Aboyne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aboyne
gae. Abèidh[1]
scots Abyne[2]
Ilustracja
Nawsie w Aboyne
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Council area

Aberdeenshire

Populacja (2011)
• liczba ludności


2600[potrzebny przypis]

Nr kierunkowy

013398

Kod pocztowy

AB34

Położenie na mapie Aberdeenshire
Mapa konturowa Aberdeenshire, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Aboyne”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Aboyne”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Aboyne”
Ziemia57°04′N 2°48′W/57,066667 -2,800000
Multimedia w Wikimedia Commons

Aboyne (z gae. Abèidh, scots Abyne) – miejscowość w północno-wschodniej Szkocji, w hrabstwie Aberdeenshire, położona na obrzeżach regionu Highlands, na lewym brzegu rzeki Dee, 42 km na zachód od Aberdeen. Znajduje się w niej basen pływacki w Aboyne Academy, całoroczne korty tenisowe, boisko do gry w bowls oraz najstarsze 18-dołkowe pole golfowe na terenie Royal Deeside. W pobliżu leży zamek Aboyne i jezioro Loch of Aboyne[3].

W Aboyne znajduje się szereg firm, a w tym supermarket Co-op, dwa banki, kilka zakładów fryzjerskich, rzeźnik, kiosk z prasą, indyjska restauracja i urząd pocztowy[4]. Niegdyś we wsi była stacja kolejowa, ale została zamknięta w 1966 r.[5] Obecnie w budynku stacyjnym działa kilka sklepów, a w nieużywanym tunelu kolejowym, biegnącym pod miejscowością, działa klub strzelecki[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki miejscowości związane są z odbudową zachodniego skrzydła zamku Aboyne w 1671 r.[7] Położenie samego zamku wiąże się ze szlakami wiodącymi z Grampianów na południe. 3 września 1715 r. w Aboyne odbyło się wielkie polowanie tzw. tinchal, zorganizowane przez Johna Erskina, szóstego Earla of Mar, będące pretekstem do spotkania jakobickiej szlachty i lairdów, mającego na celu przedyskutowanie planowanego powstania jakobitów. Powstanie rozpoczęło się trzy dni później w Braemar[8][9].

Klimat[edytuj | edytuj kod]

W Aboyne panuje klimat umiarkowany, podobnie jak na całym obszarze Wielkiej Brytanii. Ze względu na wyższe położenie w Szkocji, notowane bywają bardzo niskie temperatury i obfite opady śniegu. Bywa też odwrotnie, temperatury mogą osiągać, szczególnie w miesiącach zimowych, wyjątkowe wartości dla tej szerokości geograficznej, ze względu na występowanie fenu. Do Aboyne należy rekord temperatury dla stycznia i marca w Szkocji: 18.3 °C – 26 stycznia 2003 i 23.6 °C – 27 marca 2012. Styczniowy rekord jest równocześnie styczniowym rekordem Wielkiej Brytanii, który tego samego dnia był wyrównany również w Inchmarlo, Kincardineshire i Aber, w walijskim hrabstwie Gwynedd[10].

Turystyka i kultura[edytuj | edytuj kod]

Aboyne ze ścieżki „Fungle”.

Latem, w okresie wzmożonego ruchu turystycznego, znacznie wzrasta liczba ludzi i pojazdów. Zawody Highland Games odbywają się w sierpniu na miejscowym nawsiu[11]. Aboyne jest wyjątkowe, ze względu na posiadanie nawsia, na którym odbywają się zawody, ponieważ zostało zaplanowane przez pierwszych margrabiów Huntly, mających siedzibę na zamku Aboyne, na wzór angielskiej wsi z nawsiem w centrum[12]. Na jego terenie znajdują się boiska do gry w rugby i piłkę nożną i plac zabaw dla dzieci.

W okresie letnim, w pobliskim zamku Balmoral zamieszkuje rodzina królewska[13].

W Aboyne można uprawiać golf, turystykę pieszą, kolarstwo i szybownictwo z pobliskiego lotniska położonego zaraz za wsią. Miejscowość stała się popularna wśród szybowników z Wielkiej Brytanii i innych krajów Europy[14] dzięki falom górskim powstającym wskutek korzystnego ukształtowania otaczającego terenu. Tutejsze lotnisko ma na swoim terenie dwa równoległe pasy startowe wykonane z asfaltobetonu, biegnące w kierunku wschód-zachód[15].

Przełęcz za pobliskim Ballater jest terenem wspinaczkowym. Położona kilka kilometrów na zachód wioska Dinnet jest pierwszą miejscowością położoną na terenie Parku Narodowego Cairngorms. Turyści piesi i rowerowi mogą dotrzeć się na szczyt Mount Keen przez las Glen Tanar[16][17].

We wsi działają dwie szkoły: średnia Aboyne Academy i podstawowa. Do średniej uczęszcza około 650 uczniów, z czego ok. 1/3 z samego Aboyne, a pozostałe 2/3 z sąsiednich miejscowości. Szkoła ma do dyspozycji pełnowymiarowy basen, a zajęcia z wychowania fizycznego prowadzone są w sąsiednim obiekcie Deeside Community Centre[18].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Database. [dostęp 2018-10-29]. (ang.).
  2. ↑ Scots - Places in Scotland. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  3. ↑ Aboyne (Charleston of Aboyne) Aberdeenshire. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  4. ↑ Businesses in Aboyne. [dostęp 2018-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 listopada 2018)]. (ang.).
  5. ↑ Deeside Extension Railway. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  6. ↑ Disused tunnels database. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  7. ↑ Royal Deeside : Aboyne and surrounding Villages. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  8. ↑ Sheriffmuir 1715. s. Rozdział 4. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  9. ↑ Jakobityzm. [dostęp 2018-11-28]. (pol.).
  10. ↑ Weather extremes Temperature by month. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  11. ↑ Aboyne Highland Games. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  12. ↑ Aboyne. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  13. ↑ Balmoral Castle, Aberdeenshire. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  14. ↑ ABENTEUER WELLENFLIEGEN IN SCHOTTLAND. [dostęp 2018-12-06]. (niem.).
  15. ↑ Aboyne. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  16. ↑ Mount Keen by Glen Tanar. [dostęp 2018-11-28]. (ang.).
  17. ↑ Venue: Mount Keen. [dostęp 2018-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-29)]. (ang.).
  18. ↑ Welcome to Aboyne Academy. [dostęp 2018-10-28]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aboyne&oldid=71356437”