Adrian Zandberg

Adrian Zandberg

Adrian Zandberg (2020)
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1979 Aalborg
Współprzewodniczący Lewicy Razem
Okres	od 28 listopada 2022
Przynależność polityczna	Lewica Razem
Strona internetowa

Adrian Tadeusz Zandberg (ur. 4 grudnia 1979 w Aalborgu) – polski historyk, przedsiębiorca, programista i polityk. Współprzewodniczący Lewicy Razem (od 2022).

Doktor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki. Współzałożyciel i członek Zarządu Krajowego partii Razem (2015–2020). Poseł na Sejm IX kadencji (od 2019).

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Urodził się 4 grudnia 1979 w duńskim Aalborgu, dokąd jego rodzina wyemigrowała z Polski w 1967. Wystąpił jako aktor dziecięcy w jednym z odcinków serialu Ballada o Januszku z 1988. Ukończył Autorskie Liceum Ogólnokształcące nr 42 w Warszawie. W młodości był stypendystą Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci.

Kariera naukowa

Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. Studiów prawniczych nie ukończył, studia historyczne ukończył w 2002. 27 czerwca 2007 uzyskał na Wydziale Historycznym UW stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. Organizacje i ruchy społeczne wokół partii socjaldemokratycznych w Niemczech i w Wielkiej Brytanii przed pierwszą wojną światową. Praca napisana została pod kierunkiem Anny Żarnowskiej.

W ramach pracy naukowej jako historyk zajmuje się historią ruchu robotniczego, a także historią medycyny i leczenia uzależnień, a artykuł na ten temat publikował m.in. w wydawanym przez Cambridge University Press piśmie „Medical History”. Publikował artykuły w pismach „Meander”, „Przegląd Historyczny” i „Dzieje Najnowsze”.

Pracował jako wykładowca na Wydziale Kultury Japonii Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, a także w Wyższej Szkole Komunikowania, Politologii i Stosunków Międzynarodowych w Warszawie. W ramach własnej działalności gospodarczej zajmował się projektowaniem aplikacji mobilnych.

Kariera polityczna

Podczas protestu przeciwko likwidacji oddziału wewnętrznego szpitala w Nowej Rudzie. Na zdjęciu z Robertem Biedroniem (2020)

Adrian Zandberg w trakcie obchodzenia 103. rocznicy powołania Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, 7 listopada 2021

Był bliskim współpracownikiem lidera PPS Piotra Ikonowicza w jego kampanii wyborczej przed wyborami prezydenckimi w 2000. W 2001 wspólnie z Jackiem Kuroniem opublikował w „Gazecie Wyborczej” artykuł III RP dla każdego, w którym postawili tezę o deficycie demokracji w Polsce i proponowali zainicjowanie obywatelskiej debaty dotyczącej kierunków rozwoju.

Był członkiem Unii Pracy. Pełnił funkcję przewodniczącego organizacji młodzieżowej tej partii – Federacji Młodych UP, gdzie jego zastępczynią była Barbara Nowacka. Był współorganizatorem protestów przeciwko pomysłom likwidacji nieodpłatnych studiów oraz wysyłaniu polskich żołnierzy na wojnę do Iraku. Był też jednym z założycieli portalu lewica.pl. W kwietniu 2005 odszedł z Unii Pracy wraz z większością władz młodzieżówki w proteście przeciw zbyt bliskiej współpracy między SLD i UP. W 2005 współtworzył partię Unia Lewicy III RP, zasiadając w jej zarządzie. W tym samym roku odszedł z tej partii, także z powodu sprzeciwu wobec podjęcia przez nią współpracy z SLD. Również w 2005 współtworzył stowarzyszenie Młodzi Socjaliści (stowarzyszenie było określane jako „młodzieżówka bez partii”, a zostało rozwiązane w październiku 2015). W lipcu 2009 wybrany do prezydium Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej.

W maju 2015 współtworzył Partię Razem i zasiadł w jej zarządzie krajowym, odpowiada także za stronę internetową i media społecznościowe tego ugrupowania. W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował do Sejmu z pierwszego miejsca na liście Partii Razem w okręgu warszawskim, zdobywając 49 711 głosów, co stanowiło 4,54% głosów oddanych w okręgu i było siódmym wynikiem uzyskanym w stolicy. Nie uzyskał mandatu, ponieważ Razem nie przekroczyło progu wyborczego. Jego występ w przedwyborczej debacie liderów ośmiu ugrupowań sprawił, że przez niektóre media uznany został za zwycięzcę tej debaty i nową twarz lewicy. Pojawiły się także opinie, że swoim wystąpieniem zdobył dodatkowe poparcie dla Partii Razem kosztem Zjednoczonej Lewicy, której zabrakło 0,45 punktu procentowego do przekroczenia progu wyborczego dla koalicji. Inni komentatorzy, w tym liderka Zjednoczonej Lewicy Barbara Nowacka, wskazywali jednak na to, że większość wyborców Razem stanowiły osoby niegłosujące wcześniej na partie wchodzące w skład ZL i że ich popularność malała już od dłuższego czasu.

W wyborach w 2019 bezskutecznie ubiegał się o mandat posła do Parlamentu Europejskiego z listy koalicyjnego komitetu Lewica Razem. Po wyborach nazwę tę przyjęła jego partia.

W wyborach parlamentarnych w tym samym roku kandydował (w ramach projektu Lewica) z listy Komitetu Wyborczego SLD w okręgu warszawskim. Został wybrany na posła do Sejmu IX kadencji, uzyskując 140 898 głosów. W Sejmie został członkiem Komisji Gospodarki i Rozwoju, Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz, od 2020, przewodniczącym Polsko-Duńskiej Grupy Parlamentarnej. 27 listopada 2022 razem z Magdaleną Biejat został współprzewodniczącym partii Lewica Razem.

Życie prywatne

Jest synem Piotra Zandberga (1949–2003), ma starszego przyrodniego brata Michaela (ur. 1972), który mieszka z rodziną w Danii. Jego babcia Krystyna Rodziewicz-Zandberg była łączniczką w czasie powstania warszawskiego. Bratem prapradziada ze strony matki był mikrobiolog Jan Danysz, siostrą prababki geolog i senatorka Regina z Danyszów Fleszarowa. Pod koniec lat 80. XX wieku rodzina Zandbergów przeniosła się do Warszawy, na Mokotów.

Pod koniec lat 90. XX w. przez trzy lata był związany z Barbarą Nowacką. Żonaty z badaczką społeczną Barbarą Audycką-Zandberg, z którą ma dwoje dzieci: córkę Olgę i syna Olafa.

W kulturze popularnej

Został sportretowany w serialu komediowym Ucho Prezesa, w jego rolę wcielił się Michał Floriańczyk.

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
2015		Partia Razem	Sejm VIII kadencji	nr 19	49 711 (4,54%)
2019		KKW Lewica Razem – Partia Razem, Unia Pracy, RSS	Parlament Europejski IX kadencji	nr 4	17 108 (1,23%)
2019		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm IX kadencji	nr 19	140 898 (10,20%)