związanych z modernizacją znajdujących się w posiadaniu jej wykonawcy, przedsiębiorstwa CINARA[25].

Uczestnicy akcji ratowniczej[edytuj | edytuj kod]

Argentyńscy i amerykańscy marynarze omawiają przebieg akcji ratunkowej. W tle statek „Skandi Patagonia”

Dziennik Clarín podał następującą listę jedenastu państw biorących udział w akcji[26]:

Ponadto prezydent Rosji Władimir Putin zaproponował wsparcie akcji ratowniczej rosyjskim okrętem oceanograficznym[31].

Zlokalizowanie wraku[edytuj | edytuj kod]

16 listopada 2018 roku Armada de la República Argentina opublikowała informację, że szczątki zaginionego okrętu zlokalizowano w wodach Oceanu Atlantyckiego na wysokości Półwyspu Valdés w argentyńskiej Patagonii, na głębokości 800 metrów[32][33]. Identyfikacji okrętu dokonano dzięki zdalnie sterowanemu pojazdowi podwodnemu z amerykańskiego statku „Seabed Constructor” firmy Ocean Infinity[33].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 11, Moore 1986 ↓, s. 10, Sharpe 1988 ↓, s. 10, Sharpe 1990 ↓, s. 10, Saunders 2004 ↓, s. 11, Saunders 2009 ↓, s. 11 i Fontenoy 2007 ↓, s. 331 podają, że wyporność wynosi 2116/2264 tony, zaś Gogin 2018 ↓ podaje wyporność wynoszącą 2150/2356 ton.
  2. ↑ Podczas ostatniego rejsu na pokładzie znajdowały się 44 osoby[13].
  3. ↑ Ehlers 2013b ↓, s. 90 i Gogin 2018 ↓ podają, że okręt przyjęto do służby 18 listopada 1985 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Ehlers 2013a ↓, s. 75.
  2. ↑ a b Fontenoy 2007 ↓, s. 331.
  3. ↑ Ehlers 2013b ↓, s. 90-91.
  4. ↑ a b c Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 11.
  5. ↑ a b c d Gogin 2018 ↓.
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m Ehlers 2013b ↓, s. 90.
  7. ↑ Sharpe 1990 ↓, s. 10.
  8. ↑ Möller i Brack 2004 ↓, s. 158.
  9. ↑ a b Moore 1986 ↓, s. 10.
  10. ↑ Sharpe 1988 ↓, s. 10.
  11. ↑ a b Saunders 2004 ↓, s. 11.
  12. ↑ a b c d e f Saunders 2009 ↓, s. 11.
  13. ↑ a b c d Golowanow 2017 a ↓.
  14. ↑ Abramovich i Reyes 2017 ↓.
  15. ↑ a b Rogoway 2017 a ↓.
  16. ↑ infobae 2017 ↓.
  17. ↑ Guadalupe 2017 ↓.
  18. ↑ Tercic 2017 ↓.
  19. ↑ a b c d e Trevithick 2017 ↓.
  20. ↑ Rogoway 2017 b ↓.
  21. ↑ a b Golowanow 2017 b ↓.
  22. ↑ Molina 2017 ↓.
  23. ↑ Golowanow 2017 e ↓.
  24. ↑ t 13 2017 ↓.
  25. ↑ Niebieskikwiat 2017 b ↓.
  26. ↑ clarin 2017 ↓.
  27. ↑ a b c Golowanow 2017 c ↓.
  28. ↑ a b Werner 2017 ↓.
  29. ↑ Valiente 2017 ↓.
  30. ↑ Golowanow 2017 d ↓.
  31. ↑ Niebieskikwiat 2017 a ↓.
  32. ↑ BBC 2017 ↓.
  33. ↑ a b The Guardian 2017 ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Okręty podwodne typu TR1700
  1. ↑ a b budowa anulowana
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=ARA_San_Juan_(1983)&oldid=73387066”