Agama kołnierzasta
Chlamydosaurus kingii | |
Gray, 1825 | |
![]() | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Chlamydosaurus |
Gatunek |
agama kołnierzasta |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
![]() |
Agama kołnierzasta (Chlamydosaurus kingii) – gatunek jaszczurki z rodziny agamowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju Chlamydosaurus.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Północno-zachodnia Australia i Nowa Gwinea.
Żyje na terenach suchych, zadrzewionych. Prowadzi naziemny i nadrzewny tryb życia. Bardzo ruchliwa, szybko biega na tylnych odnóżach, unosząc nad ziemią ogon. Zagrożona rozpościera kołnierz, po czym rzuca się na napastnika, boleśnie go kąsając.
Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 80-90 cm, w tym ogon do 65 cm. Małe łuski na ciele są gładkie. Z boków szyi i spod żuchwy wyrasta obszerny fałd skórny opadający na ramiona, tworząc pomarszczone fałdy. W razie zagrożenia rozpościera go dzięki promienistym włóknom chrzęstnym, prostującym się dzięki mięśniom przytwierdzonym do czaszki. Ma on średnicę 20 – 30 cm i jest pokryty zachodzącymi na siebie łuskami. Efekt odstraszający potęguje szeroko otwarta paszcza ukazująca jaskrawe wnętrze.
Grzbiet barwy szarobrązowej licznie pokryty ciemnymi plamkami i większymi, czarnymi plamami. Kołnierz pokrywa mozaikowy, niebiesko – pomarańczowo – jasnobrązowy deseń.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Aktywna w dzień. Zjada owady i pająki.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Podczas pory godowej (początek pory deszczowej, wrzesień-październik), dorosłe samce walczą o partnerki, rozkładając swoje kołnierze szczypią się nawzajem. Jeden lub dwa razy samice składają w środku pory deszczowej (listopad-luty) 4-23 jaj w pergaminowatych osłonkach do dołków w ziemi o głębokości ok. 5-20 cm, zwykle w miejscu dobrze nasłonecznionym. Inkubacja trwa od dwóch do trzech miesięcy. Płeć nowo wylęgłych determinuje temperatura. Jeśli jest za wysoka wylęgają się tylko samice. Temperatura optymalna wynosi 29-35 °C i wtedy liczba samic i samców równoważy się.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chlamydosaurus kingii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
- Włodzimierz Juszczyk: Mały słownik zoologiczny: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.