Aabenraa
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Region | |||
Gmina |
Aabenraa | ||
Prawa miejskie |
1240 | ||
Populacja (2017) • liczba ludności |
| ||
Kod pocztowy |
6200 | ||
Położenie na mapie Danii | |||
Położenie na mapie Danii Południowej | |||
55°02′N 9°26′E/55,033333 9,433333 | |||
Strona internetowa |
Aabenraa (Åbenrå, niem. Apenrade, fryz. Apenrua) – miasto w Danii położone na Półwyspie Jutlandzkim. W 2017 roku zamieszkane przez 16153 osoby[1]. Jest siedzibą gminy Aabenraa w regionie Dania Południowa.
Miasto położone jest 30 km na północ od Flensburga, nad fiordem o tej samej nazwie we wschodniej części duńskiego Szlezwiku.
Wśród mieszkańców Aabenraa znaczący odsetek stanowi mniejszość niemiecka. Ważny ośrodek kulturalny mniejszości niemieckiej w Danii (m.in. gazeta „Der Nordschleswiger”, gimnazjum niemieckie).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Aabenraa otrzymało prawa miejskie w 1240 (według innych danych – w 1335[2]). Miasto posiada wielowiekowe tradycje ośrodka rybołówstwa i przemysłu rybnego. W roku 1848 miejsce pierwszych potyczek w wojnie prusko-duńskiej. W wyniku II wojny o Szlezwik w roku 1864 zostało przyłączone do Prus (i tym samym do Związku Północnoniemieckiego), a następnie stało się częścią Cesarstwa Niemieckiego.
Do Danii Aabenraa powróciło w roku 1920, po plebiscytach w Szlezwiku. Wprawdzie 55,1% mieszkańców miasta opowiedziało się za pozostaniem w Niemczech, a 44,9% za przyłączeniem do Danii, jednak zdecydowały głosy w otaczjących miasto terenach wiejskich, gdzie za Danią zagłosowało 67,7% mieszkańców[3].
W 1921 roku po powrocie do Danii miasto miało 8 tys. mieszkańców i było lokalnym ośrodkiem handlowym i uzdrowiskiem, działały tu też zakłady budowy organów. W 1960 liczyło 14,2 tys. mieszkańców i było niewielkim ośrodkiem przemysłu spożywczego (browary).
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kościół św. Mikołaja z XIII w.
- średniowieczny zamek zwany Brundlund
- domy mieszczańskie z XVIII wieku
Transport
[edytuj | edytuj kod]Aabenraa znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie trasy europejskiej E45, łączącej miasto m.in. z Flensburgiem na południu i Aarhus na północy.
Port w Aabenraa jest głębokowodnym portem (do 11 metrów głębokości), obsługującym m.in. tankowce oraz promy typu ro-ro[4]. W 2019 roku przeładowano w nim ponad 1,4 mln ton towarów[5].
Ludzie urodzeni w Aabenraa
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statistikbanken [online], www.statistikbanken.dk [dostęp 2017-10-19] .
- ↑ Åbenrå, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-19] (ang.).
- ↑ Kollektives Gedächtnis: Volksabstimmung in Schleswig-Holstein 1920, „archive.li”, 2 sierpnia 2012 [dostęp 2017-10-19] .
- ↑ Navigation conditions [online], Aabenraa Havn [dostęp 2021-01-18] (ang.).
- ↑ Figures & Statistics [online], Aabenraa Havn [dostęp 2021-01-18] (ang.).