Afra z Augsburga
| męczennica | |
 Św. Afra – wizerunek z ołtarza w kościele św. Marcina w Meßkirch (Mistrz z Meßkirch, 1535–40). | |
| Miejsce urodzenia |
Cypr ? |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
ok. 304 |
| Czczona przez | |
| Wspomnienie | |
| Patronka | |
| Szczególne miejsca kultu | |
Afra z Augsburga (zm. ok. 304 na wyspie na rzece Lech, prawdopodobnie w pobliżu dzisiejszego miasta Friedberg) – męczennica chrześcijańska, żyjąca na terenie dzisiejszej Bawarii, święta Kościoła katolickiego.
Życie[edytuj | edytuj kod]
Nie ma pewnych faktów, jeśli chodzi o życie św. Afry. Wiele z nich opiera się na przekazywanych ustnie legendach. Według jednej z nich matka Afry, Hilaria (późniejsza święta) miała być żoną króla Cypru. Po tym jak został on zabity, obie z córką opuściły Cypr i udały się do Rzymu, gdzie Hilaria ofiarowała swą córkę jako rytualną prostytutkę bogini Wenus[2].
Później Afra wraz z trzema towarzyszkami: Dygną, Eunomią i Eutropią udały się do Augsburga, gdzie znalazły zajęcie jako nierządnice w miejscowym domu schadzek. Tam pewnego dnia spotkały biskupa Narcyza z Gerony, który uciekał wraz z towarzyszami przed prześladowaniami. Okazało się szybko, że Narcyz nie jest klientem domu schadzek, lecz duchownym. Pod jego wpływem Afra nawróciła się na chrześcijaństwo a następnie przyjęła z jego rąk chrzest. Chrzest przyjęły także jej towarzyszki i pozostali domownicy. Po wyjeździe biskupa Narcyza rozpoczęły się prześladowania nowo nawróconych. W trakcie prześladowań pojmano też Afrę i namawiano ją, by powróciła do kultu Wenus i związanego z nim nierządu. Afra pozostała jednak przy nowej wierze, więc skazano ją na karę śmierci przez spalenie. 7 sierpnia ok. 304 r. (co poświadczają historyczne dokumenty) zaprowadzono Afrę na wyspę na rzece Lech (prawdopodobnie w pobliżu obecnego Friedbergu), przywiązano do słupa, obłożono chrustem i podpalono[3].
Znany poeta łaciński Wenancjusz Fortunat, żyjący w epoce Merowingów wymienił Augsburg jako miejsce pogrzebu Afry; wspominał też o jej męczeństwie[4].
W 1064 odkryto w Augsburgu rzymski sarkofag z nadpalonym ciałem niewieścim. Umieszczono je w kościele, który nosi dziś tytuł świętych Afry i Ulryka. Rok ten przyjmowany jest przez niektóre źródła jako data kanonizacji[3].
6 sierpnia 1177 w Lechfeldorf (dzisiejszy Friedberg), miejscu przypuszczalnej śmierci Afry, papież Aleksander III zatwierdził przynależność miejscowego kościoła św. Afry na Polach do klasztoru pod wezwaniem św. Afry i św. Ulryka w Augsburgu[5].
Kult[edytuj | edytuj kod]
- Patronat
Afra jest patronką: Augsburga, pokutnic, nawróconych prostytutek i dusz czyśćcowych. Występuje jako opiekunka leczniczych ziół i współpatronka diecezji augsburskiej (obok św. Ulryka i św. Simperta) oraz jako święta wzywana w przypadkach zagrożenia pożarem[3].
- Dzień obchodów
Liturgiczne wspomnienie św. Afry w kościele katolickim przypada w dniu 7 sierpnia.
- Ikonografia
W ikonografii św. Afra jest przedstawiana zazwyczaj z palmą męczeństwa i koroną, przywiązana do drzewa, na płonącym stosie z drewna. Jej atrybutami są drzewo i ogień. W rzadkich przypadkach bywa przedstawiana na szyszce pinii, która również jest jej atrybutem.
- Świątynie pw. św. Afry
- Bazylika św. Ulryka i św. Afry w Augsburgu. W jej podziemiach znajduje się sarkofag ze szczątkami przypisywanymi świętej.
- Kaplica św. Afry w katedrze w Spirze.
- Sanktuarium św. Afry w Sant Gregori (Katalonia, Hiszpania).
- Kościół św. Afry w Miśni (Saksonia)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Heilige und Selige des Bistums Augsburg. Bistum Augsburg. [dostęp 2011-10-25]. (niem.).
- ↑ Ökumenisches Heiligenlexikon: Afra. [dostęp 2011-10-26]. (niem.).
- ↑ a b c Hagiographus w: Źródło Tygodnik Rodzin Katolickich: Ze świętymi za pan brat: Św. Afra z Augsburga – męczennica. [dostęp 2011-10-26].
- ↑ Kevin Knight w: New Advent: St. Afra. [dostęp 2011-10-26]. (ang.).
- ↑ Dr. Hubert Raab w: Friedberg.de: St. Afra. [dostęp 2011-10-26]. (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Herbermann, Charles, red. Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company, 1913.
- Źródła internetowe
- Afra, męczennica z Augsburga.. DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM za H. Frosem i F. Sową. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Catholic Encyclopedia (1913) w: Wikiźródła: Catholic Encyclopedia (1913)/St. Afra. [dostęp 2011-10-26]. (ang.).
- Prof. Paul A. Schons, University of St. Thomas: Short Biographies of Noted Germans, Austrians and Swiss – St. Afra. [dostęp 2011-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-29)]. (ang.).
- Dr. Franz-Dieter Sauerborn w: ZUM Internet e.V.: Spuren der Römer in der näheren Umgebung und in Europa. Unterrichtseinheit: "Gedenkstätten früher Märtyrer und Märtyrerinnen". [dostęp 2011-10-26]. (niem.).