Afrykanka złotoplama
| Poicephalus meyeri[1] | |||
| (Cretzschmar, 1827) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
afrykanka złotoplama | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Afrykanka złotoplama[4] (Poicephalus meyeri) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae). Występuje w części Afryki Subsaharyjskiej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy gatunek opisał niemiecki lekarz i zoolog Philipp Jakob Cretzschmar w 1827. Holotyp pochodził z Sudanu. Nowemu gatunkowi autor nadał nazwę Psittacus Meyeri[2][5]. Obecnie (2022) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) umieszcza afrykankę złotoplamą w rodzaju Poicephalus. Wyróżnia 6 podgatunków[6], podobnie jak autorzy Handbook of the Birds of the World[2].
Podgaunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
IOC wyróżnia następujące podgatunki[6]:
- P. m. meyeri (Cretzschmar, 1827) – północno-wschodni Kamerun na wschód przez południowy Czad i północną Republikę Środkowoafrykańską po południowy Sudan, zachodnią Etiopię i Erytreę[2]
- P. m. saturatus Sharpe, 1901 – południowy Sudan Południowy, Uganda i zachodnia Kenia na południe po wschodnią Demokratyczną Republikę Konga, Rwandę, Burundi i północno-zachodnią Tanzanię[2]
- P. m. matschiei Neumann, 1898 – wschodnia Angola po południowo-wschodnią DRK, zachodnią i centralną Tanzanię, północną Zambię i północne Malawi[2]
- P. m. reichenowi Neumann, 1898 – zachodnia Angola[2]
- P. m. damarensis Neumann, 1898 – południowa Angola, północna Namibia, północno-zachodnia Botswana[2]
- P. m. transvaalensis Neumann, 1899 – południowa Zambia, północno-zachodni Mozambik na południe przez wschodnią Botswanę po północną Południową Afrykę (północna i zachodnia prowincja Limpopo)[2]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 21–25 cm; masa ciała 100–165 g[2]. Samiec i samica wyglądają tak samo. Ptak ma szary wierzch ciała, jasnoszare skrzydła i zieloną, połyskującą plamę na piersi. Gatunek ten charakteryzują żółte plamy na głowie i na skrzydłach. Spód ciała oliwkowy, nogi żółte, stopy jasnoszare. Ma czerwone oczy i czarne źrenice[7].
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Papuga ta nie jest głośna. Gnieździ się w dziuplach. W okresie lęgowym agresywna wobec innych przedstawicieli swojego gatunku[7].
Pokarm w niewoli[edytuj | edytuj kod]
Głównie słonecznik. Je także owies, pszenicę, kukurydzę, ryż i nasiona dyni. Czasem nasiona drzew i orzechy.
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje afrykankę złotoplamą za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988. Liczebność populacji nie została oszacowana, choć ptak opisywany jest jako zazwyczaj pospolity w północnej części zasięgu. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny. Głównym zagrożeniem dla gatunku jest odłów z przeznaczeniem na handel jako ptak klatkowy[3]. Umieszczony w II załączniku konwencji CITES[3][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Poicephalus meyeri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Collar, N. & Boesman, P.: Brown Parrot (Poicephalus meyeri). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b c Poicephalus meyeri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Psittacinae Rafinesque, 1815 - papugi afrykańskie (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-22].
- ↑ P.J. Cretzschmar, Atlas zu der Reise im nördlichen Afrika von Eduard Rüppell. Vögel, 1826, 18–19, pl.11 (niem.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-10-16]. (ang.).
- ↑ a b Angelika Lang, Ptaki ozdobne od A do Z, 2005.
- ↑ Poicephalus meyeri. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2022-10-16]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).