Adam Kazimierz Mrozowicki
 Prus III | |
| porucznik artylerii armii Austro-Węgier | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 marca 1877 |
| Data i miejsce śmierci |
21 października 1914 |
| Ojciec |
Jan Hipolit Mrozowicki |
| Matka |
Emilia Ingistoff herbu własnego |
| Żona |
Zofia Janina Żelska herbu Ogończyk |
| Dzieci |
Jan Klemens, Kazimierz Artur, Józef Michał |
| Rodzeństwo |
Ignacy Filip, Regina Anastazja, Wanda Laurencja |
Adam Kazimierz Mrozowicki[1] (ur. 3 marca 1877 we Lwowie, zm. 21 października 1914 w Gajach Wyżnych) – porucznik artylerii wojsk Austrio-Węgier.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 3 marca 1877 roku we Lwowie jako syn Jana Hipolita Mrozowickiego herbu Prus III, ziemianina i urzędnika Wydziału Krajowego we Lwowie oraz Emilii z Ingistoffów herbu własnego[2]; wnuk Franciszka Mrozowickiego, oficera wojsk Księstwa Warszawskiego. W wieku jedenastu lat został osierocony przez ojca, wychowywał się we Lwowie, gdzie pobierał początkowo nauki w C. K. Lwowskim Gimnazjum im. Franciszka Józefa, a następnie od 1890 roku uczył się w C. K. Wyższej Szkole Realnej. Studia podjął w Szkole Praktycznej Gospodarstwa Wiejskiego w Czernichowie, gdzie studiował m.in. razem z Karolem Hubertem Rostworowskim, późniejszym wybitnym dramaturgiem i poetą, muzykiem, publicystą, działaczem Obozu Wielkiej Polski, którą ukończył w 1898 roku.
Często przebywał w majątkach swojej babki Zofii z Małachowskich Ingistoff, wnuczki Ignacego Marchockiego – hrabiego Reduxa[3] na stepach czarnomorskich pod Odessą, tam też w latach 1900-1907 gospodarował razem z siostrą swego ojca Jadwigą Felicjaną Mrozowicką w dzierżawionym od Stanisława i Janiny z Małachowskich Wybranowskich herbu Poraj, majątku Gregoriówka.
W 1901 roku został powołany do wojska austriackiego i rozpoczął służbę w charakterze, najpierw podoficera, a następnie kadeta w 31 Pułku Artylerii Dywizyjnej, który w 1908 roku został przemianowany na 31 Pułk Armat Polowych Austro-Węgier (Feldkanonenregiment 31), stacjonującym w Stanisławowie, którego dowódcą był generał Tadeusz Jordan Rozwadowski. W ramach awansów noworocznych był kolejno awansowany: w 1902 roku ze stopnia podoficera na stopień kadeta rezerwowego[4], w 1905 roku na stopień kadeta zastępcy oficera[5], w 1908 roku, na stopień podporucznika artylerii polowej[6][7].
W 1909 roku, po ślubie z Zofią Janiną Żelską, nabył od Karola Sławińskiego majątek Korabniki pod Skawiną w powiecie krakowskim, gdzie specjalizował się w hodowli bydła, przede wszystkim rasy holenderskiej. Angażował się w sprawy publiczne, w 1909 roku został kierownikiem kontroli mleczności krów w C. K. Towarzystwie Rolniczym w Krakowie, działającym pod prezesurą hrabiego Zdzisława Tarnowskiego[8], od 1911 roku był członkiem Związku Hodowców Bydła Nizinnego w Galicji Zachodniej z siedzibą w Krakowie, do którego byli przyjmowani wyłącznie hodowcy bydła holenderskiego i fryzyjskiego czarno- i czerwono-graniastego oraz oldenburskiego. W dniu 13 stycznia 1914 roku Wydział Krajowy Królestwa Galicji i Lodomerii w Krakowie, z nominacji Wydziału Rady powiatowej w Żywcu, powołał jego na funkcję zastępcy członka „komisji licencjujących buhaje” na terenie powiatu politycznego w Podgórzach. Był też również członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego we Lwowie[9]. Publikował artykuły fachowe dotyczące hodowli i mleczności bydła w „Tygodniku Rolniczym”, wydawanym w Krakowie.
W działalność polityczną się nie angażował, ale w czerwcu 1913 roku wziął udział w wyborach do Sejmu Krajowego z listy Narodowej Demokracji z powiatu wiejskiego Wadowice-Wieliczka, jako kandydat bezpartyjny, nie uzyskawszy mandatu[10].
Na początku lipca 1914 roku, jako porucznik rezerwy armii Austro-Węgier, został zmobilizowany i wysłany na front rosyjski ze swoim 31 Pułkiem Armat Polowych (FKR 31), pod dowództwem pułkownika Johanna Michalek`a. Wziął udział w walkach na pierwszej linii frontu w tzw. bitwie galicyjskiej. Pod koniec września, kiedy wojska rosyjskie rozpoczęły pościg, przesuwając front około 130 km na zachód od Lwowa, armia Austrio-Węgierska utraciła w walkach około 326 000 żołnierzy i około 1/3 korpusu oficerskiego. Pod koniec tej kampanii Mrozowicki poległ w dniu 21 października 1914 roku pod Gajami Wyżnymi koło Stryja i został pochowany na pobliskim cmentarzu wojennym w Nieżuchowie.
Poślubił w dniu 16 stycznia 1909 roku w Krakowie Zofię Janinę z Żelskich herbu Ogończyk, córkę Józefa Artura Konstantego z Husiatyna i Klementyny Brzeskiej herbu Bończa, urodzoną w dniu 14 kwietnia 1888 roku w Husiatynie, po owdowieniu dziennikarkę i działaczkę społeczną, która zmarła w dniu 27 września 1970 roku w Gdyni[11][12].
Pozostawił synów: Jana Klemensa, Kazimierza Artura oraz Józefa Michała[12][13][14].
Wywód przodków[edytuj | edytuj kod]
| 4. Franciszek Mrozowicki | ||||||
| 2. Jan Hipolit Mrozowicki | ||||||
| 5. Nikodema Małachowska | ||||||
| 1. Adam Kazimierz Mrozowicki | ||||||
| 6. Ignacy Ingistoff | ||||||
| 3. Emilia Ingistoff | ||||||
| 7. Zofia Małachowska | ||||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Czasem Kazimierz Mrozowicki; zob. Awans styczniowy w armii. „Gazeta Lwowska”. 3, s. 2, 5 stycznia 1902.
- ↑ Księgi metrykalne parafii Św. Marii Magdaleny we Lwowie za roku 1877 – urodzenia, s. 6, [w:] Archiwum Główne Akt Dawnych, akta metrykalne parafii Św. Marii Magdaleny we Lwowie, sygn. 821, nr mkr. A-74617.
- ↑ Polski Słownik Biograficzny, t. IX, 1974, s. 550-553.
- ↑ Awans styczniowy w armii. „Gazeta Lwowska”. 3, s. 2, 5 stycznia 1902.
- ↑ Gazeta Lwowska nr 4/1905 z dnia 6.01.1905.
- ↑ Gazeta Lwowska. 4/1908, 8 stycznia 1908.
- ↑ Verordnungsblatt für das K. u. K. Heer: Personal-Angelegenheiten, K.u.K. Kriegsministerium, Wiedeń, Tom 57/1908.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskim na rok 1909, Lwów 1909, s. 931.
- ↑ Spis członków i delegatów Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego, Lwów 1914.
- ↑ Słowo Polskie, nr 101/1913 z dnia 1 lipca 1913.
- ↑ Akta metrykalne parafii Św. Szczepana w Krakowie, nr ser. 6 z 1909 roku.
- ↑ a b Encyklopedia Gdyni, (biogram: Żelska-Mrozowicka Zofia Janina), Gdynia, s. 984, 2006.
- ↑ Encyklopedia Gdyni (biogram: Mrozowicki Jan Klemens), Gdynia, s. 481, 2006.
- ↑ Edward Muszalski, Mrozowicki Józef Michał, [w:] [[Polski Słownik Biograficzny]], t. XXII, s. 208-209, 1977.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Gdyni, Gdynia 2006, s. 481.
Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]
- Kasper Niesiecki: Mrozowicki herbu Prus. [W:] Korona polska przy złotej wolności starożytnymi wszystkich katedr, prowincji i rycerstwa klejnotami.... T. III. Lwów, 1740, s. 317–318.
- Edward Muszalski: Mrozowicki Józef Michał (1913–1940). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXII. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk, 1977, s. 208–209.